Gazeta Agronews Nr.15

W czasie, kiedy zagraża roślinom sucha zgnilizna, mogą też na liściach pojawić się objawy obecności grzybów, które powodują czerń krzyżowych (Alternaria spp.) i szarą pleśń (Botrytis cinerea). Czerń krzyżowych objawia się nekrozami o barwie brunatnoczarnej. Są to na samym początku czarne punkty o wielkości 1-2 mm. W ciągu kilkunastu dni od pojawienia, plamy powiększają się i wtedy są wyraźnie widoczne na blaszkach liściowych. Niekiedy na powiększonych plamach o średnicy ok. 5 mm lub większych widoczne są koncentrycznie ułożone kręgi, które stanowi rzadka, brunatna grzybnia z trzonkami konidialnymi i zarodnikami sprawcy choroby. Plamy te może też otaczać chlorotyczna obwódka. Inną ważną chorobą jest szara pleśń. Pojawia się najczęściej wtedy, gdy blaszki liściowe są uszkodzone w czasie prac pielęgnacyjnych lub przez szkodniki. Początek choroby to dość rozległe plamy o wielkości 2-3 cm, o barwie żółtej lub szarozielonej. Następnie na tych plamach pojawia się luźna, szara grzybnia, która pokrywa zazwyczaj całą jej powierzchnię. Plama gnije, ponieważ dodatkowo pojawiają się bakterie i to wspólne działanie powoduje, że liście obumierają. Gdy choroba opanuje liście blisko stożka wzrostu, to następuje obumieranie całej rośliny. W tabeli zamieszono przykłady środków, które zwalczają sprawców wszystkich wymienionych chorób. Wyjątkiem jest kiła kapusty, której unika się, stosując głównie płodozmian i odmiany tolerancyjne na porażanie przez P. brassicae. W tym przypadku nie ma bowiem opracowanych tak skutecznych, jak w przypadku innych chorób, odpowiednich metod chemicznych. Warto, a wręcz jest konieczne zwalczanie chorób jesienią. W tym czasie można stosować niższe dawki zarejestrowanych środków (rośliny są wtedy jeszcze niewielkie). Koszty ochrony są wówczas niższe, a działanie to nie ma wpływu na skuteczność stosowanego środka. Wymierny efekt takiego zabiegu, to istotne ograniczenie rozwoju patogenów, a tym samym ich negatywnego wpływu na plon nasion w przyszłości. PROF. DR HAB. MAREK KORBAS DR EWA JAJOR INSTYTUT OCHRONY ROŚLIN – PIB W POZNANIU Fungicyd Dawka (l / ha) Zakres rejestracji Sucha zgnilizna kapustnych Czerń krzyżowych Szara pleśń Cylindro- sporioza Brasifun 250 EC 0,75 + - - - Caramba 60 SL 0,7-1,0 + + + + Caryx 240 SL 1 + + - - Domnic 250 EW 0,75 - + - - Eminent Star 312 SE 1,2 + + - - Erazmus 250 EW 0,75 + + + - Helicur 250 EW 0,75 - + - - Horizon 250 EW 0,5-0,75 + + - - Magnello 350 EC 0,8 + - - - Mystic 250 EW 0,5-0,75 + - - - Orius Extra 250 EW 0,75 + + - - Prokarb 380 EC 1,5 + - - - Riza 250 EW 1 + + - - Sparta 250 EW 1 + + - - Spekfree 430 SC 0,45 + + + - Starpro 430 SC 0,45 + + + - Syrius 250 EW 0,75 + + - + Tarcza Łan 250 EW 0,75 - + - - Tebu 250 EW 0,75 - + - - Tilmor 240 EC 0,75 + + - - Toledo 250 EW 0,75 + + + - Toprex 375 SC 0,3 + + - - Topsin M 500 SC 1,2 + + + - Troja 250 EW 1 + + - - Tyberius 250 EW 0,75 + + - - Przykłady fungicydów przeznaczonych do zwalczania sprawców chorób w rzepaku ozimym w fazie 4-8 liści właściwych 23 PRODUKCJA ROŚLINNA