Gazeta Agronews Nr.18

W przypadku rdzy żółtej, której zwiększone nasilenie występowania obserwuje się w Polsce od kilku lat, plewy lub kłoski wyglądem mogą przypominać porażenie przez fuzariozę kłosów. Jednakże w takim przypadku po wewnętrznej stronie oberwanej plewy widoczny będzie żółty lub pomarańczowy pył (uredospory grzyba). Septorioza plew to choroba, której sprawca objawia się w postaci fioletowobrązowych plam na plewach zielonych kłosów. Plamy te często tworzą się od szczytu plew i rozwijają się ku dołowi. W obumarłej tkance liści i plew podczas wilgotnej pogody tworzą się brunatnoczarne piknidia (owocniki), z których w czasie wilgotnej pogody wydostaje się różowy śluz wydzieliny w postaci wstęgi zawierający zarodniki konidialne. Zagrożenie dla wykłoszonych roślin zbóż stanowi coraz częściej sporysz zbóż i traw (Claviceps purpurea). W czasie kwitnienia zbóż na kłosach widoczne są kropelki rosy miodowej o żółtym zabarwieniu i klejącej konsystencji. Wkrótce potem w poszczególnych kłoskach w miejscu ziarniaka rozwijają się przetrwalniki sporyszu (sklerocja) w kształcie rożków o barwie purpurowoczerwonej. Sklerocja są twarde, ale łatwo ulegają złamaniu, zawierają też szkodliwe dla ssaków alkaloidy, takie jak: ergometryna, ergotamina, ergotyna i inne. W przypadku czernienia zbóż na zamierających kłosach lub na kłosach o technologicznej dojrzałości, które przez dłuższy czas oczekują na zbiór pojawia się charakterystyczny dla sprawców tej choroby czarny nalot przypominający sadzę, który pokrywa kłos częściowo lub całkowicie. Opanowanie kłosów przez sprawców tej choroby powoduje zmianę barwy łanu z żółtozłotej na szaroczarną (poczernienie kłosów). Do zwalczania chorób na kłosie zarejestrowanych jest wiele skutecznych fungicydów, w skład których wchodzi niekiedy kilka substancji czynnych. Producenci dysponują największą liczbą fungicydów do ochrony kłosa pszenicy. W przypadku podjęcia decyzji o wykonaniu zabiegu w terminie T3, gdy rośliny są już wykłoszone zaleca się stosowanie fungicydów, które w swoim składzie zawierają co najmniej Rdza żółta na kłosie pszenżyta ozimego dwie s.cz. , w tym jedna z nich to substancja o działaniu układowym, która może działać interwencyjnie i wyniszczająco. W ochronie kłosów ważną rolę odgrywać mogą środki, w skład których wchodzą triazole. Warto je stosować, gdy zagrożenie stanowi fuzarioza kłosów czy rdza żółta. W tym przypadku mowa tu między innymi o triazolach, takich jak: protiokonazol, tebukonazol, czy epoksykonazol). Przy przystąpieniu do ochrony kłosa przydatna jest analiza już zastosowanych s.cz. do wcześniejszej ochrony. Ma to na celu nie stosowanie ciągle jednej grupy chemicznej czy jednej substancji czynnej, bo prowadzić może to do uodpornienia się grzybów na te substancje. Do ochrony kłosów przydatne są również środki zawierające w swoim składzie strobiluryny. W przypadku substancji z tej grupy chemicznej stosowane one powinny być profilaktycznie. Przydatne okażą się również substancje czynne charakteryzujące się typowym działaniem wgłębnym czy powierzchniowym np. prochloraz i chlorotalonil. Fungicydy oparte o kilka substancji czynnych zwiększają zarówno spektrum zwalczanych sprawców chorób, ale jednocześnie dzięki rożnym mechanizmom działania zapewniają lepszą ochronę roślin przed sprawcami chorób. W tabeli 1 przedstawiono przykłady fungicydów zarejestrowanych w uprawie pszenicy ozimej Zabieg T3 najczęściej wykonywany jest w fazie wzrostu zbóż BBCH 51–59 czyli od początku kłoszenia, gdy szczyt kłosa wyłania się z pochwy i ukazuje się pierwszy kłosek do zakończenia kłoszenia, czyli do czasu, gdy wszystkie kłoski wydobywają się z pochwy i całkowicie widoczny jest kłos uprawianego zboża. 7 TEMAT NUMERU