Gazeta Agronews Nr.14

korzenie rzepaku mogą sięgać w głąb gleby nawet ponad dwa metry, należy pole pod jego zasiewy głęboszować. Błędem jest również zbyt częsta uprawa rzepaku po sobie w ogniwie płodozmianowym. Zgodnie ze sztuką rolniczą, rzepak można siać na tym samym stanowisku co 4–5 lat, niestety coraz częstszą praktyką jest siew tej rośliny co 3, a nawet co 2 lata. Prowadzi to do nagromadzania się w glebie zarodników chorób grzybowych, m.in . suchej zgnilizny kapustnych, zgnilizny twardzikowej, a przede wszystkim – kiły kapusty. To właśnie ta choroba jest obecnie najgroźniejsza, ponieważ nie ma na nią skutecznych fungicydów (a od kilku lat występuje również w naszym regionie). Jedynym ratunkiem jest nieuprawianie rzepaku na polu zarażonym kiłą przez 10 lat. Wprawdzie hodowla poszła już w kierunku odmian odpornych, jednak są to dopiero początki doświadczeń. Rzepak uprawiany zbyt często po sobie jest także bardziej narażony na atak szkodników. Ilość wysiewu Nasiona rzepaku są małe, a ich ciężar jest bardzo zróżnicowany w zależności od odmiany (masa tysiąca nasion waha się od 3,5 do 7,2 grama). Przy tak dużej rozbieżności MTN nie należy przy ustalaniu ilości wysiewu sugerować się podpowiedzią sąsiada czy zasadą, że wysiewa się zawsze np. 4 kg/ha. Odmiana odmianie nierówna, dlatego za każdym razem konieczne jest obliczenie ilości wysiewu według wzoru: zagęszczenie x MTN W = --------------------------------------------- wartość użytkowa materiału siewnego W – norma wysiewu [kg/ha] zagęszczenie (obsada roślin) – planowana liczba roślin na 1 m 2 po wschodach MTN – masa 1000 nasion [g] wartość użytkowa materiału siewnego [%] – siła kiełkowania x czystość/100 Obsada roślin jest uzależniona od technologii uprawy. Przy technologii intensywnej w przypadku odmian mieszańcowych należy planować obsadę 45–50 roślin, natomiast dla odmian populacyjnych – około 60–70 roślin na 1 m2 po wschodach. W technologiach mniej intensywnych korzystniej jest utrzymać większą zwartość roślin i zaleca się przy odmianach mieszańcowych obsadę 55 roślin, a przy populacyjnych – 80 roślin na 1 m 2 po wschodach. Istnieje zasada, że w miarę pogarszania warunków wzrostu (słabsza gleba, susza, późny siew, gorszy przedplon itp.), gęstość siewu należy zwiększać. Na plantacjach rzepaku w naszym regionie można zauważyć jeden znaczący i powtarzający się problem – zbyt gęsty siew. W tym roku wiosna była bardzo późna, a co za tym idzie – krótka, więc rzepak musiał się spieszyć, aby zakwitnąć. Na gęsto zasianych plantacjach nie miał już czasu na wykształcanie pędów bocznych, „skupił się” więc na pędzie głównym. W konsekwencji na tych rzepakach jest dobrze wykształcony pęd główny, zakończony jakby „różyczką”, brak odgałęzień bocznych. W innych latach gęsto zasiane rzepaki miały chociaż trochę odgałęzień bocznych. Zapewne będzie to jeden z powodów zniżki plonu tej rośliny, gdyż obecne odmiany większość plonu generują właśnie z pędów bocznych. Natomiast na naszych poletkach doświadczalnych w Grubnie rzepak był rzadki i pokrój roślin zupełnie inny. Termin siewu Dla przypomnienia, termin siewu rzepaku ozimego powinien przypadać na około 10 tygodni przed zimowym zatrzymaniem wegetacji, tak aby rośliny przed zimą osiągnęły odpowiednią fazę rozwojową (w województwie kujawsko-pomorskim termin ten przypada na 20-25 sierpnia). Dla zapewnienia dobrego przezimowania plantacji rzepaku bardzo ważne jest, aby rośliny weszły w stan spoczynku z dobrze rozwiniętym korzeniem palowym z nisko osadzoną rozetą liściową składającą się z 8-10 liści. Warto również pamiętać, iż jesienią następuje zawiązywanie organów generatywnych. Zgodnie ze sztuką rolniczą, rzepak można siać na tym samym stanowisku co 4–5 lat, niestety coraz częstszą praktyką jest siew tej rośliny co 3, a nawet co 2 lata. 24 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 14