Gazeta AgroNews Nr.24

Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła zbóż i korzeni Chorobę powoduje wiele grzybów z rodzaju Fusarium. Do głównych sprawców należą Fusarium graminearum, F. culmorum, F. avenaceum, F. Poae oraz Microdochium nivale (dawniej: Fusarium nivale). Są to grzyby powszechnie występujące w środowisku rolniczym. Źródłem choroby są grzybnia i zarodniki oraz formy przetrwalnikowe wymienionych grzybów. Zarodniki są też niesione z masami powietrza i mogą osiadać na powierzchni gleby. Patogeny te są doskonale przygotowane do porażania swoich żywicieli i mogą rozwijać się w szerokim zakresie temperatur, wilgotności powietrza i gleby. Nekrozy na korzeniach w postaci brązowych, brunatnych lub kasztanowych plam występujących na małej części korzeni lub całkowite przebarwienie korzeni to jeden z ważnych objawów choroby. Innym jednocześnie występującym objawem fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni są brązowe nekrozy na pochwie liściowej i źdźble właściwym. Nekrozy te mogą mieć różny kształt, np. owalny, kreskowaty i nieregularny, obejmujący częściowo lub całkowicie obwód źdźbła. Straty powodowane przez chorobę mogą wynosić nawet 50-60% potencjalnego plonu. Chorobę zwalcza się kompleksowo, przy czym zabieg opryskiwania przy pomocy fungicydów odegrać może kluczową rolę w zapobieganiu stratom w plonie i obniżeniu jakości zbieranego ziarna. W tabeli podano przykładowe fungicydy, które można, a właściwie: powinno się zastosować, aby zwalczyć grzyby, które rozwijać się mogą na podstawie źdźbła. Łamliwość źdźbła Choroba ta wywoływana jest przez dwa gatunki: Oculimacula herpotrichoides i O. acuformis, różniące się tempem wzrostu i zdolnością do porażania pszenicy i żyta. Objawy choroby występują na pochwie liściowej, nibyźdźble i źdźble właściwym. Grzyby nie porażają korzeni. Pierwsze objawy porażenia mogą być widoczne już jesienią: są to małe, owalne plamy, które mają w środkowej części barwę słomkową i są otoczone jasnobrązową, rozmazaną obwódką. Po ruszeniu wegetacji wiosennej są to plamy bursztynowe lub miodowe, rozmazane, mają brzegi, a wewnątrz niekiedy widoczne jest czarne przyprószenie. Jest to pseudoparenchyma, czyli zbita grzybnia, która stanowi formę przetrwalnikową grzybów powodujących łamliwość źdźbła. Na źdźble może być kilka plam łączących się z sobą i tworzących rozległe nekrozy, które obejmują ponad połowę obwódki źdźbła. Wewnątrz źdźbła można znaleźć szarą lub popielatą grzybnię. Porażone źdźbło murszeje u podstawy i łatwo się przełamuje, co powoduje wyleganie zbóż niekiedy na dużej powierzchni. Utrudnia to żniwa i ma wpływ na pogorszenie jakości ziarna. Do walki z łamliwością źdźbła zalecany jest zabieg wykonany w fazie strzelania w źdźbło BBCH 30. Niekiedy warto wykonać oprysk w fazie pierwszego, drugiego kolanka (BBCH 31-32). W tym roku proponuje się wczesne wykonanie zabiegu, ponieważ praktycznie nie było Ostra oczkowa plamistość Łamliwość źdźbła zbóż 6 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 22