Gazeta Agronews Nr. 4

użyć jeden z zarejestrowanych preparatów: Agria–Lambda Cyhalotryna 050 CS (lambda- cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub Arkan 050 CS (lambda-cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub Karate Zeon 050 CS (lambda-cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub Kung–Fu 050 CS (lambda-cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub LambdaCe Z 050 CS (lambda-cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub Pilar–Lambda– Cyhalotryna 050 CS (lambda-cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub Roztoczol Extra 050 CS (lambda-cyhalotryna) w dawce 0,2 l/ha lub Proteus 110 OD (tiachlopryd + deltametryna) w dawce 0,5 l/ha lub Steward 30 WG (indoksakarb) w dawce 0,125–0,15 kg/ha. W przypadku konieczności wykonania dwóch zabiegów należy pamiętać o naprzemiennym zastosowaniu insektycydów należących do różnych grup chemicznych, co zmniejsza ryzyko wytwarzania się u szkodnika odporności na stosowane środki ochrony roślin. W rejonach występowania stonki kukurydzianej, która aktualnie zaliczana jest do organizmów kwarantannowych, jedyną możliwością jej zwalczania jest wykonanie opryskiwania roślin przeciwko chrząszczom za pomocą preparatów: Proteus 110 OD (tiachlopryd + deltametryna) w dawce 0,75 l/ ha lub Steward 30 WG (indoksakarb) w dawce 0,125–0,15 kg/ha. Na terenach znajdujących się w strefie zasiedlenia albo ryzyka możliwe jest wykonanie od 1-2 zabiegów przeciwko owadom dorosłym. Pierwsze opryskiwanie roślin należy wykonać w okresie od drugiej połowy lipca do połowy sierpnia (okres licznego występowania chrząszczy), natomiast drugie (jeżeli będzie konieczne) wykonuje się 7–14 dni później (do fazy woskowej dojrzałości ziarna). Na obszarze dotychczas wolnym od obecności szkodnika na którym zostanie on wykryty i gdzie zostaną określone strefy: porażenia i bezpieczeństwa, zabieg chemiczny należy przeprowadzić niezwłocznie po wykryciu chrząszczy w oparciu o komunikaty Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W przypadku konieczności wykonania dwóch zabiegów ochronnych należy pamiętać o naprzemiennym zastosowaniu powyższych insektycydów. W uprawie kukurydzy możliwe jest również zastosowanie ochrony biologicznej. Jest ona skierowana jedynie przeciwko omacnicy prosowiance i polega na wyłożeniu biopreparatów zawierających kruszynka (Trichogramma spp.), który jest pasożytem jaj wielu gatunków owadów. Do zwalczania świeżych złóż jaj omacnicy prosowianki można zastosować m.in . biopreparat Trichoplus lub Trichocap. W zależności od użytego biopreparatu wykonuje się od 1 do 2 introdukcji entomofaga. Pierwsze wyłożenie kruszynka przeprowadza się zwykle po 4–6 dniach od momentu zauważenia pierwszego motyla omacnicy prosowianki w pułapce feromonowej lub świetlnej, bądź też natychmiast po stwierdzeniu pierwszych złóż jaj szkodnika na liściach kukurydzy, co najczęściej przypada w trzeciej dekadzie czerwca lub w pierwszej dekadzie lipca. Drugie wyłożenie wykonuje się zwykle 7 dni później, a trzecie po kolejnych 7 dniach. Od 2005 roku w Polsce niektórzy plantatorzy kukurydzy uprawiają kukurydzę transgeniczną ( GMO ) , która charakteryzuje się odpornością na omacnicę prosowiankę. Taką odporność zapewnia roślinom białko Cry1Ab, które jest toksyczne dla gąsienic w ciągu całego okresu wegetacji. Od kilku już lat oficjalny areał uprawy tego typu kukurydzy wynosi w kraju 3 tys. ha. Nasion kukurydzy GMO nie można legalnie zakupić na obszarze kraju, ale dotychczas były one przywożone przez plantatorów z krajów sąsiednich. Wszystkie powyżej wymienione sposoby zabezpieczenia roślin kukurydzy przed chorobami i szkodnikami zabezpieczają plantatora przed stratą plonu w wysokości do 20–30, a czasem i więcej procent. Przyczyniają się także do poprawy jakości uzyskiwanej paszy lub produktu do przerobu przemysłowego, w tym zmniejszają ryzyko obecności w plonie groźnych dla zdrowia, a nawet życia ludzi i zwierząt mikotoksyn produkowanych m.in . przez grzyby z rodzaju Fusarium . dr inż. Paweł K. Bereś Instytutu Ochrony Roślin – PIB Terenowa Stacja Doświadczalna w Rzeszowie 20 numer 04 produkcja roślinna