Gazeta AgroNews Nr 34

32. AgroNews .com.pl EKONOMIA NUMER 34 sumpcja, pozbywanie się (np. gotowe dania w rodzinnych opakowaniach), wcześniejszy po- dział na porcje, dodane sztućce, osobne sosy, specjalne łyżeczki dla dzieci, zioła, warzywa czy grzyby rosnące w domu, opakowania z „okienkami”, produkty gotowe do serwowania, np. w plasterkach. Oszczędność czasu – krótki czas przygoto- wania lub gotowania, np. produkty półgotowe lub wstępnie gotowane, opakowania z wanilią, przyprawami, ziołami dla kuchni typu fusion, kompletne posiłki składające się zakąsek, głównych dań i deserów w jednym opakowa- niu na wynos. Nowe trendy w produkcji żywności Wskazane wyżej przykłady trendów kon- sumenckich nie są już ciekawostką czy za- chciankami nudzących się społeczeństw bądź chwytami marketingowymi, ale stają się co- dziennością coraz bardziej oddalającą produ- centów surowców rolnych od ostatecznego odbiorcy. Otwartym pozostaje pytanie, czy innowacyjność w sektorze żywnościowym wpływa oraz będzie wpływać na rolę sektora rolnego i na sytuację ekonomiczną jego pro- ducentów. Coraz częściej mamy do czynienia na skalę przemysłową z produkcją żywności bez uży- cia czynnika ziemi w tradycyjnym rozumieniu. Upowszechniają się w miastach i na terenach silnie zurbanizowanych uprawy wertykalne. Proces ten postępuje nie tylko w krajach cier- piących na niedobór odpowiedniej ilości grun- tów. Organizowanie upraw pod dachem w wielopiętrowych budynkach czy wieżowcach stwarza warunki do pełnej kontroli procesu wzrostu roślin, stosowania światła o różnej długości fal mającej znaczenie tempa wzrostu o raz stanu zdrowia roślin. Ważne jest także to, że tak wytwarzana żywność znajduje się w bezpośredniej bliskości konsumentów żyją- cych w dużych aglomeracjach, co oznacza fi- zyczne skrócenie łańcucha dostaw. Żywność produkowana drukarką 3D Spotykaną coraz częściej praktyką jest gene- rowanie przez drukarki 3D produktów żywno- ściowych zgodnie z indywidualnymi potrze- bami żywnościowymi konsumentów (liczba kalorii, zawartość witamin, etc.). Na początko- wym etapie rozwoju jest drukowanie 4D, ale można założyć, że jego upowszechnianie jest kwestią czasu. Cechą drukarek 4D, jest włą- czenie wymiaru czasu, z upływem którego na- stępuje zmiana parametrów wydrukowanego obiektu, np. pod wpływem światła lub tempe- ratury. Coraz powszechniej stosowane są „inteli- gentne” materiały, które w kontrolowany spo- sób mogą zmieniać swój charakter pod wpły- wem czynników zewnętrznych, takich jak: temperatura, ciśnienie, wilgotność, zakwasze- nie (pH), czy pole elektryczne lub magnetycz- ne. Szczególny potencjał zastosowania takich materiałów dotyczy produkcji opakowań pro- duktów żywnościowych, zwanych „inteligent- nymi”,  umożliwiających utrzymanie np. odpo- wiedniej jakości i świeżości tych produktów. Powszechne stają się technologie wytwarzają- ce produkty białkowe, zwłaszcza mięsne z wy- korzystaniem białka pochodzącego z innych źródeł niż ubój zwierząt, takich jak: wodoro- sty, owady, grzyby, soja, czy produkty mlecz- ne. Prowadzi to wytwarzania produktów bez użycia klasycznego mięsa zwierzęcego. Tech- nologie te cieszą się coraz większym zaintere- sowaniem producentów i konsumentów ham- burgerów czy przekąsek. Innym rozwiązaniem, będącym jak na razie w fazie eksperymentalnej, jest hodowanie mię- snych kultur tkankowych, czego efektem jest tzw. „sztuczne” mięso. Wyżej wymienione trendy konsumenc- kie i producenckie ciągle jeszcze brzmią eg- zotycznie i często nieprawdopodobnie, ale czy jeszcze nie tak dawno można było sobie wyobrazić skalę rozwoju i upowszechnienia elektroniki? Prof. Andrzej Kowalski