Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 42

PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 42 22. AgroNews .com.pl Agrotechnika uprawy rzepaku ozimego Rzepak jest najważniejszą rośliną oleistą uprawianą w Polsce. Ponad 40% masy nasion to olej a pozostałość to wysokobiałko- wa śruta poekstrakcyjna. Rzepak był i jest rośliną, która w klima- cie Polski daje stosunkowo wysokie plony, wyższe w porówna- niu z innymi roślinami oleistymi. Rzepak ozimy zaliczany jest do najstarszych roślin uprawnych w Europie i na świecie. Do Polski trafił w XIX wieku i jest jedną z najważniejszych roślin oleisto- -białkowych uprawianą do chwili obecnej. WYWIAD NUMER 30 PRODUKCJA ROŚLINNA 42 AgroNews .com.pl 23. niego słabego suche utworzone z piasków. Gleba powinna zawierać jak najwięcej próch- nicy i co najmniej średnią zasobność przy- swajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Termin siewu Siew rzepaku powinien nastąpić w zależności od rejonu Polski od 10 do 25 sierpnia. Wyko- nanie siewu rzepaku ozimego we właściwym terminie ma istotny wpływ na ogólny rozwój R zepak wymaga gleb głębokich, żyznych, zasobnych w próchnicę i wapń. Do jego uprawy nadają się gleby zaliczane do kompleksów pszennego bardzo dobrego i wadli- wego, żytniego bardzo dobrego i dobrego w kla- sach bonitacyjnych I i II do IV a i IV b. Wwarun- kach górskich do uprawy można przeznaczyć gleby kompleksu pszenno-górskiego. Nie nadają się do uprawy gleby podmokłe i zakwaszone o nieprze- puszczalnym podglebiu oraz gleby kompleksu żyt- roślin w okresie jesieni, co gwarantuje dobre ich przezimowanie, a dzięki temu uzyskanie optymalnego plonu. Za optymalny termin za- kończenia siewu rzepaku w naszym regionie przyjmuje się 20 sierpnia. Wykonanie siewu w tym terminie daje dużą gwarancję, że rośliny będą w stanie wytworzyć gruby korzeń palowy i silne roze- ty o dobrze wykształconych 8–10 liściach do okresu spoczynku. Wysokość plonu rzepa- ku w znacznej mierze zależy od tego, w jakiej fazie wej- dzie on w stan spoczynku zimowego. Dla optymalnego rozwoju jesiennego, obok siewu decydujące znaczenie ma przygotowa- nie roli pod zasiew. Błędów popełnionych w uprawie przedsiewnej nie można później na- prawić. Zwłaszcza wtedy, gdy jesienią wystę- pują intensywne opady deszczu, trudno jest uprawić glebę we właściwym czasie. Następ- stwem uprawy zbyt wilgotnej roli jest zbicie gleby w różnych obszarach warstwy ornej. Rzepak jest rośliną uprawy polowej o du- żych wymaganiach pokarmowych. Reaguje on istotnymi zwyżkami plonu nasion nie tyl- ko na nawozy mineralne stosowane dogle- bowo , ale również na dokarmianie dolistne makro i mikroelementami. W systemie nawo- żenia rzepaku efektywne okazały się nawozy płynne, tak po doglebowym jak i dolistnym zastosowaniu. Spośród płynnych nawozów doglebowych , w krajowym rolnictwie stoso- wany jest roztwór saletrzano-mocznikowy, a w dolistnym dokarmianiu rzepaku bardzo dobre efekty daje wodny roztwór mocznika, 5% wodny roztwór siedmiowodnego siarcza- nu magnezowego i wieloskład- nikowe nawozy dolistne - które są głównie nawozami mikroele- mentowymi. Rzepak ozimy dobrze wykorzy- stuje również składniki pokar- mowe z nawozów organicznych, dlatego zaleca się stosowanie obornika w dawce 20–40 t/ha. Nawożenie obornikiem należy wykonać na 2–3 tygodnie przed siewem rzepaku, aby gleba mo- gła dostatecznie osiąść. Obornik stosowany pod rzepak powinien być przefer- mentowany. Bardzo dobrym nawozem jest również gnojowica, zastosowana na podora- ne ściernisko w dawce 15 m3/ha. Rzepak ozimy jest rośliną wysoce użytecz- ną, odwdzięczającą się wysokimi, wartościo- wymi plonami nasion, ale wymagającą od producentów wiedzy i staranności w jej upra- wie. Olej produkowany z nasion aktualnie uprawianych odmian rzepaku zalicza się do olejów spożywczych określanych jako żyw- ność funkcjonalną, to znaczy mającą korzyst- ny wpływ na stan zdrowia człowieka. Marta Ćwięk ŚODR w Częstochowie Straty na polu spowodowane przez tego szkodnika bez ochrony chemicznej mogą sięgać od 40% do 70%, dla- tego tak ważny jest monitoring pól i prognoza krótkoterminowa, która pozwala na wykonanie optymalnego terminu jej zwalczania.