Korzystna sytuacja na rynku zbóż? Prognozy są dobre!

Relacje popytu i podaży na światowym rynku zbóż w sezonie 2013/14 były znacznie bardziej korzystne niż w poprzednim sezonie- informuje Wiesław Łopaciuk i Katarzyna Klimek z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Według ostatnich szacunków Międzynarodowej Rady Zbożowej (IGC) nadwyżki na koniec sezonu mogą wynieść 400 mln ton zbóż, tj. 4 mln ton więcej niż szacowano miesiąc wcześniej i o 62 mln ton (o 17%) więcej niż przed rokiem. Zbiory zbóż w 2014 r. prognozowane są na 1949 mln ton, tj. o 31 mln ton mniej niż w rekordowym roku poprzednim, ale jednocześnie o 12 mln ton więcej niż oceniano przed miesiącem.

Wzrost w stosunku do poprzedniego miesiąca wynika głównie z utrzymujących się w głównych regionach produkcyjnych bardzo dobrych warunków pogodowych. Aczkolwiek, jeżeli w dalszej części sezonu nasili się aktywność zjawiska El Niño, zbiory mogą być niższe, szczególnie na południowej półkuli. Poprawa szacunków nadwyżek sezonie 2013/14 oraz zbiorów w 2014 r. w połączeniu z dobrymi warunkami pogodowymi znajdują odzwierciedlenie w poziomie cen na światowych rynkach.

Spadek podaży bieżącej będzie z pewnością wyrównany z nawiązką wysokimi zapasami. Dlatego, pomimo rosnącego zużycia, zapasy na koniec sezonu 2014/15 mogą się zwiększyć do 412 mln ton, w tym do 132 mln ton u głównych eksporterów. W czerwcu 2014 r. indeks cen zbóż IGC, w porównaniu z poprzednim miesiącem, zmalał o 4%, głównie za sprawą obniżki notowań cen eksportowych kukurydzy i pszenicy.

Wynikało to z coraz lepiej zapowiadających się zbiorów w 2014 r. W okresie pierwszych czterech miesięcy 2014 r. eksport ziarna zbóż z Polski nadal utrzymywał się na wysokim poziomie, co przy relatywnie stabilnym popycie krajowym spowoduje spadek poziomu zapasów zbóż na koniec sezonu 2013/14 do zaledwie 1,2 mln ton (3,3 mln ton w sezonie 2012/13). Jeżeli sprawdzą się prognozy zbiorów, w sezonie 2014/15 relacje popytu i podaży rynku zbóż ponownie się pogorszą, a zapasy końcowe spadną poniżej 1,0 mln ton.

W kończącym się sezonie 2013/14 (lipiec 2013 r. – maj 2014 r.), do skupu trafiło 7,2 mln ton zbóż podstawowych, tj. o 11% więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego sezonu. Skupiono 4,9 mln ton pszenicy (4,1 mln ton w porównywalnym okresie poprzedniego sezonu), 1,0 mln ton żyta (0,8 mln ton), 631 tys. ton jęczmienia (977 tys. ton) oraz 2,0 mln ton kukurydzy (2,2 mln ton). Prognozy dobrych zbiorów w kraju i na świecie, skutkują spadkiem cen zbóż. Za pszenicę w skupie w maju 2014 r. płacono 778,3 zł/t (791,4 zł/t w kwietniu 2014 r.), a za żyto 598,6 zł/t (605,5 zł/t).

W porównaniu z majem 2013 r. ceny zbóż w skupie są niższe o 11 do 19%. Przeciętne targowiskowe ceny zbóż w maju 2014 r. były średnio o 1% niższe niż w kwietniu 2014 r. Pszenica kosztowała 900,1 zł/t, a żyto 672,2 zł/t. W okresie od lipca 2013 r. do kwietnia 2014 r. eksport zbóż z Polski wyniósł 4,4 mln ton i był o 29% większy niż w analogicznym okresie poprzedniego sezonu. Na wzrost wywozu w bieżącym sezonie wpłynęła przede wszystkim dobra jakość i konkurencyjność cenowa polskiego ziarna. Eksport pszenicy w kwietniu 2014 r. wyniósł 328,2 tys. ton i był o 28% większy niż w marcu 2014 r.

Czytaj także:
Prognozy dla oleistych coraz korzystniejsze!
Prognozy dla produkcji zbóż
Dopłaty bezpośrednie bez poślizgu!

Wywóz pozostałych zbóż zmniejszył się o 1,7%, w tym żyta o 3%, jęczmienia o 5%, a kukurydzy o 0,4%. W porównaniu z marcem 2013 r. eksport zbóż był wyższy o 243%. Import zbóż w kwietniu 2014 r. wyniósł 74 tys. ton (85,3 tys. ton w poprzednim miesiącu). Zmniejszył się przywóz o ponad połowę kukurydzy (z 23,4 do 10,2 tys. ton) i o 7% jęczmienia (z 21,4 do 19,9 tys. ton). Sprowadzono 38,6 tys. ton pszenicy (o 7% więcej) i 0,5 tys. ton żyta (o 68% więcej). W tym czasie zmniejszył się eksport prawie wszystkich produktów pierwotnego przetwórstwa. Znacznie zwiększył się jedynie wywóz ziarna obrobionego inaczej (o 225%). W porównaniu z poprzednim miesiącem zwiększył się import pozostałych mąk (o 16%), a przywóz pozostałych produktów był mniejszy.

Eksport wyrobów spożywczych i pasz dla zwierząt gospodarskich w kwietniu 2014 r., w porównaniu z lutym 2014 r., był większy, odpowiednio o 8 i 19%. Zmniejszył się przywóz ciasta makaronowego (o 21%), chleba i pieczywa cukierniczego (o 4%) oraz pasz dla zwierząt domowych (o 16%). Import ciasta makaronowego oraz chleba zwiększył się odpowiednio o 7 i 1%, a pozostałych produktów był mniejszy, w tym najbardziej wyrobów spożywczych (o15%). W maju 2014 r. w większości krajów UE średnie ceny pszenicy konsumpcyjnej i jęczmienia paszowego uległy obniżeniu.

W Niemczech za pszenicę płacono 191 EUR/t (o 4% mniej niż w kwietniu 2014 r.), we Francji 195 EUR/t (o 7% mniej). Przeciętna cena jęczmienia paszowego w UE-28, w porównaniu z poprzednim miesiącem była niższa o 3%, w tym we Francji o 7%, a w Niemczech o 3%. Średnia cena kukurydzy wyniosła 177 EUR/t identycznie jak w poprzednim miesiącu.

Ceny pasz na rynku krajowym od początku sezonu 2013/14 są niższe niż w sezonie poprzednim. W maju 2014 r. minimalnie zmniejszyła się cena mieszanki dla loch (o 0,3%), mieszanki dla tuczników (o 0,1%) i mieszanki dla kurcząt (o 0,4%). Ceny pozostałych mieszanek nieznacznie wzrosły. W porównaniu z majem 2013 r. ceny wszystkich pasz były niższe od 1 do 7%. 

Źródło: Instytut Ekonomiki i Gospodarki Żywnościowej,
Redakcja AgroNews, fot: sxc.hu