Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 43

PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 43 AgroNews. com.pl 7. z żywnością przekracza tzw. toksykologicz- ną wartość odniesienia. W przypadku naraże- nia długoterminowego jest to akceptowane dzienne pobranie (ADI), a w przypadku naraże- nia ostrego – ostra dawka referencyjna (ARfD). Wartości te są obliczone z zachowaniem du- żego marginesu niepewności (100 i więcej), a modele obliczeniowe przeszacowują narażenie, stąd mówimy o „potencjalnym ryzyku”. Nie zdarzyły się takie sytuacje, że wykryty po- ziom pestycydów na pewno szkodził? P.S.: Nie mam informacji, aby tak było – i w Pol- sce, i w UE. Wartości NDP są ustalane z dużym marginesem bezpieczeństwa, a szczegółowe omówienie tego tematu wymagałoby kolejnej, oddzielnej rozmowy. Przy wyznaczaniu warto- ści NDP dla danej substancji, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) uwzględ- nia teoretyczne, największe pobranie pozosta- łości tego pestycydu z innymi produktami po- chodzenia roślinnego i zwierzęcego. Może się zdarzyć, że np. 100-krotne przekroczenie NDP nie będzie stwarzało ryzyka dla zdrowia, a w innym przypadku 3-krotne przekroczenie NDP ocenimy jako stwarzające potencjalne ryzyko. Są też przypadki gdzie każdy, nawet najmniej- szy poziom substancji w produkcie może stwa- rzać ryzyko dla zdrowia konsumentów. Dotyczy to np. substancji genotoksycznych i rakotwór- czych, które chociaż nie są dopuszczone do stosowania w UE, to jednak mogą się znaleźć np. w żywności importowanej z państw trze- cich, lub żywności z rynku UE po nielegalnym zastosowaniu środka przez rolnika. Wracając do określenia „potencjalne ry- zyko” muszę podkreślić, że chociaż wiemy, że nie każda niezgodność z wartością NDP stwarza ryzyko, to jednak chcąc jak najlepiej zabezpieczyć konsumenta, a przecież sam je- stem jednym z nich, wyznajemy zasadę dmu- chania na zimne. To jest zresztą jedna z głów- nych zasad, którymi kierują się toksykolodzy w szeroko rozumianej dziedzinie bezpieczeń- stwa chemicznego. Ale jednak można znaleźć informacje o pestycydach wykrywanych u ludzi w moczu. Co to oznacza? P.S.: To jest niestety prawda. Jest to ewident- ny dowód chemizacji środowiska. Pestycydy są powszechnie stosowane w rolnictwie. Ich pozostałości, które trafiają do naszych orga- nizmów wraz z żywnością w śladowych ilo- ściach, są wydalane m.in . z moczem. Nie jest to jednak żadnym dowodem zatrucia. Nie ma na to żadnych dowodów naukowych. Gdyby badać mocz pod kątem wszelkich możliwych do znalezienia w nim towarzyszących nam związków chemicznych, znaleźlibyśmy naj- prawdopodobniej całą masę różnorodnych substancji, w tym potencjalnie czy nawet re- alnie niebezpiecznych. Czy przekroczenia dopuszczalnych pozio- mów pozostałości pestycydów zdarzają się np. gdy rolnik nie przestrzega jakichś zasad stosowania danego środka? P.S.: To jest klasyczna sytuacja. Rolnik może