Gazeta Agronews Nr.12

konsumpcyjne, pasza, słód). Wyliczoną dawkę nawożenia azotem zazwyczaj stosuje się dwu lub trzykrotnie w okresie wegetacji. Precyzyjne określenie potrzeb nawozowych zbóż jarych odnośnie azotu ma kluczowe znaczenie ze względu na możliwość przenawożenia roślin tym składnikiem, co wpływa ujemnie na poziom plonowania jak również możliwość dostania się azotu do wód gruntowych. Całość dawki azotu wyznacza się na podstawie przewidywanego plonu, warunków glebowych, rodzaju przedplonu itd. Dodatkowymi źródłami azotu dla roślin, które można uwzględnić w bilansie składnika są: opad atmosferyczny – ok. 17 kg N ha-1, mineralizacja substancji organicznej gleby – 10-40 kg N ha-1 w zależności od zawartości próchnicy w glebie, mineralizacja resztek pożniwnych roślin motylkowatych uprawianych w przedplonie – 10-40 kg N ha-1w zależności od gatunku i poziomu plonowania. W zależności od wielkości wyliczonej dawki azot należy zastosować jednorazowo lub w kilku terminach. Podstawową rolę spełnia pierwsza dawka azotu, stosowana w zbożach jarych przedsiewnie. Wpływa ona na liczbę kłosów na jednostce powierzchni, przyczyniając się do wzrostu rozkrzewienia produkcyjnego, ma też podstawowe znaczenie w formowaniu się elementów kłosa. Pominięcie jej zawsze prowadzi do spadku plonu. Do precyzyjnego wyliczenia pierwszej dawki azotu należy określić ilość azotu mineralnego w glebie. Jest to zawartość w glebie formy azotanowej (N-NO3) i amonowej (N-NH4). Suma tych dwu form stanowi azot mineralny (N min). Próbki gleby należy pobrać z warstwy gleby 0-30, 30- 60 cm najczęściej w lutym lub na początku marca i dostarczyć do laboratorium celem wykonania oznaczenia w ciągu 48 godzin. Dla celów doradztwa wyznaczone zostały ZAWARTOŚĆ W GLEBIE P I K Bardzo niska Niska Średnia Wysoka Bardzo wysoka 1,5 1,25 1,0 0,75 0,5 Tabela 5 Wartość współczynnika korekcyjnego KATEGORIA AGRONOMICZNA GLEBY ZAWARTOŚĆ N MIN bardzo niska niska średnia wysoka bardzo wysoka Bardzo lekka Do 30 31-50 51-70 71-90 Powyżej 90 Lekka Do 40 41-60 61-80 81-100 Powyżej 100 Średnia i ciężka Do 50 51-70 71-90 91-100 Powyżej 100 Tabela 6. Przedziały zawartości N min w glebie do głębokości 60 cm (kg/ N/ha) wczesną wiosną (Jadczyszyn i wsp. 2008). 37 PRODUKCJA ROŚLINNA