Gazeta Agronews Nr.19

jest w stanie pobrać około 80 kg N, a łany wybujałe potrafią zgromadzić znacznie ponad 100 kg N/ha. Zatem, aby zapewnić odpowiednią fazę rozwojową roślin przed zimą jak i ich właściwe odżywienie, w określonych przypadkach zlecane jest nawożenie azotem w ilości około 40 kg N/ ha, gdy: n rzepak uprawiany jest na stanowiskach ubogich w azot; n rzepak zasiano z opóźnieniem w stosunku do terminu optymalnego dla danego regionu; n po przedplonach zbożowych, szczególnie gdy przyorano słomę, a nie zastosowano w ogóle lub zastosowano zbyt małą dawkę azotu na jej mineralizację; n gdy panują złe warunki do mineralizacji azotu glebowego (zła struktura, niski odczyn, niskie temperatury i duże opady). Azot przed siewem rzepaku najlepiej zastosować przed uprawą przedsiewną, stosując nawozy jedno- lub wieloskładnikowe. Oczywiście plantacja rzepaku w czasie jesiennej wegetacji wymaga systematycznej inspekcji, aby z jednej strony kontrolować stan odżywienia roślin, a z drugiej nie dopuścić do nadmiernego ich wybujania i wyniesienia szyjki korzeniowej. Jednocześnie należy zaznaczyć, że nie wolno mylić nawożenia rzepaku azotem z dawką azotu na przyoraną słomę. W praktyce rolnicy, którzy nie znają zawartości dostępnego azotu w glebie, przed siewem stosują niewielkie jego ilości lub rezygnują z przedsiewnego nawożenia, zakładając, że w razie konieczności przeprowadzą nawożenie po wschodach. W takim przypadku za optymalny termin nawożenia nawozami stałymi można uznać okres około 3-6 tygodni po wschodach. Pozwala on na właściwą ocenę na podstawie stanu łanu, czy i ile zastosować azotu. Poza stosowaniem azotu w nawozach stałych (ich efektywność uzależniona jest w głównym stopniu od ilości i rozkładu opadów) składnik ten z powodzeniem może być stosowany również dolistnie – szczególnie w sytuacji, kiedy pojawią się na rzepaku objawy niedoboru oraz kiedy łan ogólnie „wygląda źle” (rośliny nierówne, ze słabym tempem wzrostu). W takim przypadku wskazane jest zastosowanie 10-15 kg N/ha np. w postaci roztworu mocznika. Nawożenie dolistne ma również pierwszeństwo w sytuacji, gdy objawy niedoboru występują w późniejszym okresie jesiennej wegetacji rzepaku. Wówczas szczególnie wskazany jest szybko dostępny azot, który z jednej strony korzystnie wpływa 28 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 19