Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 45

WYWIAD NUMER 30 TECHNIKA ROLNICZA NUMER 45 AgroNews .com.pl 31. W Polsce wyróżnia się trzy syste- my uprawy roli: • tradycyjny (płużny) – główną zasadą tego systemu uprawy jest odwrócenie wierzch- niej warstwy gleby i odłożenie jej na dno skiby. Narzędziem używanym w tym syste- mie jest pług, • bezorkowy (bezpłużny) – jest to system uprawy roli, który zastąpił odwracanie gle- by jej mieszaniem. Odpowiednie mieszanie można uzyskać wykorzystując takie maszy- ny jak np. brona talerzowa, kultywator ścier- niskowy, spulchniacz obrotowy, • uprawa zerowa (siew bezpośredni) – upra- wa ta polegała na spulchnianiu gleby w ograniczony sposób, na zasadzie uprawy uproszczonej, czy bezorkowowego systemu uprawy roli. Było to moż- liwe dzięki użyciu agregatów uprawo- wych. Obecnie na- rzędzia do pasowej uprawy roli są bez- pośrednio zagrega- towane z dozowni- kami nawozów oraz siewnikami (kulty- wator + rozsiewacz + siewnik). Uprawa bezorkowa nazwana jest również uprawą uproszczoną lub zredukowaną, po- nieważ ogranicza liczbę zabiegów uprawo- wych, a niekiedy część z nich eliminuje (w porównaniu do systemów płużnych). Bez- płużny system uprawy polega na spulchnia- niu i mieszaniu wierzchniej warstwy gleby bez konieczności jej odwracania. Ponadto pracę pługa w uprawie bezorkowej zastępuje aktywność dżdżownic i innych organizmów żywych bytujących w warstwie ornej gle- by. W naturalny sposób uprawiają i spulch- niają one glebę, gdy w poszukiwaniu pokar- mu tworzą korytarze w głębokich warstwach gleby. Dżdżownice przyczyniają się również do poprawy żyzności gleby, wspomagając jej wietrzenie i mieszając pozostałości po żni- wach. Uprawa bezpłużna to zastąpienie orki gruberami (kultywatorami ścierniskowymi o sztywnych łapach mogących mieszać glebę na głębokości sięgającej nawet 20–30 cm) – polecana jest szczególnie w płodozmianach uproszczonych z przewagą zbóż, na terenach pagórkowatych, a także przy niskich i nie- równomiernie rozłożonych opadach atmosfe- rycznych. Może mieć szerokie zastosowanie na terenach silnie urzeźbionych w celu zapo- biegania erozji gleb. Zalety systemu bezorkowego Do zalet systemu bezorkowego można za- liczyć przede wszystkim zmniejszenie na- kładów czasu pracy. Ograniczona liczba za- biegów pozwala na zaoszczędzenie przez rolnika znacznej ilo- ści czasu, co uspraw- nia prace i pozwala na zachowanie optymal- nych terminów siewu nawet przy dużych are- ałach. Kolejną zaletą, jaką można niewątpli- wie przypisać bezor- kowej uprawie roli jest zmniejszenie zużycia paliwa i mniejsze kosz- ty utrzymywania ma- szyn. Związane jest to przede wszystkim z ograniczeniem liczby zabiegów, jak również z ilością użytych maszyn do uprawy. Mniejsze siły tarcia występujące przy mieszaniu gleby, niż przy jej odwracaniu, generują mniejsze zużycie paliwa. Sprawia to, że do atmosfe- ry trafia mniej dwutlenku węgla oraz spalin. Do kolejnych zalet można zaliczyć polepsze- nie struktury i porowatości gleby oraz lepsze zatrzymywanie wody i zwiększenie zawarto- ści substancji organicznej w wierzchniej war- stwie gleby. Zaleta ta jest ściśle związana z bezorkowym systemem roli, ponieważ przy braku odwracania gleby nie zachodzi zjawi- sko przesuszania, jak i wietrzenia gleby. Za- obserwowano natomiast lepszy podsiąk wód gruntowych do wierzchnich warstw. Pozosta- Uprawa bezorkowa nazwana jest również uprawą uproszczoną lub zredukowaną, ponieważ ograni- cza liczbę zabiegów uprawowych, a niekiedy część z nich eliminuje (w porównaniu do systemów płużnych).