Gazeta AgroNews Nr 48

WYWIAD NUMER 30 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 48 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 48 14. AgroNews .com.pl AgroNews. com.pl 15. preparatów do zastosowania, jak również w póź- niejszym okresie. Pisząc o biolo- gicznej ochronie kukurydzy trzeba wziąć pod uwa- gę występowanie na rynku zarów- no biopreparatów mikrobiologicznych, jak i ma- krobiologicznych. Te pierwsze środki to choćby preparaty stworzone na bazie grzybów i bak- terii o potwierdzonym działaniu biobójczym, które w świetle obowiązującego prawa wyma- gają rejestracji jako biopestycydy. Produkt za- wierający konkretny mikroorganizm, w tym jego szczep o potwierdzonym działaniu w ochro- nie roślin musi być zarejestrowany jako typo- wy preparat do ochrony roślin. Ich oficjalna lista znajduje się na stronie MRiRW obok innych za- rejestrowanych środków ochrony roślin. Jeżeli produkt jest zalecany dla rolnictwa ekologicz- nego, to jego nazwa jest też dostępna na stro- nie internetowej Instytutu Ochrony Roślin – PIB w zakładce „Środki ochrony roślin do upraw ekologicznych”. Mamy na rynku także biopre- paraty oparte o makroorganizmy np. nicienie owadobójcze, czy też pasożytnicze błonków- ki, które na ten moment nie są objęte urzędo- wą rejestracją, i nie ma ich oficjalnej, ujednoli- conej listy, choć także wykazują potwierdzone w badaniach działanie biobójcze. W dobie ist- nienia ekoschematów i związanych z nimi do- płat trzeba brać pod uwagę wytyczne do ja- kich biopreparatów dopłaty są przyznawane, a do których nie. Analizując obecny stan, to w ekosche- macie „Biologiczna ochrona upraw” płatności są przyznawane do powierzchni gruntów na obszarze zatwierdzonym do podstawowego wsparcia docho- dów, na których rolnik przeprowadził, w celu elimi- nacji danego organizmu szkodliwego, zabieg ochro- ny uprawy wyłącznie przy użyciu zarejestrowanego biologicznego środka ochrony roślin, zgodnie z za- wartymi w etykiecie stosowania wymaganiami (art. 34 ustawy). Obecnie wymóg ten spełniają zareje- strowane biopreparaty mikrobiologiczne. Kukurydza zwykła i kukurydza cukrowa to te uprawy, w których mamy do czynienia z oboma for- mami biopreparatów, choć dominuje stosowanie makroorganizmów. W zasiewach kukurydzy za po- mocą dedykowanych biopestycydów możemy ogra- niczać zagrożenie ze strony niektórych patogenów, jednakże większość preparatów jest skierowana przeciwko szkodnikom. W uprawach kukurydzy zwykłej, aktualnie w pro- gramie ochrony tej rośliny znajduje się tylko jeden biofungicyd mikrobiologiczny (tabela 1). Zawiera on grzyb Trichoder- ma asperellum . Grzyb ten ma na celu ograniczać rozwój fuzariozy łodyg oraz fuza- riozy kolb od początku wege- tacji kukurydzy. Ma za zadanie konkurować z grzybami patogenicznymi, a zarazem sam może pasożytować na grzybach chorobotwórczych ograniczając ich szkodliwość. Biopreparat z grzybem T. asperellum aplikuje się w trakcie sie- wu kukurydzy za pomocą dozownika do mikro- granulatów. W odniesieniu do szkodników kukurydzy zwykłej, ale i cukrowej (jeżeli producent środka nie daje przeciwskazań) to można w obu tych uprawach zastosować biopreparaty makrobio- logiczne (bez rejestracji) do ograniczania dwóch podstawowych szkodników obu rodzajów ku- kurydzy – stonki kukurydzianej (larw) oraz omacnicy prosowianki (jaj). Na plantacjach prowadzonych w monokul- turze, na których widoczny jest problem larw stonki kukurydzianej, do dyspozycji producen- tów rolnych jest biopreparat zawierający owad- obójczego nicienia gatunku Heterorhabditis bac- teriophora (tabela 2). Biopreparat po rozrobieniu w wodzie aplikuje się do gleby za pomocą po- dajnika do nawozów płynnych w trakcie siewu kukurydzy. Uwolnione do wilgotnej gleby larwy infekcyjne nicienia aktywnie szukają larw ston- ki i je pasożytują. Za pomocą symbiotycznych bakterii rodzaju Photorhabdus uśmiercają szko- dniki i w ich martwym ciele namnażają się, po czym je opuszczają i migrują w poszukiwaniu kolejnego żywiciela. Najwięcej biopreparatów opartych o makro- organizmy w uprawach kukurydzy zwykłej i cu- krowej stosuje się aktualnie do ograniczania jaj omacnicy prosowianki. Do tego celu używa się biopreparaty zawierające kruszynki ( Trichogram- ma spp.). Są to jedne z najmniejszych owadów na świecie, które są oofagami czyli swój roz- wój przechodzą w jajach innych owadów. Pa- sożytnictwo jaj wykorzystano w ochronie roślin do stworzenia biopreparatów przeciwko jajom omacnicy prosowianki, ale jeżeli w czasie lotu błonkówek w uprawach będą na kukurydzy jaja piętnówek czy też słonecznicy orężówki, to po- średnio kruszynek może je także spasożytować. W Polsce większość biopreparatów dostępnych na rynku zawiera w sobie jeden gatunek kru- szynka – Trichogramma brassicae. Preparat Czynnik zwalczający Postać biopreparatu Sposób aplikacji Liczba zabiegów Xilon Trichoderma asperellum , szczep T34 granule rzędowo w trakcie siewu kukurydzy 1 Tabela 1. Biofungicydy zarejestrowane do ochrony kukurydzy zwykłej przed chorobami grzybowymi w 2023 roku Źródło: Rejestr środków ochrony roślin MRiRW (stan na 18.04.2023) Preparat Czynnik zwalczający Postać biopreparatu Sposób aplikacji Liczba zabiegów Dianem Heterorhabditis bacteriophora proszek do sporządzania zawiesiny wodnej do gleby podczas siewu kukurydzy 1 Tabela 2. Preparaty zawierające nicienie do ograniczania larw stonki kukurydzianej na kukurydzy zwykłej i cukrowej (nie wymagają rejestracji) Źródło: Opracowanie własne na bazie informacji handlowych