Gazeta Interaktywna Nr44

numer 25 numer 25 PRODUKCJA ZWIERZĘCA NUMER 44 AgroNews .com.pl 21. Czym są dodatki paszowe? Dodatki paszowe to między innymi: stymula- tory wzrostu, enzymy paszowe, dodatki pro- biotyczne i prebiotyczne (na przykład kwasy organiczne), dodatki zapachowe i smakowe, konserwanty, detoksykanty, kokcydiostatyki i cały szereg preparatów ziołowych. Pierwszą, najbardziej efektywną grupą są stymulatory wzrostu. Są to substancje które przyczyniają się do poprawy przyrostów zwie- rzęcia, jednocześnie zmniejszając zużycie pa- szy. Odkrycie w 1929 roku przez Aleksandra Fle- minga penicyliny miało ogromne znaczenie nie tylko dla zdrowia ludzi. Antybiotyki odgrywa- ją także ogromną rolę w chowie zwierząt. Oprócz funkcji leczniczej anty- biotyki przez szereg lat pełniły funkcję stymu- latorów wzrostu. Jaki był mechanizm tego zja- wiska? Stosowanie antybiotyków paszowych (zaka- zanych na chwilę obecną w Europie) reduku- je populację mikroorganizmów patogennych w przewodzie pokarmowym (szczególnie E. coli) i konkurencyjnych dla gospodarza. Efektem tego było od 5 do 12 procent lepsze przyrosty i zużycie paszy mniejsze od 3 do 8 procent. Najszersze zastosowanie antybiotyki pasz- owe miały w chowie zwierząt monogastrycz- nych, chociaż mogły pełnić także funkcję regu- latora procesów fermentacyjnych u zwierząt przeżuwających. Efektywność działania najwy- raźniej można było zaobserwować u zwierząt młodych (ze względu na nierozwinięty jesz- cze układ odpornościowy), a także u zwierząt utrzymywanych w nienajlepszych warunkach bytowych, w starych budynkach, w dużym za- gęszczeniu. Przyczyną wykluczenia od 2006 roku w krajach Unii Europejskiej antybiotyko- wych stymulatorów wzrostu stało się zjawisko lekoodporności. Antybiotyki, probiotyki i prebiotyki Nazwa antybiotyk to połączenie dwóch słów oznaczających „przeciw” i „życie”. Ko- lejną grupą dodatków paszowych pozytyw- nie wpływających na organizmy zwierzęce są probiotyki. Znaczenie tego wyrazu możemy tłumaczyć jako „dla życia”. Probiotyki są to mikroorganizmy, których obecność wpływa stabilizująco na mikroflo- rę przewodu pokarmowego. Występuje tu tak zwane zja- wisko efektu zajętego miej- sca- organizmy probiotyczne swoją obecnością w przewo- dzie pokarmowym blokują rozwój innych mikroorgani- zmów, w tym chorobotwór- czych. Ważnym w stosowaniu probiotyków jest czas kiedy zostają zaaplikowane - im wcześniej, tym le- piej. Pierwsze dawki można podawać już no- worodkom, u których w przewodzie pokar- mowym nie rozwinęły się jeszcze populacje patogenów. Hamowanie rozwoju patogenów nie jest jedyną korzyścią stosowania probiotyków. Wytwarzają one własne enzymy, które po- prawiają strawność składników z pasz. Syn- tetyzują witaminy - głownie z grupy B. Zwiększają aktywność enzymów jelitowych gospodarza Wytwarzają substancje o dzia- łaniu podobnym do antybiotyków, pozytyw- nie wpływają na układ odpornościowy a tak- że wpływają na obniżenie amin biogennych i amoniaku w przewodzie pokarmowym. Kolejnym stymulatorem wzrostu, ściśle związanym z probiotykami są prebiotyki. Są to związki chemiczne których obecność sty- muluje rozwój organizmów probiotycznych w przewodzie pokarmowym. Następuje to na skutek selektywnej fermentacji, a efektem są zmiany aktywności, a nawet składu mikroflo- ry jelita. Jest to bardzo niejednolita grupa do- Ważnym w stosowaniu probiotyków jest czas kiedy zostają za- aplikowane - im wcześniej, tym lepiej. Pierwsze dawki można podawać już noworodkom, u których w przewodzie pokarmowym nie rozwinęły się jeszcze populacje patogenów.