Gazeta Agronews Nr. 7

26 Rizoktonioza korzeni marchwi (Ospowatość) Bardzo pospolita choroba roślin okopowych, w tym warzyw korzeniowych. Jest chorobą glebową powodowaną przez grzyb Rhizoctonia carotae. Największa szkodliwość grzyba występuje na glebach lekkich i kwaśnych oraz na glebach torfowych. Grzyb powoduje wiele różnych objawów chorobowych jak: zgorzele siewek, brunatnienie i gnicie drobnych korzeni, szyjki korzeniowej, gnicie podstawy łodyg młodych roślin, zgniliznę warzyw korzeniowych w okresie przechowania. Choroba objawia się najczęściej w okresie pozbiorczym i w czasie przechowania. Początkowo na korzeniach powstają małe zagłębienia w kształcie kraterów pokrytych zwartą białawą grzybnią. W miarę upływu czasu kratery powiększają się powierzchniowo i na głębokość, grzybnia stopniowo żółknie i na jej powierzchni pojawiają się brązowoczarne (1‑3 mm średnicy) sklerocje (forma przetrwalnikowa grzyba). Najbardziej atakowane są rośliny osłabione niekorzystnymi warunkami wzrostu (np. okresowe chłody, nadmiar lub niedobór wilgoci w glebie, okresowe zasolenie gleby). Metody ochrony W zwalczaniu tej choroby obowiązują te same zasady jak przy innych chorobach pochodzenia glebowego. Pod uprawę warzyw korzeniowych należy unikać gleb zlewnych o małej pojemności wodnej i roślin przedplonowych, na których stwierdzono występowanie choroby, zwłaszcza ziemniaków. W nawożeniu pogłównym zaleca się stosowanie saletrzanych form nawozów azotowych. Należy przestrzegać higieny w przechowalniach, chłodniach i miejscach składowania marchwi i innych warzyw korzeniowych. Unikać wahań temperatury podczas przechowania. Przestrzegać zasad zmianowania. Należy wysiewać zdrowe nasiona, kompleksowo zaprawione zaprawą fungicydową (np. Zaprawa FunabenT lub Sarfun T 450 FS). Występowanie choroby ogranicza stosowanie środków z grupy strobilurin (Amistar 250 SC i Signum 33 WG). Mokra zgnilizna korzeniowych Sprawcą choroby jest bakteria Erwinia carotovora subsp . carotovora. Bakteria powoduje masowe, mokre gnicie korzeni w okresie przechowania. Porażone bakterią tkanki zamieniają się w szklisto, półpłynną masę pokrytą cienką warstwą epidermy. Do zakażenia roślin dochodzi w warunkach polowych w okresach długotrwałego uwilgotnienia gleby. W większości przypadków do zakażenia i silnych objawów choroby dochodzi w trakcie transportu i długotrwałego przechowania marchwi i innych warzyw korzeniowych w warunkach wysokiej wilgotności otoczenia. Dużym niebezpieczeństwem wystąpienia choroby może być zakażony system mycia i pakowania korzeni, zwłaszcza w opakowania jednostkowe obciągnięte termokurczliwą folią i przechowywane w podwyższonej temperaturze na ladach sklepowych. Metody ochrony Ochrona przed tą chorobą powinna być integrowana. Należy uważać, aby podczas zbioru i transportu nie uszkadzać marchwi. Zaleca się mycie korzeni w wodzie z dodatkiem środka dezynfekującego HuwaSan TR 50 (0,05%), częstą zmianę wody, a po umyciu szybkie ich osuszenie i schłodzenie. Ten środek można też stosować do odkażania pomieszczeń i urządzeń w przechowalniach oraz pakowarek korzeni. Środek jest w pełni bezpieczny, ponieważ substancją odkażającą jest aktywny tlen. Zgnilizny kopcowe warzyw korzeniowych W końcowym okresie wzrostu warzyw korzeniowych oraz w czasie długotrwałego przechowywania w kopcach i przechowalniach mogą występować liczne choroby powodowane najczęściej przez kompleks polifagicznych fitopatogenów pochodzenia grzybowego i bakteryjnego. Do gnicia warzyw dochodzi najczęściej, gdy w kopcach, przechowalniach lub numer 07 PRODUKCJA ROŚLINNA