Gazeta Agronews Nr.19

np. w formie przetrwalników. Spośród nich do bardzo ważnych należą sprawcy kiły kapusty, czy zgnilizny twardzikowej, ponieważ ich struktury przetrwalnikowe są bardzo trwałe i zdolne do rozwoju przez wiele lat. Nie mniej ważna jest też staranna uprawa roli z dokładnym rozdrobnieniem i głębokim przykryciem resztek pożniwnych. Na pozostałych z poprzedniego sezonu częściach roślin swój cykl rozwojowy rozpoczyna wielu sprawców chorób, w tym między innymi sprawcy suchej zgnilizny kapustnych. Warto przy tym pamiętać, że ta zasada obowiązuje na każdym polu, nawet jeśli rzepak nie będzie uprawiany, bo powstające na resztach zarodniki mogą być rozprzestrzeniane przez wiatr na nowe zasiewy, oddalone nawet o kilka kilometrów. Chwasty z rodziny kapustowatych i samosiewy są porażane przez tych samych sprawców chorób, co rzepak (sucha zgnilizna kapustnych, szara pleśń, czerń krzyżowych, kiła kapusty, mączniak rzekomy), więc za każdym razem wymagają zwalczania. Siew w dobrze przygotowaną glebę, przy optymalnym terminie, gęstości i głębokości, daje gwarancję szybkich oraz równomiernych wschodów. Ogranicza się w ten sposób szkodliwe działanie wielu obecnych w glebie i na chwastach sprawców chorób, w tym sprawców zgorzeli siewek. Wystąpieniu niektórych patogenów na plantacji w ilości niebezpiecznej dla plonowania można też zapobiegać poprzez racjonalne nawożenie. Wielu rolników wie, że niedobór składników pokarmowych obniża plon i osłabia rośliny, czyniąc je bardziej podatnymi na choroby. Zapominają oni jednak, że podobna sytuacja ma miejsce, jeśli rośliny są przenawożone, np. azotem. Do siewu warto zawsze wybrać odmianę, która w danym rejonie nie tylko wysoko planuje, ale jest też bardziej odporna lub tolerancyjna na infekcje. Spośród wielu dostępnych odmian rzepaku ozimego można wybrać taką lub takie, które ulegają w mniejszym stopniu porażeniu przez głównych sprawców chorób, np. suchą zgniliznę kapustnych, zgniliznę twardzikową czy kiłę kapusty. Na polach, gdzie występuje kiła kapusty, siew odmian o podwyższonej odporności (np. Alister, Alistorm, Mentor, Andromeda, Andromeda, Mendelson, Mendel, PT 235 lub PT 242) to podstawowa metoda przeciwdziałająca istotnym stratom w plonie. W rejonach, gdzie występuje w dużym nasileniu zgnilizna twardzikowa, można zaplanować przed siewem zastosowanie biopreparatu zawierającego zarodniki grzyba Coniothyrium minitans. Jest to nadpasożyt, który niszczy obecne w glebie przetrwalniki – sklerocja grzyba Sclerotinia sclerotiorum (sprawcy zgnilizny twardzikowej). Efekty działania tego środka można zobaczyć dopiero w okresie dojrzewania, wówczas powinno być mniej roślin z objawami porażenia przez S. sclerotiorum. Zastosowanie biopreparatu nie zwalania jednak w większości przypadków z użycia w okresie kwitnienia fungicydu. Warto o tym wszystkim pamiętać, ponieważ zarówno jesienią jak i podczas całej wegetacji rolnicy chcieliby, aby problem chorób na ich plantacji był co najwyżej marginalny. W niektórych przypadkach, jeżeli poziom Na pierwszy plan wśród zasad prawidłowej agrotechniki, w kontekście ograniczania ilości sprawców chorób, wymienia się prawidłowy płodozmian. 31 PRODUKCJA ROŚLINNA