Gazeta AgroNews Nr. 9

na całym polu i przedwczesnym zniszczeniem naci, co może powodować straty plonu sięgające nawet 100%. W ochronie plantacji ziemniaka przed zarazą, działania takie jak: wykorzystywanie odporności genetycznej odmian, sadzenie podkiełkowanych lub pobudzonych sadzeniaków sprzyjających szybszemu rozwojowi roślin ziemniaka i ucieczce przed epidemią czy niszczenie źródeł zakażenia (zabezpieczenie stert odpadowych, niszczenie samosiewów ziemniaka w uprawach następczych) w znacznym stopniu mogą ograniczyć rozprzestrzenianie się choroby. Ważnym elementem ochrony wciąż pozostaje ochrona chemiczna. Najlepszym terminem jej rozpoczęcia jest termin zapewniający profilaktyczną ochronę plantacji, czyli ograniczanie możliwości zakażeń (1-2 zabiegi). Warstwa fungicydu powinna zapewnić ochronę roślin przed kontaktem z zarodnikami zwalczanego patogena. Do zabiegów profilaktycznych można zastosować fungicydy o działaniu powierzchniowym (np. Antracol® 70 WG). Jeżeli warunki pogodowe w okresie wiosennym zwiększają ryzyko występowania zarazy, na co wskazuje obecny sezon należy zastosować fungicydy działające profilaktycznie i interwencyjnie, czyli o działaniu układowym i wgłębnym np. Pyton® Consento 450 SC czy Infinito® 687,5 SC. Ten ostatni, wykazując przedłużone działanie będzie się sprawdzał zwłaszcza w okresach długotrwałych opadów deszczu, gdy trudno wyjechać z opryskiwaczem na pole. Oba fungicydy można również zastosować w okresie szybkiego wzrostu plantacji, gdy trzeba chronić nowe przyrosty roślin ziemniaka. Najbardziej przydatne w tym czasie są właśnie fungicydy wnikające i przemieszczające się w roślinach. Kolejne zabiegi przeciwko zarazie stosuje się w zależności od panujących warunków meteorologicznych – co 7-10 dni (długotrwałe opady lub wysoka wilgotność) lub rzadziej co 10-14 dni (panująca susza i upały). Przemienne okresy suszy i krótkotrwałych opadów sprzyjają występowaniu grzybów z rodzaju Alternaria, sprawców alternariozy. Chorobę tą spotyka się corocznie na ok. 80% plantacji ziemniaka w Polsce. Straty plonu, powodowane przez rozwój grzybów w niektóre lata mogą być dość znaczne, sięgają 30% i więcej. Do ochrony ziemniaka przed alternariozą można użyć niektórych środków zarejestrowanych do zwalczania zarazy, np. Pyton Consento 450 SC czy Antracol 70 WG. Zastosowanie tych fungicydów w odpowiednim momencie rozwoju plantacji pozwoli uzyskać efekt ochrony przed obiema chorobami równocześnie. Prof. dr hab. Józefa Kapsa Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB w Radzikowie Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie Przemienne okresy suszy i krótkotrwałych opadów sprzyjają występowaniu grzybów z rodzaju Alternaria, sprawców alternariozy < 20 21 – 31 1 – 10 11 – 20 21 – 30 1 – 10 11 – 20 21 – 31 brak danych maj czewiec lipiec 2009 2010 2011 2012 Terminy występowania pierwszych infekcji zarazy ziemniaka na terenie Polski w latach 2009-2012 37 Produkcja roślinna