Gazeta nr: 29

numer 25 numer 25 t CHOROBY KUKURYDZY NUMER 29 32. AgroNews .com.pl Choroby: 9 wrogów kukurydzy Zbyt częsta uprawa kukurydzy, jak i innych roślin zbo- żowych na tym samym polu sprzyja rozwojowi chorób i szkodników. Aby zminimalizować ich skutki w postaci utraty plonu oraz pogorszenia jego jakości należy prowa- dzić prawidłową agrotechnikę i właściwą ochronę roślin. numer 25 numer 25 t CHOROBY KUKURYDZY NUMER 29 AgroNews .com.pl 33. stawie łodygi. Silne uszkodzenie tych organów, a zwłaszcza szyjki korzeniowej, prowadzi do zgorzeli siewek i powstawa- nia na plantacji pustych miejsc. Niekiedy rośliny słabo pora- żone nie zamierają, ale rosną wolniej i są bardziej narażone na opanowanie przez inne patogeny (grzyby) zagrażające kukury- dzy w okresie wegetacji. ZGNILIZNA KORZENI I ZGORZEL PODSTAWY ŁODYGI T o obecnie jedna z ważniejszych chorób kukurydzy w Pol- sce. Największe straty powoduje w najcieplejszych rejonach uprawy, zwłaszcza na plantacjach silnie opanowanych przez omacnicę prosowiankę, rolnice, mszyce, przylżeńce i inne szkodniki. Źródłem zakażenia mogą być zarodniki z gleby roz- pryskiwane przez deszcz na łodygi i li- ście. Choroba może się rozwijać także na roślinach wyrosłych z opanowanych przez zgorzel siewek, które nie zamar- ły po wschodach. Pierwsze, wyraźnie widoczne objawy choroby można ob- serwować w lipcu. Na porażonych ro- ślinach mogą stopniowo, od dołu ku górze, zamierać liście. W sierpniu po- jawiają się na plantacjach pojedyncze rośliny lub ich ogniska, które bieleją, następnie zasychają, a kolby na nich zwisają. We wrześniu, w wyniku dalsze- go rozwoju grzybni w łodygach, postę- puje rozkład tkanek w drugim i trzecim międzywęźlu, później także w węzłach. Gdy w tym czasie pogoda jest ciepła i przekropna, następuje szybkie gnicie łodyg. Wwyniku tych uszkodzeń rośli- ny łamią się i wylęgają, a kolby często dotykają gleby, gdzie ziarno jest nara- żone na gnicie, zjadanie przez gryzonie polne i pomijane podczas zbiorów kom- bajnowych. Średnie straty w plonach kukurydzy powodowane przez zgniliznę korze- ni i zgorzel podstawy łodygi wynoszą około 10%, ale mogą dochodzić nawet do 35%. Następstwem silnego opano- wania roślin przez tą chorobę jest tak- że znaczne pogorszenie jakości uzyski- wanej paszy lub produktu do przerobu przemysłowego. FUZARIOZA KOLB KUKURYDZY J eśli rośliny zostały opanowane przez zgniliznę korzeni i zgorzel podstawy ło- dygi, to w warunkach sprzyjających roz- wojowi grzybów (jest ciepło, występują przelotne opady, a później obfite rosy), choroba rozwija się nadal, obejmując li- ście okrywowe kolb, ziarniaki i osadki kolb. Porażeniu sprzyja również uszko- dzenie kolb przez gąsienice omacnicy prosowianki i rolnic. Grzybnia patoge- na barwy białej, różowej lub czerwona- wej, w zależności od gatunku widoczna jest początkowo na liściach okrywo- N a podstawie badań wykonanych w ostatnich latach szacuje się, że choroby i szkodniki są przyczyną strat w plonach ziar- na kukurydzy wynoszących 20-30, a lokalnie nawet 50%, Niekiedy klęskowe wystąpie- nie agrofaga w sprzyjających jego rozwojowi warunkach środowiska rolniczego może być przyczyną likwidacji plantacji. W Polsce kukurydzę może porażać około czterysta patogenów, które odpowiadają za rozwój kilkunastu chorób. Wśród nich domi- nują grzyby chorobotwórcze, które towarzy- szą roślinom od momentu siewu ziarna aż do zbioru plonu. ZGORZEL SIEWEK C zęsto popełniane błędy agrotechniczne, a także chłodna pogoda z dużą ilością wilgo- ci podczas kiełkowania nasion i wschodów roślin, opóźniają początkowy wzrost siewek i sprzyjają porażeniu roślin przez obecne w glebie grzyby zgorzelowe z rodzaju Pythium. Chore, osłabione, młode rośliny z chwi- lą ocieplenia są porażane przez grzyby z ro- dzaju Fusarium , powszechnie występujące w glebie, a także zasiedlające ziarno siewne. Pierwsze objawy chorobowe pojawiają się w postaci żółtych, później brunatniejących plam, stopniowo przechodzących w czernie- jące smugi, widocznych na korzeniach i pod- Fuzarioza kolb (fot. P. Bereś)