Gazeta Agronews Nr.14

Zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi (tzw. fuzarioza łodyg) – to kolejna choroba, której sprawcą są grzyby z rodzaju Fusarium . Jest to aktualnie jedna z najgroźniejszych chorób kukurydzy w Polsce, której rozwojowi sprzyjają uszkodzenia powodowane przez szkodniki drążące kanały w tkankach (głównie omacnica prosowianka), a także ciepła i wilgotna pogoda w okresie lata i jesieni. Pierwotnym źródłem porażenia roślin są zarodniki znajdujące się w glebie, na resztkach pożniwnych kukurydzy, jak również przenoszone przez wiatr lub wodę. Choroba często rozwija się w następstwie wcześniejszego porażenia roślin przez zgorzel siewek. Pomimo, że do infekcji może dojść w okresie wiosennym, to z pierwszymi objawami choroby można się spotkać w lipcu. W tym czasie dolne blaszki liściowe porażonych roślin więdną i zasychają. Objawy z czasem obejmują pozostałe piętra liści, a całe rośliny stają się chlorotyczne i osłabione we wzroście. Dość charakterystycznym objawem występowania fuzariozy łodyg jest także zwieszanie się kolb w dół, tak jakby były podgryzione u nasady przez omacnicę prosowiankę. Wskutek rozwoju grzybni w tkankach zostaje zatrzymany spływ asymilatów do kolb, przez co są gorzej wypełnione i przedwcześnie dojrzewają. Szczególnie groźnym objawem zgnilizny korzeni i zgorzeli podstawy łodygi jest gnicie tkanek łodyg. W wyniku tego rośliny nie są w stanie utrzymać pozycji pionowej i łamią się zazwyczaj tuż przy nasadzie łodygi. Tego typu uszkodzenie do złudzenia przypomina objaw żerowania omacnicy prosowianki, lecz odróżnia go obecność czerwonej, różowej lub białawej grzybni wewnątrz łodygi. Silne uszkodzenie łodyg utrudnia, bądź niekiedy uniemożliwia zebranie ziarna, co wpływa bezpośrednio na spadek wysokości plonów. Ponadto grzyby z rodzaju Fusarium mogą skazić plon mikotoksynami. Fuzarioza kolb – to obok zgnilizny korzeni i zgorzeli podstawy łodyg jedna z najważniejszych chorób kukurydzy w kraju. Jest wywoływana przez grzyby z rodzaju Fusarium . Rozwojowi fuzariozy sprzyjają przede wszystkim uszkodzenia powodowane przez szkodniki (głównie omacnicę prosowiankę, rolnice, piętnówki) oraz warunki pogodowe (ciepło i wilgotno). Pierwotnym źródłem porażenia są zarodniki grzyba znajdujące się w glebie oraz na resztkach pożniwnych kukurydzy. Choroba może się pojawić również w następstwie wcześniejszego porażenia roślin przez fuzariozę łodyg. Objawy fuzariozy kolb są bardzo proste do rozpoznania. W okresie mlecznej, woskowej oraz pełnej dojrzałości ziarniaków na liściach okrywowych kolb oraz na samych ziarniakach pojawia się biała, różowa lub czerwona grzybnia. Obok niej można zaobserwować pękające Zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi – gnijąca tkanka łodygi (fot. P. Bereś) Zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi – wylęgające rosliny (fot. P. Bereś) 15 PRODUKCJA ROŚLINNA