Gazeta Agronews Nr.14

zagrożeń w trakcie przechowywania surowca rolniczego w magazynie, w silosach o dużych pojemnościach jest nieporównywalnie wyższa od tej występującej w małych silosach farmerskich. Duży magazyn przechowalniczy wymaga procedur, które w sposób właściwy przygotują i zmagazynują dostarczony surowiec o optymalnych parametrach jakościowych. Dalsze działania to właściwa kontrola tych parametrów. Procedury te zawierają takie elementy jak: właściwa ocena surowca przez laboratorium w chwili przyjęcia oraz decyzja odnośnie czyszczenia czy suszenia surowca. Inne, to czynności zapobiegawcze w chwili wystąpienia zagrożenia jakości. Brak jasnych i precyzyjnych działań przy braku osób odpowiedzialnych za kolejne elementy procesu przechowalniczego naraża magazyn na duże straty wynikające z utraty jakości surowca jak również z utraty zaufania do kompetencji i poziomu oferowanej usługi. Przykładem zmian w sposobie postrzegania technologii przechowalniczej jest np. ocena systemu jakości sprawdzana przez odbiorców surowca zwłaszcza tego na cele spożywcze. Coraz częściej z ziarnem zbóż kierowanym do takiego przerobu idzie historia jego pochodzenia, sposobu przechowywania, zmian jakościowych, rodzaju i sposobu dokonywanych czynności konserwacyjnych (czyszczenia, suszenia, schładzania). Świadomość społeczeństwa w zakresie jakości, problem zagrożenia szkodliwymi, rakotwórczymi związkami tj. mikotoksynami czy wielopierścieniowymi węglowodorami aromatyczny – benzo(a)pireny, wzrasta i nie jest ona tylko wynikiem nałożonych wymagań zawartych w Dyrektywach UE. Zanieczyszczenie ziarna zbóż mikotoksynami jest istotnym problemem współczesnego rolnictwa w wielu krajach, szerzej badanym po 1960 r. Wyniki prac związanych z monitorowaniem rynku produkcji i handlu zbóż w zakresie skażenia mikrobiologicznego pozwoliło na szersze zwrócenie uwagi na problem wymagań jakościowych. Efekt tych działań to opracowane i uchwalenie norm prawnych UE, które określiły w sposób zdecydowany dopuszczalne granice skażenia produktów spożywczych. Dopuszczalne poziomy zawartości substancji skażających zostały określone: • dla pszenicy zwyczajnej i pszenicy durum w Rozporządzeniu Rady (EWG) nr 315/93 ustanawiającym procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności oraz w Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 466/2001 i 856/2005 ustalającym najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości substancji skażających w produktach żywnościowych, • dla jęczmienia, kukurydzy i sorgo w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2002/32/WE w sprawie niepożądanych substancji w paszach zwierzęcych (z późn. zm.). Efektywne przewietrzanie Obecne konstrukcje silosów zapewniają aktywne przewietrzanie surowca w trakcie przechowywania. System wentylacji najczęściej składa się z wentylatora (dla dużych pojemności silosów – zespołu wentylatorów), kanałów powietrznych, systemu podłogi sitowej, kominków wentylacyjnych. Wtłaczane powietrze otoczenia (w przypadku użycia nagrzewnic – lekko podgrzanego) rozprowadzane jest kanałami i przez podłogę sitową wprowadzane jest do surowca zmagazynowanego w silosie. Po przejściu przez całą warstwę, powietrze opuszcza silos kominkami wentylacyjnymi w dachu konstrukcji lub innymi elementami konstrukcyjnymi typowymi dla różnych producentów. Dobór magazynu w gospodarstwie powinien wynikać z przewidywanych plonów, areału upraw, zamierzeń i potrzeb własnych gospodarstwa. Foto 3. Magazyn silosowy. 45 TECHNOLOGIA ROLNA