Gazeta Interaktywna AgroNews Nr 47

PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 47 12. AgroNews .com.pl może przetrwać w resztkach pożniwnych, dla- tego najlepiej jest rotować uprawy, aby uniknąć choroby. Istnieje kilka praktyk zarządzania, które mogą pomóc w zapobieganiu septorii. Unikaj ciągłej wilgoci w glebie, która może pomóc patogeno- wi w rozwoju. Czyść sprzęt pomiędzy uprawa- mi, aby zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się zarodników. W przypadku pojawienia się choroby należy zastosować fungicyd. Istnieje wiele sposobów na kontrolowanie ry- zyka wystąpienia chorób w Twoich uprawach. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się patoge- nów na polach, ważne jest stosowanie dobrych praktyk uprawowych, przestrzeganie harmono- gramu stosowania fungicydów i stosowanie od- pornych na choroby materiałów roślinnych. Zaprawianie nasion jest podstawowym zabie- giem od którego rozpoczyna się uprawę zbóż. Rośliny już w początkach wzrostu narażone są WYWIAD NUMER 30 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 47 AgroNews .com.pl 13. na porażenie grzybami, które znajdującą się w glebie i na materiale siewnym. Młode siewki są podatne na czynniki chorobotwórcze, a ich zdrowotność bezpośrednio wpływa na wielkość i jakość plonu. Zaprawianie materiału siewnego pozwla zwalczać wiele chorób zbóż. Jej zaletą jest stosowanie niewielkich ilości fungicydów przy jednoczesnym zachowaniu maksymalnej skuteczności. Opis chorób Zgorzel podstawy źdźbła, podsuszka Porażone rośliny mają pożółkłe liście i ciemno zabarwione korzenie. Krzewienie i wzrost są za- hamowane. Na skutek uszkodzenia korzeni ro- ślinę można łatwo wyciągnąć z ziemi. Wraz z rozwojem choroba przenosi się na cały system korzeniowy a następnie poprzez szyjkę korze- niową na podstawę źdźbła. Rośliny wydają pu- ste białe kłosy na których pojawiają się czarne owocniki grzyba. Łamliwość źdźbła zbóż U nasady źdźbła pojawiają się podłużne szare lub żółtobrązowe plamy. W fazie strzelania w źdźbło tworzą się typowe owalne plamy, roz- jaśnione w środku, z brązową obwódką. We- wnętrzna tkanka obumiera w rezultacie czego źdźbła łamią się w strefie porażenia. Wewnątrz źdźbła widać szarobiałą grzybnię. Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni W okresie przedwschodowym siewki gniją i obumierają zanim przebiją skorupę gleby. Na źdźble i pochwach liści pojawiają się rozległe zbrązowienia i ciemne cienkie nekrozy. Obja- wem porażenia pochew liści jest wystąpienie brązowo-fioletowych nekroz nad pierwszym kolankiem. Przy dużej wilgotności może poja- wić się różowa warstwa zarodników. Podstawa źdźbła i górne części korzenia murszeją. Mączniak prawdziwy Na dolnych liściach i częściowo na źdźble po- jawia się biały watowaty nalot. Porażone liście żółkną i obumierają. Porażenie może przenieść się na górne liście i kłosy. Stopniowo nalot przybiera kolor szaro-brązowy i pojawiają się czarne owocniki grzyba. Substancje czynne w fungicydach zbożowych: prochloraz 450 g karbendazym 500 g chinoksyfen 500 g Brunatna plamistość liści Na liściach powstają charakterystyczne żółto- -brązowe plamy z ciemnym punktem w jej środ- ku. Liście zaczynają zasychać od ich wierzchoł- ka w kierunku pochwy liściowej, która przez długi czas pozostają nietknięte chorobą. W po- wstałych nekrozach przy dużej wilgotności po- jawiają się konidia grzybów. Septorioza liści Na liściach pojawiają się owalne bladozielone plamy przechodzące w nekrozy. Można zauwa- żyć ustawione w rzędach czarne punkty ( pik- nidia grzyba ). Infekcja może pojawić się na po- chwach liściowych i źdźbłach. Liście zamierają i usychają. Choroba rozprzestrzenia się od dol- nych liści ku górze lecz nie poraża kłosa. Rdza żółta Na liściach od strony wierzchołków pojawiają się żółte grudki ułożone wzdłuż nerwów. Grud- ki z czasem przebarwiają się na kolor pomarań- czowy i rozprzestrzeniają na całą powierzchnię liści. Liść żółknie i zasycha. Rdza brunatna Na górnej stronie liścia pojawiają się nieregular- nie umiejscowione brązowe poduszeczki grzy- ba. W późniejszym etapie rozwoju skupiska zarodników pojawiają się na spodniej stronie liścia. Są one koloru brązowo-czarnego i pozo- stają przykryte skórką liścia. Choroby które rozwijają się na kłosie mogą spowodować duże straty w plonie poprzez zmniejszenie ilości ziaren w kłosie, obniżenie Gatunek zboża Choroba (sprawca choroby) Cecha diagnostyczna Pszenica Jęczmień Żyto Owies Mączniak prawdziwy (Erysiphe graminis syn Blumeria graminis) Biały mączysty nalot na powierzchni liści, niekiedy na po- chwach liściowych. Pszenica Żyto Rdza brunatna (Puccinia recondita f. sp. tritici, Puccinia recondita f. sp. recondita) Brunatne brodawki, niekiedy z jasną obwódką, najczęściej po górnej stronie blaszki liściowej, porozrzucane nieregu- larnie na całej powierzchni liścia. Czasem brunatne bro- dawki obserwować można na pochwach liściowych. Jęczmień Rdza jęczmienia (Puccinia hordei) Brunatne brodawki, drobne, nieregularnie rozrzucone na powierzchni blaszki liściowej. Owies Rdza koronowa (Puccinia coronata) Brodawki pomarańczowe, często skupione w nieregularne plamki. Pszenica Jęczmień Żyto Owies Rdza źdźbłowa (Puccinia graminis) Brodawki początkowo brunatne na źdźble i pochwie liścio- wej lub liściu, pod koniec wegetacji stają się czarne, plamy na źdźble porozrzucane nieregularnie. Pszenica Żyto Pszenżyto Septorioza plew (Stagonospora nodorum) Plamy na liściach brązowe, owalne z żółtą obwódką, nie- kiedy na powierzchni plam obserwuje się małe, brunatne punkty – piknidia. Pszenica Żyto Pszenżyto Paskowana septorioza liści (Septoria tritici) Nekrozy barwy brązowej z czarnymi punktami, na liściach górnych plamy, nekrozy wydłużone w formie pasków. Jęczmień Plamistość siatkowa (Helninthosporium teres) Sieć brązowych kresek i pasków, krótkich i długich, po- dłużnych i poprzecznych. Jęczmień Żyto Pszenżyto Rynchosporioza liści (Rhynchosporium secalis) Plamy początkowo romboidalne, później nieregularne, ja- sne, słomkowe. U jęczmion wyraźna brązowa obwódka, plamy na życie i pszenżycie bez wyraźnej obwódki. Pszenica  Jęczmień Żyto Pszenżyto Fuzarioza liści (Fusarium spp.) Plamy owalne barwy sinoniebieskiej lub szarozielonej, po- czątkowo podobne do plam rynchosporiozy na życie, póź- niej plamy są żółte, słomkowe, kształtem i barwą przypo- minają plamy septoriozy na liściach. Tabela 1. Cechy diagnostyczne chorób zbóż na liściach i pochwach liściowych