Gazeta Agronews Nr.23

Metoda agrotechniczna W metodzie tej szczególna uwaga zwracana jest na stosowanie płodozmianu, który pozwala ograniczyć zasobność glebowego banku materiału infekcyjnego patogenów, a zwłaszcza grzyba wywołującego głownię pylącą, którego zarodniki zachowują zdolność do infekcji nawet przez okres 10 lat. Płodozmian pozwala także ograniczać zagrożenie ze strony grzybów z rodzaju Fusarium. Przy układaniu płodozmianu ograniczającego występowanie fuzarioz należy pamiętać, aby nie uprawiać zbóż po kukurydzy ani kukurydzy po zbożach, gdyż sprzyja to rozwojowi chorób fuzaryjnych. Za modelowy płodozmian dla kukurydzy uznaje się uprawę po niej ziemniaka, następnie pszenżyta, a później łubinu. Płodozmian to także najskuteczniejszy sposób ograniczania zagrożenia ze strony stonki kukurydzianej, ponieważ pozwala przerwać cykl rozwojowy gatunku. Na polach prowadzonych w płodozmianie (jeżeli nie wysiewa się na nich soi oraz niszczy samosiewy kukurydzy, które wskutek łagodnych zim coraz częściej się spotyka) nie występują larwy tego gatunku. Zmianowanie to także sposób na ograniczenie liczebności i szkodliwości omacnicy prosowianki oraz urazka kukurydzianego. Uzupełnieniem zmianowania może być izolacja przestrzenna, tj. oddalenie nowo założonej uprawy (jeżeli nie jest to monokultura) od miejsc zimowania patogenów i szkodników, a zwłaszcza od ubiegłorocznych ściernisk kukurydzianych. Zarodniki grzybów bardzo często przenoszone są przez wiatr i wodę, czasem przez szkodniki, na nowe rośliny. Również szkodniki zimujące m.in . na stanowiskach po kukurydzy łatwiej migrują i zasiedlają nową uprawę, jeżeli ta jest za przysłowiową miedzą. Poziom nasilenia niektórych chorób i szkodników można obniżać poprzez wczesny termin siewu kukurydzy (w połowie kwietnia), jak tylko gleba będzie dostatecznie ogrzana. Praktykuje się również siewy wczesnokwietniowe, a nawet pod koniec marca, ale są one ryzykowne ze względu na nieprzewidywalność pogody. Gdy pogoda wstrzyma intensywny rozwój roślin (jak np. chłodny maj 2016 roku), wówczas kukurydzę łatwiej poraża zgorzel siewek i głownia guzowata, roślina jest także silniej uszkadzana przez ploniarkę zbożówkę i szkodniki glebowe. Jednym z czynników wpływających na poziom nasilenia występowania agrofagów jest rodzaj stosowanych nawozów i ich dawki. Spośród wykorzystywanych makroskładników szczególną uwagę należy zwracać na azot. Wykazano, że w wysokich dawkach może on zwiększać podatność roślin na głownię guzowatą kukurydzy oraz choroby fuzaryjne. Wysokie dawki azotu sprzyjają także rozwojowi mszyc i wzrostowi szkodliwości omacnicy prosowianki. Spośród innych sposobów agrotechnicznych zaleca się: wysiew kukurydzy na stanowisku Tabela 2. Biopreparaty dostępne w Polsce w 2016 roku do zwalczania omacnicy prosowianki (stan na czerwiec 2016 roku) BIOPREPARAT SPOSÓB APLIKACJI LICZBA INTRODUKCJI DAWKA ILOŚĆ BŁONKÓWEK NA HA Trichocap ręcznie – zawieszki na liście 1-2 25 zawieszek/ha ok. 250 tys. Tricholet wiatrakowiec lub samolot – luźna postać biopreparatu 1-2 postać sypka ok. 150-250 tys. Trichosafe zawieszki ręcznie – zawieszki na liście 1-2 30–50 zawieszek/ha ok. 220 tys. Trichosafe kulki ręcznie – kulki rzucane na glebę lub z rozrzutnika kulek, ew. agrolotniczo z dronów 1-2 100 kulek/ha ok. 220 tys. Źródło: opracowanie własne Żółta plamistość liści (fot. P. Bereś) 22 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 23