Gazeta Interaktywna Nr44

numer 25 numer 25 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 44 10. AgroNews .com.pl Niezależnie do definicji próchnica składa się z węgla (58%), tlenu (28%), wodoru (4-5%), azotu (1,5-7%) i części mineralnych (2-8%). Ponieważ stanowi około 90% materii orga- nicznej, dlatego często jest synonimicznie stosowana z pojęciem materii organicznej. Substancje organiczne (humusowe) mają naj- dłuższy czas obiegu spośród różnych mate- riałów organicznych w glebie – wynosi on od około 20 do 1000 lat. Ma mnóstwo zalet Oddziaływanie próchnicy na rośliny odby- wa się poprzez wpływ na fizyczne, chemicz- ne i biologiczne właściwości gleby. Próchnica działa jako lepiszcze strukturotwórcze, po- wodując sklejanie elementarnych cząstek w większe cząsteczki, dzięki czemu powstaje struktura gruzełkowata. Związki próchniczne mają wysoką pojem- ność wodną. Mogą zatrzymać nawet 5-krot- nie więcej wody niż same ważą i to w formie dostępnej dla roślin. Jest to właściwość, któ- ra ma szczególne znaczenie dla gleb piasz- czystych, ponieważ ich pojemność wod- na zależy głównie od zawartości substancji próchnicznych. Cecha ta wpływa na stosunki wodno-powietrzne w glebie oraz aktywizu- je w niej życie mikrobiologiczne. Sprzyja bo- wiem równoległemu rozwojowi mikroorgani- zmów beztlenowych (wewnątrz gruzełków) i tlenowych pomiędzy nimi. Próchnica poprawia też zasobność gleb. Jej związki mogą zmagazynować 4-12 razy wię- cej składników pokarmowych niż część mi- neralna gleby. Zwiększa również zdolności buforowe gleb, regulując i stabilizując ich od- czyn. Związki próchniczne mają także istotny wpływ na procesy fizjologiczne roślin. W ich skład wchodzi wiele tzw. substancji wzro- stowych, które intensyfikują szereg ważnych procesów fizjologicznych roślin, takich jak gospodarka wodna, oddychanie i fotosynte- za. Co decyduje o ilości próchnicy? Jeżeli ilość próchnicy w glebie odgrywa tak ważną rolę dla jej żyzności, to powinno dążyć się do utrzymanie zawartości tego składnika na odpowiednim poziomie. Mają na to wpływ stosowanie nawozów organicznych, odpowiedni system zmianowania, nawożenie mineralne i właściwa agrotechnika. Praktyczne rzecz biorąc, naj- ważniejsze znaczenie ma nawożenie organiczne i masa resztek pożniwnych pozostająca na polu. W doświad- czeniach z różnymi gatunkami roślin rolniczych zostało stwierdzone, że uprawa okopowych, przemysłowych i zbóż działa ujemnie, natomiast traw i motylkowych wieloletnich dodatnio na bilans glebowej materii or- ganicznej. Płodozmiany o dużym udziale roślin okopo- wych pozostawiają małą masę resztek pożniwnych o niskim współczynniku humifikacji, a to może prowadzić do spadku ilości próchnicy, jeżeli nie będzie się stoso- wać nawozów organicznych.