Gazeta nr: 30

numer 25 numer 25 t CHOROBY KUKURYDZY NUMER 30 24. AgroNews .com.pl Objawy nadmiaru chloru: • jego nadmiar występuje wraz z potasem i sodem, a objawy są takie same jak obu pierwiastków. Żelazo (Fe) – jako mikroelement pełni podstawo- wą funkcje w tworzeniu enzymów biorących udział w łańcuchu oddechowym komórek mięśniowych (mioglobina), oraz jest nośnikiem tlenu w krwi wchodząc w skład hemoglobiny. Należy pamiętać, iż nadmiar w paszy miedzi, wapnia i magnezu ogra- nicza wchłanianie tego mikroelementu. Zapotrze- bowanie zwierząt dorosłych na ten pierwiastek jest niewielkie, natomiast u młodych zwierząt, a w szczególności u prosiąt jest wysokie i dlatego po- daje się preparaty żelazowe. Jednak często hodow- cy popełniają błąd podając taki preparat zwierzę- tom cherlawym i wówczas efekt jest odwrotny do oczekiwanego. Następuje przedawkowanie żela- za, gdyż cherlawe zwierzę nie przyrasta tak szybko jak zdrowe, a co za tym idzie nie zużywa żelaza w tak szybkim tempie i następuje zatrucie organizmu, co w większości przypadków kończy się zejściem śmiertelnym. Żelazo w dużych ilościach znajduje się w mączce z krwi. Objawy niedoboru: • anemia i niedokrwistość, • ospałość i bladość organizmu, • spaczone łaknienie. Miedź (Cu) – wpływa na metabolizm żelaza w or- ganizmie zwierzęcym. Jednak do ważniejszych jej ról można zaliczyć udział w podtrzymywaniu i roz- woju czynności układu naczyniowo-sercowego, kostnego i nerwowego poprzez aktywację szere- gu enzymów. Razem z żelazem i kobaltem jest nie- zbędna do produkcji czerwonych krwinek. Pomaga także w tworzeniu tkanki łącznej oraz prawidło- wym funkcjonowaniu insuliny. Stwierdzono także, iż dodatek miedzi stymuluje wzrost świń, a także dezaktywuje niektóre wirusy. Nadmiar w organi- zmie zwierzęcym takich pierwiastków jak wapń, cynk, molibden czy kadm hamuje wchłanianie mie- dzi. Należy jednak pamiętać, że nadmiar miedzi jest w organizmie toksyczny, szczególnie że jest ona dość łatwo kumulowana w wątrobie i mięśniach. Objawy niedoboru: • niedokrwistość oraz zahamowanie wzrostu, • osłabienie układu kostnego, • odbarwienia i wypadanie sierści. Selen (Se) – wpływa na tworzenie enzymu odpowiedzialnego za ochronę erytrocytów i błony komórkowej przed szkodliwym działa- niem wolnych rodników. Ponadto zapobiega działaniu nadtlenków na wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Dla hodowcy najważniej- sze jest działanie selenu na prawidłowość przebiegu procesów rozwoju płodu, wzma- ga aktywność komórek obronnych (makrofa- gi), pomaga usuwać z organizmu toksyczne metale ciężkie i chroni skórę przed szkodli- wym działaniem promieni ultrafioletowych. Dodatek selenu poprawia także jakość mię- sa poprzez eliminowanie np. choroby białych mięśni, czy wysięku surowiczego u kurcząt. Najwięcej tego mikroelementu znajduje się w drożdżach. Objawy niedoboru: • uszkodzenia trzustki, • podatność na infekcje, • zaburzenia płodności, • osłabienie systemu immunologicznego. Mangan (Mn) – ten mikroelement odpowie- dzialny jest za wiele funkcji jak np.: aktywa- cję biologiczną licznych enzymów (arginaza wątrobowa), bierze udział w tworzeniu tkan- ki łącznej, tłuszczów, kości i czynników od- powiedzialnych za krzepnięcie krwi. Wwielu pracach wykazano, iż ten pierwiastek po- trzebny jest w procesie odżywiania nerwów, a także do wytwarzania barwników skóry i okrywy włosowej. Stopień wchłaniania man- ganu jest niski i jego niedobór jest najbardziej odczuwalny u młodych zwierząt. Objawy niedoboru: • zahamowanie wzrostu chrząstek i znie- kształcenie kości, • opóźnienie wzrostu i rozwoju, • zmniejszenie zdolności reprodukcyjnych, • zmiany skórne. Cynk (Zn) – jak większość mikroelementów wchodzi w skład wielu enzymów biorących udział w przemianach białek i węglowoda- nów. Występuje prawie we wszystkich tkan-