Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 46

PRAWO NUMER 46 gęszczenie warstwy ornej lub podornej i po- gorszenie struktury gleby, • biologiczne, powodujące spadek biolo- gicznej aktywności gleby i zubożenie składu gatunkowego mikroflory glebowej, • nasilenie procesów erozyjnych. Wszystkie procesy degra- dacji prowadzą do zmniej- szania się żyzności gleby, co w konsekwencji powo- duje uzyskanie mniejszego plonu roślin o pożadanych cechach jakościowych. Wskutek stosowania nawo- zów mineralnych, zwłasz- cza azotowych, następu- je zakwaszanie gleby oraz obniżenie w niej zawarto- ści przyswajalnych dla ro- ślin form fosforu, potasu i manganu. Dlatego istotna jest właściwa go- spodarka nawozowa czyli stosowanie peł- nego nawożenia, co umożliwia utrzymanie chemicznych właściwości gleby na poziomie optymalnym dla wzrostu i rozwoju roślin. Innym czynnikiem związanym z produkcją rolniczą i stwarzającym zagrożenie dla śro- dowiska jest erozja, czyli proces zmywania, żłobienia lub wywiewania wierzchniej war- stwy gleby. Erozja utrudnia uprawę gruntów, zmniejsza żyzność gleby, a także powoduje zmywanie i przemieszczanie do zbiorników wodnych substancji organicznej oraz związ- ków azotu i fosforu przyspieszających eutro- fizację. Erozją wodną zagrożone jest około 30% powierzchni kraju, wąwozową 22 %, a wietrzną 11%. Ochrona środowiska jest obecnie jednym z priorytetów polityki Unii Europejskiej i zara- zem jednym z najważniejszych wyzwań. Za- sady ochrony środowiska oraz troska o stan dóbr publicznych są coraz bardziej wymaga- ne przepisami prawa. W odniesieniu do dzia- łalności rolniczej istnieją również wymaga- nia względem funkcjonowania gospodarstw. Rolnicy ubiegający się o dopłaty bezpośred- nie zobowiązani są do przestrzegania tych zasad i utrzymywa- nia gruntów rolnych w dobrej kulturze. W celu ochrony przy- rody na gruntach or- nych podejmowane są działania polegają- ce na: •wprowadzaniu wielogatunkowego płodozmianu, • stosowaniu poplo- nów: wsiewek, poplonów ścierniskowych i ozimych, • zakładaniu pasów zadrzewień i nasadzeń śródpolnych, • utrzymaniu w należytym stanie gruntów ugorowanych i odłogowanych, •wdrażaniu zasad dobrej praktyki rolniczej, • zabranianiu wypalania roślinności na łą- kach, pastwiskach, nieużytkach rolnych, ro- wach, ścierniskach, trzcinowiskach i szuwa- rach, •wdrażaniu programów rolnośrodowisko- wych. Wytyczne unijne Funkcjonujący w kraju w ramach Progra- mu Rozwoju ObszarówWiejskich (PROW) Program Rolno-środowiskowo-klimatyczny jest głównym przedsięwzięciem w systemie ochrony przyrody i krajobrazu na wsi skiero- wanym bezpośrednio do gospodarstw rol- nych. Działanie to ma na celu czynne włącze- nie producenta rolnego w poprawę jakości środowiska i zachowania walorów przyrodni- czych obszarów wiejskich. AgroNews .com.pl 49. WYWIAD NUMER 30 PRAWO NUMER 46 wprowadzaniem do wód lub do ziemi, • intensyfikację różnych form erozji gleb i zmniejszenie ich żyzności, • emisję do powietrza substancji gazowych pochodzących z intensywnego chowu lub hodowli zwierząt, to jest amoniak, siarkowo- dór, metan, dwutlenek węgla, • emisję do powie- trza substancji pyło- wych pochodzących z intensywnego chowu lub hodowli zwierząt, to jest pył ze ściółki, magazynów mieszal- ni pasz, suszarni zbóż czy innych obiektów gospodarskich, zmiany w krajobrazie i wygi- nięcie poszczególnych gatunków fauny i flo- ry. Niewątpliwie najistotniejszym z wymie- nionych wyżej czynników presji działalności rolniczej na środowisko jest wprowadzanie do wód powierzchniowych i podziemnych związków pierwiastków biogennych, azotu i fosforu, zarówno ze źródeł punktowych – w postaci ścieków, jak i wraz ze spływami ob- szarowymi i opadami atmosferycznymi. Grunty rolne i jakość gleby Oddziaływanie produkcji rolnej na grunty rol- ne w gospodarstwie może być zarówno po- zytywne, jak i negatywne. Z jednej strony prowadzi do wzrostu żyzności i urodzajności gleby, a z drugiej powoduje jej degradację. Czynniki powodujące degradację gleby w obrębie gospodarstwa można podzielić na: • chemiczne, powodujące spadek zawarto- ści próchnicy, nadmierne zakwaszenie i wyja- łowienie ze składników pokarmowych roślin, •mechaniczne, powodujące nadmierne za- Innym czynnikiem związanym z produkcją rolniczą i stwarzającym za- grożenie dla środowiska jest erozja, czyli proces zmywa- nia, żłobienia lub wywiewania wierzchniej warstwy gleby. 48. AgroNews .com.pl Ponadto, należy podkreślić, że przedsię- wzięcia inwestycyjne w rolnictwie, związa- ne z chowem lub hodowlą zwierząt w liczbie nie niższej niż 60 DJP (du- żych jednostek przelicze- niowych) inwentarza zo- stały zakwalifikowane do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Aktual- nie jednym z najważniej- szych aspektów gospo- darowania na obszarach wiejskich jest działanie zgodne z prawami przy- rody, nienaruszające sta- nu środowiska naturalne- go. System warunkowości w nowej perspek- tywie, to jest w latach 2023-2027, połączy dwa elementy z Wspólnej Polityki Rolnej 2014-2020, czyli dotychczasową zasa- dę wzajemnej zgodności (cross-complian- ce) oraz praktyki zazielenienia. Tak jak do- tychczas, w ramach cross-compliance będą obowiązywały normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska. Będą jednak poszerzone o nowe elementy (normy GAEC) oraz wymogi podstawowe w zakresie zarzą- dzania (SMR). Norm GAEC, odnoszących się do klimatu i środowiska, zdrowia publiczne- go, zdrowia zwierząt i roślin oraz dobrosta- nu zwierząt będzie 10. Warunkowość będzie stanowić podstawę do określenia wymagań dla dodatkowo płatnych, dobrowolnych dzia- łań w ramach PROW. Małgorzata Król WODR Aktualnie jednym z najważniejszych aspektów gospodarowania na obszarach wiejskich jest działanie zgod- ne z prawami przyrody, nienaruszające stanu środowiska naturalnego.