Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 45

TECHNIKA ROLNICZA NUMER 45 32. AgroNews .com.pl wione resztki pożniwne na powierzchni gleby są częściowo mieszane, a ich pozostała część tworzy warstwę ochronną gleby. Ograniczenie erozji gleby jest ważnym aspektem ekologicznym i kolejną zaletą upra- wy bezorkowej. Brak nadmiernego spulch- niania ogranicza erozję powietrzną, a pozo- stawione resztki na powierzchni ograniczają erozję wodną. Erozja wodna, jak i powietrz- na jest poważnym problemem zwłaszcza na glebach lekkich, lecz należy też wspomnieć, że występuje na wszystkich typach gleb w mniejszym, bądź większym stopniu. System ten pomaga zachować życie biologiczne i mi- krobiologiczne na nie- znacznie zmienionym poziomie, co sprzyja rozkładowi substancji mineralnej i organicz- nej. Mikroorganizmy żyjące w glebie mają również możliwość lepszego rozkładu substancji szkodliwych. Pozwala również na zasymilowanie składni- ków pokarmowych potrzebnych dla roślin. Rośliny w czasie wzrostu mają lepszy rezer- wuar składników mineralnych oraz wody nie- zbędnej dla ich rozwoju. Wszystkie wymienione powyżej zalety przemawiają za wprowadzeniem do praktyki systemów bezorkowych, lecz poza zaletami należy również wspomnieć o wadach. Wady systemu bezorkowego Najważniejsza i najczęściej wymieniana wśród naukowców wada, o której należy wspomnieć to zmniejszenie plonu. Na przy- kładzie kukurydzy przeprowadzono badania w Katedrze Uprawy Roli i Roślin AR w Po- znaniu, wskazują one na znaczne zmniejsze- nie plonu kolb kukurydzy uprawianej przez 10 lat w monokulturze i jednoczesnym sto- sowaniu bezorkowej uprawy roli (o 16% w uprawie uproszczonej i 21% – w siewie bez- pośrednim) w porównaniu do tradycyjnej (płużnej) uprawy roli. Obniżenie plonu było m.in . rezultatem zmniejszenia obsady i wy- sokości roślin kukurydzy. Kolejną istotną wadą jest znaczny wzrost zachwaszczenia łanu. Zachwaszczenie jest związane z nagro- madzeniem się nasion chwastów w wierzch- niej warstwie gleby. Wzrost zachwaszczenia jest przyczyną do stosowania większych ilo- ści herbicydów, co zwiększa koszty uprawy i może powodować uodpornienie się chwa- stów na substancje aktywne herbicydów – powstanie osobników odpornych. Kolejną wadą jest wzrost liczebności szkodników ro- ślin, zwłaszcza ślimaków chrząszczy i form przetrwalnych zimujących w glebie. Wystę- puje również aspekt eko- nomiczny, który wiąże się z częściową zmianą sprzętu w gospodarstwie, tak aby można przeprowadzić pra- widłowo zabiegi spulchnia- jące. Brak przykrycia resztek pożniwnych glebą, co ma miejsce w uprawie orkowej, może być przyczyną rozwo- ju chorób roślin uprawnych, zwłaszcza przy monokulturze roślin zbożowych i kapustowa- tych. Nadmierne ubicie gleby może być po- wodem zakwaszenia gleby, a co za tym idzie słabszego wzrostu i rozwoju roślin. W sys- temach bezorkowych, należy zwrócić szcze- gólną uwagę na dobór roślin w zmianowaniu, gdyż może to być decydujący czynnik, co do powodzenia uprawy i uzyskania zadowalają- cych plonów. Krótko zestawiając wszystkie systemy uprawy roli można stwierdzić, iż tradycyj- na, orkowa uprawa roli odchwaszcza glebę, głęboko spulchnia, stwarzając bardzo dobre warunki do wzrostu korzeni. Z drugiej jed- nak strony naraża ją na przesuszenie, erozję wodną, wietrzną, a także na zaskorupienie. Natomiast uprawa bezorkowa, spulchnia i miesza glebę, ale jej nie odwraca, a pozosta- wione na powierzchni resztki pożniwne chro- nią ją przed erozją. Jednak bezorkowy sys- tem uprawy ogranicza m.in . pobieranie wody oraz składników pokarmowych przez rośli- ny, mimo że pozwala na ich magazynowa- nie, a duża ilość resztek po zbiorze przedplo- Ograniczenie erozji gleby jest ważnym aspektem ekologicznym i kolejną zaletą uprawy bezorkowej.