Gazeta Agronews Nr 54

Efekt produkcyjny nawożenia naturalnego zale- ży od warunków glebowych, opadów, terminów stosowania, również od jakości samych nawozów. Rośliny korzystają z zawartych w nich składników dopiero po ich zmineralizowaniu przez drobno- ustroje. Nawozy naturalne mogą być stosowane co 3-4 lata, we właściwych terminach i w odpo- wiednich ilościach. Poprawiają zadarnienie, ko- rzystnie wpływają na skład botaniczny runi. Jednym z najbardziej wszechstronnych nawo- zów w rolnictwie, w tym do stosowania na użyt- ki zielone jesienią, jest obornik, zwłaszcza dobrze przefermentowany. To uniwersalny nawóz, któ- ry najczęściej zawiera około 60-75% wody i 25- 40% suchej masy. Jego wartość nawozowa za- leży od pochodzenia, czyli gatunku zwierząt, ich wieku, sposobu użytkowania i karmienia, następ- nie od ilości dodanej ściółki oraz sposobu i czasu przechowywania. Jest to nawóz, który w 10 to- nach zawiera około 50 kg azotu, 30 kg fosforu, 70 kg potasu, a ponadto 36-50 kg CaO i 10 - 20 kg MgO. Zawartość mikroelementów (na 1 kg) kształtuje się na poziomie: boru 5 mg, kobaltu 0,3 mg, cynku 35 mg, manganu 64 mg, miedzi 5 mg, molibdenu 0,4 mg, żelaza 570 mg. Z ogólnej ilo- ści wprowadzonych z obornikiem składników na- wozowych, rośliny pobierają w pierwszym roku około 60%, w drugim - 30% i w trzecim - 10%. %. Zadaniem obornika nie jest pełne pokrycie za- potrzebowania pokarmowego roślin, ale przede wszystkim jego działanie on biologiczne i ochron- ne. Dawki tego nawozu, podobnie jak nawozów mineralnych, najlepiej jest dobierać na podsta- wie analizy glebowej. Przeciętnie, raz na 3-4 lata, stosuje się 20-30 ton na hektar. Wykorzystanie składników wynosi: azotu (N) 30-40%, fosforu (P2O5) 15-30%, potasu (K2O) 40-70%. Większe dawki stosuje się jedynie na gleby słabe, gdzie ruń jest mocno osłabiona lub zdegradowana. Obornik stosuje się jesienią - w końcu października lub na początku listopada. Obornik dodatkowo chroni rośliny przed wyma- rzaniem i suszą, poprawia bilans wilgoci w glebie, przyczynia się do zwiększenia masy korzeni i za- gęszczenia darni. Wpływa pozytywnie na fizycz- ne, chemiczne i biologiczne właściwości gleby. Jest również czynnikiem stymulującym wzrost i rozwój w runi roślin motylkowatych drobnona- PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 54 siennych: koniczyny białej, czerwonej, lucerny i innych. Ważne! Obornik powinien być dobrze przefermentowany, drobny i równomiernie rozłożony na powierzchni użyt- ku zielonego. Nie należy używać obornika spleśniałe- go i zbyt wysuszonego. Spleśniały zakaża ruń grzybami pleśniowymi, a w przesuszonym brakuje drobnoustro- jów mineralizujących materię organiczną, Zastosowa- nie obornika na pa¬stwiska, może w następnym roku użytkowania pogorszyć walory smakowe roślin. Obornik powinno się stosować, gdy roślinność na łą- kach i pastwiskach jest w stanie spoczynku. Jednak należy pamiętać o przepisach ochrony środowiska: • obornik można stosować najpóźniej do 30 listopada (zgodnie z ustawą o nawozach i nawożeniu, nawozy naturalne, w tym obornik, należy stosować od 1 marca do 30 listopada), • nie należy nawozić, gdy gleba jest zmrożona do 30 cm lub posiada okrywę śniegową, • nie należy nawozić gruntów zalanych wodą, • dawka azotu wprowadzona do gleby w postaci na- wozów naturalnych nie może przekroczyć 170 kg/ha. Nawożenie kompostami ma mniejsze zastosowanie, głównie ze względu na bardzo różną wartość nawo- zową. Do produkcji kompostu używa się różnych ma- teriałów odpadowych, jak plewy, słoma, liście drzew, także resztki powstałe w produkcji ogrodniczej, prze- twórstwie rolnym czy gospodarstwie domowym. Za- leżnie od materiałów, z jakich zostały sporządzone, siła nawozowa takiej samej wagi nawozu, równa się mniej więcej połowie wartości obornika. Kompost o większej wartości mogą wytwarzać hodowlane dż- dżownice kompostowe. Wówczas dobrze przetworzo- na substancja organiczna sprzyja rozwojowi mikroflory i mikrofauny glebowej, co wyraźnie zwiększa żyzność i sprawność gleb. Dobre wyniki nawożenia uzyskuje się mieszając kompost z dobrze przefermentowanym obornikiem w sto¬sunku 1:1. Odpowiednim terminem stosowania kompostów jest koniec lata oraz jesień. Komposty są przerabiane przez dżdżownice i w ten sposób podłoże wzbogaca się w próchnicę. Dodatko- we okrycie węzłów krzewienia traw wpływa na silniej- sze ich rozkrzewianie się. Chcąc utrzymać dużą spraw- ność biologiczną gleb łąkowych, należy stosować 30 ton kompostu na 1 hektar. Krystyna Chrabąszcz ŚODR Modliszewice PRODUKCJA ZWIERZĘCA NUMER 54 Biegunki u cieląt W ostatnich latach w Polsce zachodzą duże zmiany w hodowli bydła mlecznego. Szczególnie po wejściu na- szego kraju do Unii Europejskiej, powstają nowe obory, a stare są przebudowywane, remontowane i powiększa- ne. Powiększane i remontowane są też stada krów, czę- sto w oparciu o zakupy jałówek z dużych gospodarstw hodowlanych z kraju i z zagranicy. Intensyfikacja pro- dukcji i wprowadzanie do stad „nowej krwi” poprawia rentowność polskich gospodarstw, ale stanowi także nowe wyzwania dla wielu hodowców i lekarzy wetery- narii, gdyż niesie ze sobą kilka zagrożeń związanych ze zdrowotnością zwierząt. AgroNews .com.pl 15. 14. AgroNews .com.pl