Gazeta AgroNews Nr. 9

W  warunkach naszego kraju znaczenie tych chorób jest ogromne i dalej wzrasta. Przyczyny tego znaczenia w przypadku alternariozy są następujące: n termin wystąpienia objawów choroby − okres kwitnienia i wiązania bulw w tym czasie występuje tzw. osłabienie fizjologiczne roślin związane z translokacją asymilatów z części nadziemnej do bulw; n zmieniający się w trakcie okresu wegetacji skład populacji sprawców choroby, co utrudnia dobór skutecznych, zwalczających oba patogeny środków ochrony roślin; n wzrost wielkości strat, które na świecie mogą wynosić nawet powyżej 70%, w Polsce średnio poziom strat waha się między 15 a 30%; n wzrost intensywności uprawy odmian wczesnych i bardzo wczesnych szybciej się rozwijających, także pod okrywami; n zmiany klimatu w Europie – łagodne zimy i wilgotne, ciepłe lata stwarzają korzystne warunki do przetrwania źródeł infekcji i wywołania epidemii w sezonie następnym. Także w przypadku zarazy ziemniaka (fot. 2) odnotowujemy szereg przyczyn, które wpływają na ogromne znaczenie tej choroby dla roślin ziemniaka. W skali światowej poziom strat, zwłaszcza na plantacjach niechronionych może wynosić 70% a nawet w skrajnych przypadkach osiągać 100%. W Polsce, szacunkowa ocena poziomu strat waha się między 25 a 55%. Wpływ na taki stan rzeczy może mieć fakt wcześniejszego (już nawet w maju) występowania choroby, jej gwałtowniejszy przebieg oraz występowanie zmian genetycznych w populacjach patogenu, które są wynikiem pojawienia się dwóch typów kojarzeniowych patogenu − A1 i A2. Występowanie w środowisku obu typów kojarzeniowych sprawia, że dochodzi do rozmnażania generatywnego, w wyniku czego powstają nowe kombinacje genetyczne mogące przełamywać odporność odmian i zwiększać tempo jej rozwoju, doprowadzając w krótkim czasie do zniszczenia roślin na plantacji. Także występowanie choroby na łodygach ziemniaka (fot. 3) jest czynnikiem, który utrudnia jej rozpoznanie i skuteczne zastosowanie ochrony. Integrowana ochrona roślin, która będzie obowiązywać w naszym kraju od dnia 1.stycznia 2014 roku do zwalczania patogenów, zaleca łączne stosowanie w określonej kolejności różnych, dostępnych metod: agrotechnicznych, uprawę odmian odpornych, biologicznych, fizycznych i chemicznych w celu obniżenia populacji agrofagów do poziomu, w którym nie wyrządzają już szkód gospodarczych. W przypadku zarówno alternariozy jak i zarazy ziemniaka stosowanie metod agrotechnicznych oraz uprawa odmian odpornych nie są wystarczającym sposobem ich zwalczania. Skuteczną ochronę, ograniczającą rozwój sprawców alternariozy i zarazy ziemniaka, można będzie zapewnić stosując oprócz prawidłowej agrotechniki i uprawy odmian odpornych środki ochrony roślin (tabela). Zarejestrowane do zwalczania tych chorób fungicydy różnią się między sobą ze względu Skuteczną ochronę, ograniczającą rozwój sprawców alternariozy i zarazy ziemniaka, można zapewnić stosując oprócz prawidłowej agrotechniki i uprawy odmian odpornych środki ochrony roślin. Fot. 1. Objawy alternariozy na liściach ziemniaka 21 Produkcja roślinna