Gazeta AgroNews Nr 33

16. AgroNews .com.pl PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 33 Prawidłowy zbiór i prze- chowywanie ziemniaków Dobra jakość zbioru oraz ograniczenie strat w okresie przecho- wywania ziemniaków składają się na całokształt prawidłowo wykonanych zabiegów agrotechnicznych. PRZYGOTOWANIE DO ZBIORU Jakość zebranych ziemniaków oraz prawidło- we wykonanie mechanicznego zbioru ziem- niaków zależy od właściwego przygotowania plantacji, które ma na celu: • przyśpieszenie dojrzewania bulw, szczegól- nie odmian średnio późnych i późnych po- zwalające na łatwiejsze oddzielanie bulw od stolonów i zwiększenie ich odporności na uszkodzenia mechaniczne. • zwiększenie zabezpieczenia bulw przed chorobami wirusowymi i zarazą ziemniaka, • ułatwienie pracy maszyn zbierających i uzy- skanie przez to większych wydajności przy mniejszej ich aktywności, •w przypadku plantacji nasiennych uzyska- nie wyższego plonu sadzeniaków o lepszej zdrowotności. ZBIÓR W zależności od powierzchni plantacji i zaso- bów siły roboczej ziemniaki możemy zbierać ręcznie, po wykopaniu kopaczką przenośni- kową (elewatorowa), albo kombajnem jedno- lub dwurzędowym. Podczas zbioru bardzo ważne jest aby używać maszyn sprawnych technicznie, o minimalnym zagrożeniu dla bulw ich elementów roboczych (kopiących i przemieszczających). Zbiór ziemniaków należy przeprowadzać w czasie suchej i ciepłej pogody, przy tempe- raturze gleby powyżej 10°C i wilgotności nie większej niż 15%. Im gleba jest wilgotniejsza i ma niższą temperaturę tym większa jest po- datność bulw na uszkodzenia mechaniczne. Przy niskiej temperaturze gleby skórka bulw jest bardziej narażona na uszkodzenia przez pręty kopaczek lub kombajnów, a także pod- czas rozładunku. Zbiór ziemniaków jadalnych wykonuje się po osiągnięciu przez bulwy pełnej dojrzało- ści, tj. gdy ich skórka nie ściera się łatwo pod naciskiem kciuka. Tylko bulwy dojrzałe, zdrowe i nieuszko- dzone mechanicznie przechowują się dobrze. Uszkodzenia mechaniczne otwierają drogę do infekcji bulw chorobami bakteryjnymi, co powoduje dalsze straty w czasie przechowy- wania. Szczególnie starannego zbioru i prze- chowywania wymagają odmiany jadalne i dla przetwórstwa spożywczego, ponieważ wady zewnętrzne i wewnętrzne eliminują ziemniaki z obrotu rynkowego. Podczas kopania i przy- gotowywania ziemniaków do przechowywa- nia, należy zwrócić uwagę na usunięcie bulw z widocznymi objawami porażenia choroba- mi. Zmniejsza to ryzyko szybkiego rozprze- strzeniania się chorób w trakcie przechowy- wania. PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 33 AgroNews .com.pl 17. W dobrych warunkach starty wynoszą od 3-20%, dochodząc do 50% w złych warunkach, panujących w kopcu lub w wyniku wpływu zewnętrznych warun- ków w okresie zimy. PRZECHOWYWANIE Zadaniem przechowalnictwa jest stworze- nie takich warunków, które zabezpieczą plon użytkowy, w tym przy- padku bulwy, przed dzia- łaniem nie- korzystnych warunków ze- wnętrznych. W konse- kwencji pod- jętych dzia- łań producent ogranicza ubytki i straty masy bulw oraz za- chowuje ich cechy jakościowe. Przy małej produkcji ziemniaki przecho- wuje się najczęściej w piwnicy. Wwiększej produkcji i przy braku piwnic przechowu- je się ziemniaki w kopcach. Jest to najtańszy sposób przechowywania, ale jednocześnie przynoszący największe straty. W dobrych warunkach starty wynoszą od 3-20%, docho- dząc do 50% w złych warunkach, panujących w kopcu lub w wyniku wpływu zewnętrznych warunków w okre- sie zimy. Źródłami strat są: oddycha- nie, utrata wody, psucie się i gnicie, przedwczesne kieł- kowanie. Istotnym wa- runkiem odpo- wiedniego prze- chowywania bulw jest zapewnienie im właściwego mikroklimatu (wilgotności i temperatury). Przechowalnie są najlepszym miejscem przechowywania ziemniaków. Za- pewniają one optymalne warunki, w których straty nie przekraczają kilku procent.