Gazeta Agronews Nr.19

A trzeba mieć na uwadze, że rzepak ozimy buduje fundament pod przyszły plon już w okresie jesiennym, a wszelkie błędy i zaniedbania, które zostaną popełnione w tym czasie, zwykle są już wiosną nie do nadrobienia. Nawożenie rzepaku w okresie jesiennym powinno być zatem tak opracowane, aby przede wszystkim umożliwić roślinie zbudowanie odpowiednio dużej i dobrze odżywionej rozety z głęboko sięgającym systemem korzeniowym, a także doprowadzić glebę do takiej zasobności w przyswajalny fosfor, potas i magnez, aby składniki te nie ograniczały plonu jesienią ani wiosną. Przed siewem rzepak powinien być nawożony przede wszystkim fosforem i potasem, a często także azotem i magnezem. Nie oznacza to jednak, że rzepak przed zimą nie potrzebuje innych składników pokarmowych, tj. siarki i mikroelementów. Przy czym gros tych składników rzepak pobiera na wiosnę. Stąd też prawidłowa strategia nawożenia tymi składnikami powinna uwzględniać jesienne (mniej), jak i wiosenne (więcej) ich stosowanie. Jesienne nawożenie magnezem należy natomiast traktować jako podstawowe, szczególnie w sytuacji, gdy rzepak uprawiamy na glebach o niskiej zasobności w ten składnik (tab. 2). W takim przypadku nawożenie tym składnikiem należy wykonać przed siewem lub po wschodach rzepaku jesienią, a na wiosnę wskazane jest przeprowadzenie nawożenia uzupełniającego. Przechodząc do nawożenia potasem, przyjmuje się, że pod uprawę rzepaku najlepsze są gleby wytworzone z glin lub piasków gliniastych, które są naturalnie zasobne w ten składnik. Drugim warunkiem właściwej dostępności potasu dla roślin jest odpowiedni system nawożenia, który powinien być tak opracowany, aby po zbiorze przedplonu doprowadzić zasobność gleby w przyswajalny składnik do co najmniej górnego zakresu poziomu średniego. Gleba lekka winna natomiast charakteryzować się zakresem zasobności w potas na poziomie klasy wysokiej. Jednocześnie zasobność gleby w fosfor przed siewem rzepaku powinna kształtować się co najmniej w górnym zakresie zasobności średniej, tj. 14-15 mg P 2 O 5 /100 g gleby (najlepiej, aby mieściła się w klasie zasobności wysokiej – tab. 3). Gdy posiadamy tak przygotowane stanowisko, można znacząco ograniczyć nawożenie mineralne tymi składnikami w stosunku do potrzeb, gdyż znaczna część zapotrzebowania roślin na te składniki zostanie pokryta z zasobów glebowych. W takim przypadku, aby uzyskać plon w granicach 4-5 ton nasion z hektara, ORGANY ROŚLINY SKŁADNIKI POKARMOWE, KG/T NASION + SŁOMA N P 2 O 5 K 2 O Ca Mg S Nasiona 30 18 10 5 3 5 Słoma 30 12 70 45 5 10 Pobranie łączne 60 30 80 50 8 15 Tabela 1. Średnie jednostkowe pobranie składników pokarmowych przez rzepak ozimy Rzepak ozimy buduje fundament pod przyszły plon już w okresie jesiennym, a wszelkie błędy i zaniedbania, które zostaną popełnione w tym czasie, zwykle są już wiosną nie do nadrobienia. 25 PRODUKCJA ROŚLINNA