Gazeta Agronews Nr. 7

45 Temat numeru niezgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw w przypadku braku takiej zgodności. Ponadto na rynku krajowym, ustalenia z kontroli przekazywane są handlowcom w formie Protokołu z kontroli. Wyniki kontroli W latach 2011 – 2012, podczas planowych kontroli zgodności świeżych owoców i warzyw prowadzonych na rynku krajowym Inspekcja JHARS skontrolowała niemal 4 500 partii o łącznej masie 1 590 ton. W toku kontroli sprawdzano, czy jakość świeżych owoców i warzyw jest zgodna z wymaganiami norm handlowych oraz pozostałymi przepisami, w których zawarto postanowienia odnoszące się do jakości handlowej świeżych owoców i warzyw. Kontrole prowadzono w centrach dystrybucyjnych, u producentów, w hurtowniach, na rynkach hurtowych, w marketach sieciowych oraz sklepach detalicznych. Jakość handlowa świeżych owoców i warzyw na przestrzeni ostatnich lat była na zmiennym poziomie. W roku 2011 procentowy udział kwestionowanych partii wynosił ogółem 23% w stosunku do wszystkich partii objętych kontrolą, zaś w roku 2012 kwestionowano jedynie 13% partii objętych kontrolą. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości dotyczyły znakowania oferowanych do sprzedaży świeżych owoców i warzyw. Procentowy udział kwestionowanych partii wynosił od 13% do 21,3%. Natomiast pozostałych wyróżników jakości handlowej nie spełniało od 0,7 do 3,7% skontrolowanych partii. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w zakresie znakowania świeżych owoców i warzyw dotyczyły podawania błędnych informacji lub braku informacji o kraju pochodzenia (na opakowaniu lub na wywieszce przy produkcie), braku informacji o klasie jakości, nazwie odmiany, wielkości oraz na podawaniu błędnych informacji w tym zakresie – w przypadku norm szczegółowych. Ponadto, na produktach objętych wymaganiami ogólnej normy handlowej, w której brak jest przepisów dotyczących klasyfikacji, podawano klasy jakości. W odniesieniu do pozostałych wyróżników jakości określonych w normach handlowych partie kwestionowano ze względu na niespełnienie wymagań minimalnych oraz w przypadku norm szczegółowych – wymagań deklarowanej klasy jakości, wymagań dotyczących wielkości i prezentacji. Zmienny poziom jakości obserwowany w minionym okresie zależy między innymi od sezonowości, rodzaju kontrolowanych produktów, rodzaju kontrolowanych podmiotów oraz od różnej świadomości handlowców na temat wymogów określonych w normach handlowych. W roku 2011, kontrolą objęto liczne sklepy detaliczne oraz wielkopowierzchniowe markety sieciowe, w których produkty oferowane są bezpośrednio konsumentowi finalnemu, a ich jakość ulega obniżeniu na kolejnych etapach łańcucha dystrybucji. Kontrola przeprowadzona w 2012 roku, skoncentrowana była na początkowych ogniwach tego łańcucha, gdzie produkty przeznaczone do sprzedaż były dobrej jakości. Mając na uwadze specyfikę rynku świeżych owoców i warzyw, zapewnienie wysokiego i jednolitego poziomu jakości handlowej oferowanych do sprzedaży świeżych owoców i warzyw, zależeć będzie zarówno od działań podejmowanych przez Inspekcję JHARS jak i od producentów i handlowców. Szczególnie ważna jest znajomość podstawowych przepisów regulujacych wymagania jakościowe, w tym znajomość norm handlowych dla świeżych owoców i warzyw. Dorota Balińska-Hajduk IJHARS Wszystkie świeże owoce i warzywa objęte ogólną normą handlową, muszą być przede wszystkim całe, zdrowe, czyste, bez uszkodzeń mechanicznych oraz uszkodzeń spowodowanych przez szkodniki. PRAWO