Gazeta AgroNews Nr 33

PRAWO NUMER 33 36. AgroNews .com.pl runków atmosferycznych (w szczególności wystą- pienie opadów) może istotnie utrudnić, a nawet uniemożliwić, jakąkolwiek ocenę. Wwielu wy- padkach problematyczne byłoby również usta- lenie gatunku od- powiedzialnego za spowodowanie szkód — głównie z uwagi na czę- sto znaczną rotację stad, a także obec- ność gatunków nie żerujących na zasiewach. Wymienione powyżej kwestie powodują, że oszacowanie szkody i udo- wodnienie, iż została ona wyrządzona przez kon- kretny gatunek, za którego wyrządzone szkody mogłoby ewentualnie przysługiwać odszkodo- wanie, byłoby niezwykle trudne, a w niektórych przypadkach niemożliwe. Skarb Państwa odpowiada jedy- nie za szkody żubrów, wilków, rysi, niedźwiedzi i bobrów. BRAK CAŁKOWITEJ AUTOMATYZACJI REFUNDACJI SZKÓD Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że na pod- stawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 28 września 2015 r. sygn. akt K 20/14, obowiązu- jąca regulacja w zakresie zasad odpowiedzialności Skarbu Państwa za szko- dy powodowane przez niektóre gatunki zwie- rząt (żubry, wilki, niedźwiedzie, rysie i bobry) jest zgodna z art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 2 Konstytucji RP. Ponadto, Trybunał Konstytucyjny opowie- dział się przeciwko całkowitej automatyzacji re- fundacji szkód, zwracając uwagę, że działania odszkodowawcze Skarbu Państwa winny być powiązane z oceną działań prewencyjnych po- dejmowanych przez właścicieli i posiadaczy mie- nia, w którym zaistniała szkoda, zaś instytucje państwa nie mogą być pociągane do odpowie- dzialności za szkody, nawet jeśli istnieje wola do rekompensowania właściwych szkód. Ponadto, należy zauważyć, że obecnie pewną formą wsparcia dla osób ponoszących szkody w gospodarstwach rolnych w związku z bytowaniem zwierząt gatunków chronionych jest zwolnienie z obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej za wyda- nie zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska lub regionalnego dyrektora ochrony środowiska na czynności zakazane w stosunku do tych gatunków. Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1000, z późn. zm.), opłacie skarbo- wej nie podlega zezwolenie wydawane osobom fizycznym na działania związane z płoszeniem i miejscowym ograniczaniem populacji gatunków zwierząt wyrządzających szkody w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim nieobjętych odszko- dowaniem Skarbu Państwa (załącznik 1, część III, pkt 44, zwolnienie nr 13). Zagadnienie związane z negatywnym oddzia- ływaniem chronionych gatunków ptaków na go- spodarkę rolną stanowi ważną i istotną kwestię, która będzie przedmiotem dalszych analiz i ocen. Zasiedzenie wieloletniej dzierżawy Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem na- bywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwa- nie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze, albowiem wówczas taki posiadacz nabywa jej własność po upływie lat trzydzie- PRAWO NUMER 33 AgroNews .com.pl 37. Nie ma prawnej możliwości, ażeby pozosta- wanie w stosunku dzierżawy przez 30 lub więcej lat uprawniało do nabycia prawa wła- sności przez zasiedzenie. Art. 172 kodeksu cywilnego stanowi, że posiadacz nierucho- mości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nie- przerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze, albowiem wówczas taki posiadacz na- bywa jej własność po upływie lat trzydzie- stu. Kluczową kwestią jest tutaj wyjaśnienie pojęcia posiadacza samoistnego. Potrzeba wiedzieć, że nie każde posiadanie jest posia- daniem samoistnym. Zgodnie z art. 336 k.c. posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz sa- O trzymałem propozycję zawarcia umowy dzierżawy od firmy, która zamierza budować elektrownię wia- trową. Umowa ma być zawarta na okres 30 lat. Obawiam się jednak, że tak długi okres czasu może prowadzić do zasiedzenia tego gruntu, czy słusznie? moistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użyt- kownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Zatem jak z powyż- szego wynika dzierżawca obejmujący grunty od właści- ciela staje się ich posiadaczem zależnym, zaś posiada- nie zależne nie może prowadzić do zasiedzenia. Innymi słowy, żeby nabyć nieruchomość przez zasiedzenie na- leży posiadać ją co najmniej 20 lat (przy dobrej wierze) lub 30 lat (zła wiara) jako posiadacz samoistny, a więc taki, który zachowuje się w stosunku do niej jak wła- ściciel. Można wskazać, że posiadacz zachowuje się jak właściciel wówczas, gdy nie płaci za posiadanie nieru- chomości żadnego czynszu dzierżawnego czy też nie uiszcza z tego tytułu żadnych świadczeń na rzecz "pra- wowitego" właściciela, a jedynie płaci za nią np. po- datek rolny i to pod warunkiem, że opłacanie tego po- datku nie wynika z zawartej umowy z właścicielem. Jeżeli w trakcie trwania długoletniej umowy dzierża- wy dzierżawca zaprzestanie płacenia czynszu i będzie uważał, że przez to rozpocznie się bieg zasiedzenia, to także będzie w błędzie, albowiem stosunek dzierżawy przez to nie ustał, stąd też jego posiadanie nie nabierze od tego momentu charakteru samoistnego. Do wyga- śnięcia umowy dzierżawy potrzebne jest albo upłynię- cie okresu, na który została zawarta, lub rozwiązanie jej przez którąkolwiek ze stron albo na mocy ich poro-