W bieżącym roku po raz drugi młodzi rolnicy mogli wnioskować o pomoc w ramach interwencji I.11 Premie dla młodych rolników. Jednak to beneficjenci naboru z 2023 roku są obecnie w trakcie składania wniosków o wypłatę pierwszej raty pomocy. Uzyskanie wsparcia zostało uwarunkowane między innymi obowiązkiem zawarcia umowy o świadczenie usług doradczych.
Pomoc młodym rolnikom przyznawana jest na podstawie umowy zawieranej z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). W ramach zawartej umowy zostają określone warunki uzyskania pomocy, warunki wypłaty pierwszej i drugiej raty pomocy oraz zobowiązania beneficjenta wraz z zasadami naliczania sankcji i ewentualnego zwrotu przyznanej pomocy.
W przypadku młodych rolników, którzy podpisali już umowy z ARiMR i przygotowują dokumenty niezbędne do wnioskowania o pierwszą ratę pomocy mamy do czynienia z beneficjentami, którzy spełnili wstępne kryteria oraz warunki udziału w interwencji. W dalszym etapie beneficjenci zobowiązali się w ramach zawartej umowy do przejęcia wskazanego w biznesplanie gospodarstwa, chyba że posiadali już to gospodarstwo wcześniej – maksymalnie 24 miesiące przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy.
Przy przejmowaniu gospodarstwa należy zwrócić uwagę na strukturę własnościową gruntów. Powierzchnia użytków rolnych stanowiących przedmiot wyłącznej własności beneficjenta, małżeńskiej wspólności majątkowej, użytkowania wieczystego lub wyłącznej lub wspólnej z małżonkiem dzierżawy z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub od jednostki samorządu terytorialnego musi stanowić co najmniej 50 procent powierzchni minimalnej.
Powierzchnia minimalna
Powierzchnia minimalna to średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie – w kraju, a w przypadku gdy gospodarstwo jest położone w województwie, w którym średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie jest niższa niż średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie w kraju, powierzchnia minimalna to średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie w województwie.
Kolejnym wymogiem koniecznym do spełnienia przez młodego rolnika przed złożeniem pierwszego wniosku o płatność jest rozpoczęcie prowadzenia rachunkowości rolnej w gospodarstwie. Wymóg ten może zostać spełniony poprzez prowadzenie rachunkowości za pomocą narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa przygotowanego przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB. Narzędzie dostępne jest na stronie internetowej, kliknij i wejdź: www.ierigz.waw.pl
Po pobraniu pliku należy zapoznać się z instrukcją obsługi skoroszytu. Do obsługi narzędzia ekonomicznego niezbędna jest aplikacja Excel w wersji 2010 lub nowszej. Narzędzie do oceny ekonomicznej jest aplikacją uniwersalną, służącą do prowadzenia rachunkowości na potrzeby kilku interwencji w ramach PS WPR. Dlatego po uruchomieniu aplikacji należy wybrać cele i moduły jakie użytkownik zamierza obsługiwać z zastosowaniem aplikacji. Po wprowadzeniu ogólnych danych dotyczących gospodarstwa użytkownik może przystąpić do wprowadzania zdarzeń gospodarczych w książce przychodów i rozchodów. W następnej kolejności można wygenerować zestawienie przychodów do przekazania do ARiMR.
Inną możliwą formą prowadzenia rachunkowości jest prowadzenie jej w ramach systemu Polskiego FADN (od 2025 roku FSDN) a w przypadku gospodarstw prowadzących wyłącznie działy specjalne produkcji rolnej za pomocą podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W przypadku systemu FADN/FSDN należy zapytać o taką możliwość w najbliższym wojewódzkim ośrodku doradztwa rolniczego.
W przypadku beneficjentów, którzy w chwili wnioskowania o pomoc nie posiadali odpowiednich kwalifikacji konieczne jest, jeszcze przed złożeniem wniosku o pierwszą ratę, rozpoczęcie nauki w celu uzupełnienia odpowiedniego wykształcenia.
Ostatnim z warunków niezbędnych do złożenia pierwszego wniosku o płatność jest przystąpienie do korzystania z doradztwa indywidualnego dla osób rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie gospodarstwa jako młody rolnik w ramach interwencji I.14.2 PS WPR. Dokumentem potwierdzającym przystąpienie do korzystania z usług doradczych jest umowa zawarta z jednym z wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego. W celu zawarcia umowy należy zgłosić się do najbliższego doradcy, lub biura powiatowego zespołu doradztwa rolniczego. Adresy PZDR w Wielkopolsce znajdują się na stronie internetowej Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, kliknij TUTAJ.
Korzystanie z usług doradczych jest dla beneficjentów interwencji Premie dla młodych rolników całkowicie bezpłatne. Młody rolnik w ramach umowy otrzyma pomoc w zakresie analizy sytuacji produkcyjno-ekonomicznej gospodarstwa, realizacji założeń biznesplanu realizowanego w ramach interwencji dla młodych rolników oraz w jednym z wybranych obszarów działalności rolniczej:
- rolnictwo ekologiczne;
- ekoschematy;
- system integrowanej produkcji roślin;
- zobowiązania środowiskowe i klimatyczne, w tym ochrona zasobów genetycznych zwierząt i roślin;
- ocena dostosowania gospodarstwa rolnego do norm i wymogów warunkowości;
- biologiczne metody ochrony roślin.
Przystąpienie do korzystania z usług doradczych, podobnie jak spełnienie pozostałych wymienionych wymogów, musi nastąpić najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy. W praktyce udokumentowanie wymogów jest niezbędne do złożenia pierwszego wniosku o płatność, który również składany jest w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy.
Tekst: Jarosław Cieśla, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego WODR z siedzibą w Poznaniu