Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 43

PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 43 słabo i nierównomiernie. Siew bezpośredni rze- paku wymaga specjalnych siewników i redlic, które tną ściernisko i wprowadzają nasiona na odpowiednią głębokość. Chwasty oraz wyra- stające samosiewy gatunków przedplonowych należy zwalczać herbicydami o działaniu total- nym. W tej technologii należy stworzyć warun- ki lepszej, wczesnej konkurencyjności rzepaku w stosunku do chwastów przez nieco głębszy siew i mniejszą rozstawę rzędów. Jest w ta- kim przypadku trudność w nawożeniu, gdyż nie podlegają mieszaniu z glebą. Wówczas zale- ca się stosować technikę zlokalizowanego na- wożenia, a uzupełniająco – dolistnie. Gospo- darstwa mniejsze z reguły nie posiadają takiej techniki więc uciekają się do dwutygodniowe- go zaniechania uprawy ścierniska bądź uprosz- czonej uprawy ścierniska talerzówką albo kul- tywatorem podcinającym ścierń, przykrywając dość płytko nasiona chwastów i osypanego rze- paku, co ułatwia ich kiełkowanie. Jeśli na polu pozostała rozdrobniona słoma wówczas najle- piej sprawdzają się agregaty złożone z kultywa- torów (kultywatory podorywkowe, podcinacze ścierni), talerzy wyrównujących i wału struno- wego, rurowego lub pierścieniowego. Jednak opóźnienie i uproszczenie zabiegów pożniw- nych podraża koszty orki siewnej. Siew Najważniejszym beznakłdowym czynnikiem plonowania rzepaku jest wczesny termin sie- wu. Ma zapewnić osiągnięcie określonego po- kroju roślin przed spoczynkiem zimowym. Liści w rozecie przed spoczynkiem zimowym win- no być 7-10, osadzonych na krótkiej (tj. 4-5 cm wysokości) i grubej (0,5-1 cm średnicy) łodydze. Przeciętnie do uzyskania właściwego pokroju rzepak potrzebuje 75-80 dni z tzw. temperatu- rą efektywną (powyżej 5°C). Pokrój przed zimą jest ściśle skorelowany z pokrojem roślin plonu- jących bezpośrednio przed zbiorem tj. z liczbą rozgałęzień i łuszczyn na roślinie a także liczbą nasion w łuszczynie. Taki pokrój jesienią gwa- rantuje dobre zawiązywanie łuszczyn, zapew- nia dobry wigor wiosną, dobrą konkurencyjność wobec chwastów w kwietniu i maju, małą wraż- liwość na wyleganie przed zbiorem. AgroNews .com.pl 13. Tylko wczesny siew w terminie optymalnym gwarantuje właściwy rozwój systemu korze- niowego, a ten efektywnego wykorzystania wody i składników nawozowych. Rzepak za- siany we wrześniu nawet po łagodnej zimie jest zdecydowanie mniej wydajny. Wyniki ścisłych doświadczeń polowych wykazują, że obniżka plonu nasion na skutek opóźnie- nia siewu w optymalnym dla regionu terminie wynosi nawet 50 kg dziennie. Rzepak wymaga równomiernego, wręcz precyzyjnego rozmieszczenia roślin na jed- nostce powierzchni. W bardzo intensywnych technologiach produkcji odmiany mieszań- cowe można wysiewać w obsadzie 45-50 kiełkujących nasion na 1m2 pola. W techno- logiach średniointensywnych planowanych na plon nasion ok. 35 dt z ha, pożądana jest też mała obsada roślin populacyjnych na po- ziomie 70-80/m2 po wschodach, czyli 60- 70 roślin plonujących (masa wysiewu 3,5- 4,0 kg nasion). Zwiększenia masy wysiewu o 20% wymaga się w sytuacjach opóźnione- go siewu, uproszczonej uprawy przedsiew- nej i przesuszenia gleby bezpośrednio przed siewem. Najkorzystniejsza dla plonu jest roz- stawa rzędów 18-20 cm. Węższa, pogar- sza przewietrzanie łanu, przez co zwiększa się porażenie przez niektóre choroby. Szer- sza rozstawa zwiększa gęstość w rzędach, zmniejsza zimowanie, opóźnia czas zakrycia międzyrzędzi przez liście, co wydatnie zwięk- sza nieproduktywne straty wody. Wysiew w rozstawie 40-45 cm jest dozwolony wy- łącznie przy planowanej pielęgnacji mecha- nicznej międzyrzędzi jesienią i wiosną. Obsianie plantacji niekwalifikowanym ma- teriałem jest poważnym błędem agrotech- nicznym rodzącym negatywne skutki nie tylko obniżenia plonu, ale znacznego po- gorszenia jego składu chemicznego poprze zwiększenie zawartości kwasu erukowego i glukozynolanów u tego gatunku. Eugeniusz Stanisław Stefaniak ODR