Gazeta AgroNews Nr 48

NUMER 48 PRODUKCJA ROŚLINNA - WYWIAD 10. AgroNews .com.pl NUMER 48 PRODUKCJA ROŚLINNA - WYWIAD AgroNews .com.pl 11. Jeśli na polu rolnik zauważy „grupki” niezwalczo- nych chwastów jednego gatunku, który w po- przednich latach był skutecznie zwalczany przez dany preparat, a inne gatunki chwastów są zwal- czone – to jest sygnał, że coś dzieje się w popula- cji tego jednego chwastu, prawdopodobnie wła- śnie nabywa ona odporności. Błędy w zabiegu – np., nieodpowiedni termin, zbyt niska dawka, niedopryskanie – dałyby efekt w postaci niezwal- czonych chwastów różnych gatunków na więk- szym areale, lub „pasowo”. To co należy zrobić, to, po pierwsze, zmienić preparat – dobrać taki, który ma substancje czyn- ne o innym mechanizmie działania (z innych grup chemicznych). Dla przykładu, w pszenicy ozimiej, na polach gdzie pojawiła się odporność na sulfo- nylomoczniki, polecamy zabiegi jesienne np. pro- duktami Bacara Trio, a od tej jesieni będzie do- stępny również Mateno Duo. Oba prepara- ty zawierają substan- cje czynne o mechanizmie działania odmiennym od sulfo- nylomoczników, dlatego dadzą sobie radę np. z uod- pornioną miotłą zbożową. W kukurydzy jest podobnie, tam gdzie pojawiłaby się np. odporna na sulfonylo- moczniki chwastnica jednostronna, polecimy Capreno, bo zawiera substancje o innym mechanizmie działania. Gdy na polu pojawia się odporność, a do tej pory gleba uprawiana była w sposób uproszczony, to jest pora, żeby np. zastosować klasyczną orkę, z odwraca- niem – wtedy powierzchniowy bank nasion chwastów jest przysypany glebą, co bardzo pomaga w walce z odpornością. Są też inne działania czy zabiegi nie che- miczne, które pomogą nam w radzeniu sobie z chwa- stami odpornymi. W jakich regionach problem odporności na herbicydy jest największy i dlaczego? Nie chciałbym wskazywać konkretnych regionów, by nie uśpić czujności gospodarzy, na zasadzie „nie mój region, nie muszę się martwić”. Odporność pojawia się najszybciej tam, gdzie uprawia się intensywnie i na du- żych areałach. Dlatego na całym świecie największe problemy dotyczą np. USA, gdzie są olbrzymie farmy, intensywnie chronione. Dlatego też odporność poja- wia się najszybciej w uprawach charakterystycznych dla danego regionu. W Europie najszybciej uodpornia- ją się chwasty w pszenicy, w USA – w kukurydzy, w Azji - w ryżu a w Ameryce Południowej - w soi. Jakie czynniki w największym stopniu przyczyniają się do uodpornień? Najważniejszym czynnikiem jest brak rotacji her- bicydów pod kątem mechanizmów działania. Tak- że – co oczywiste – brak zmianowania upraw, bo przecież inne uprawy często wymagają innych sub- stancji aktywnych. Oczywiście sytuacja może być bardziej skompliko- wana Weźmy dla przykładu gospodarstwo Kasze- wy, należące do sieci Bayer Forward Farm. Gospodarz uprawia tam pszenicę ozimą, kukurydzę oraz bura- ki cukrowe, co roku zmianując. Mimo to, jeśli do od- chwaszczania pszenicy użyłby Atlantis, do kukurydzy Maister, a w buraku korzystałby z systemu Conviso – to w każdej uprawie stosowały wtedy substancje czynne o tym samym mechanizmie działania, czyli in- hibitory ALS. Dlatego gospodarz, wraz z naszym dorad- cą, zdecydowali w zbożach o rezygnacji w wiosennym zabiegu z sulfonylomoczników na rzecz tzw. inhibitorów ACCazy (grupa 1 wg HRAC, dawniej grupa A), a w kukurydzy o przetestowaniu Capreno 547 SC. Jest jeszcze jeden czynnik promujący odpor- ność – to zaniżanie dawek herbicydów. Tutaj uwaga – nie chodzi o takie obniżenie daw- ki, które nadal zapewnia skuteczne działanie. Chodzi o takie zaniżenie, które sprawia, że chwasty są tylko „przyhamowane”, lub tylko w jakiejś części zwalczone. Takie działania pro- mują powstanie tzw. odporności metabolicz- nej . Jakie gatunki chwastów są najbardziej podatne na budowanie odporności? W tej chwili w Pol- sce mamy do czy- nienia z kilkuna- stoma gatunkami, w obrębie których pojawiają się naj- częściej populacje odporne: miotła zbożowa, wyczy- niec polny naby- wają odporności na herbicydy z grupy HRAC 1 i 2 (daw- niej A i B), na grupę 2 (dawniej B) – czyli sulfonylomoczniki – uod- parnia się także chaber bławatek i mak po- lny. W kukurydzy, burakach cukrowych warto przyglądać się chwastnicy jednostronnej oraz szarłatowi. Zasada jest prosta: ten chwast, który najbar- dziej zwalczamy, będzie „chciał” się najszybciej uodpornić. I uda mu się to, szczególnie jeśli wydaje z roku na rok olbrzymie ilości nasion. Czy dla wszystkich chwastówwalka z odpor- nością jest taka sama. Czy w zależności od gatunku powinniśmy przyjmować inną strategię? Są główne zasady, które zawsze świetnie się sprawdzają: rotacja mechanizmów działania her- bicydów, zmianowanie upraw, a gdy już mamy do czynienia z pojawieniem się odpornych chwa- stów. Firma Bayer prowadzi badania nad odpornością chwastóww pszenicy od jesieni 2016. Co pokazują dotychczasowe doświadczenia? Czy udało się wypracować strategię, która definitywnie zwalczyła odporność? Tak, w 2016 roku w gospodarstwie w Paluzach, gdzie wykryliśmy miotłę zbożową odporną na herbicydy z grupy 2 (dawniej B, czyli popularne sulfonylomoczniki), założyliśmy ponad 40 poletek doświadczalnych. To 5-letnie doświadczenie jasno pokazało skuteczność metod, o których już mó- wiłem. Prawidłowy dobór herbicydu jest kluczo- wy i pozwala prak- tycznie całkowicie likwidować miotłę zbożową odporną na sulfonylomocz- niki np. za pomo- cą środków: Ba- cara Trio 516 SC, Komplet 560 SC czy Expert Met 56 WG. Wiosną do- brą skuteczność wykazała Puma Uniwersal 069 EW – fenoksaprop ma również odmienny mechanizm działania od sulfo- nylomoczników. Jednocześnie zaniedbania: uprawianie pszenicy po pszenicy, uparte stosowanie sulfonylomoczni- ków, gdy pojawiła się już uodporniona na nie mio- tła, sprawia, że po 2-3 latach 95% tego chwastu na polu przeżywa, co jest katastrofą dla plonu. Podsumowując: nie ma możliwości, by wyelimi- nować biologiczne zjawisko powstawania chwa- stów odpornych, natomiast mamy sposoby, by zapobiegać rozprzestrzenianiu się chwastów od- pornych i nie tracić plonu. Rozmawiała Marta Nowak-Woźnica "Prawidłowy dobór herbicydu jest kluczowy i pozwala praktycznie całkowicie likwidować miotłę zbożową odporną na sulfonylomocz- niki np. za pomocą środków: Bacara Trio 516 SC, Komplet 560 SC czy Expert Met 56 WG."