Gazeta AgroNews Nr 48

PRAWO NUMER 48 54. AgroNews .com.pl WYWIAD NUMER 30 PRAWO NUMER 48 AgroNews .com.pl 55. Sprzedaż nieruchomości rolnych cudzoziemcom W ostatnich dniach w opinii publicznej pojawiają się nieprawdziwe informacje na temat nabywania ziemi w Polsce przez obcokrajowców. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zadeklarował, że w 2016 r. rząd wprowadził skuteczne regulacje, które ograniczają możliwość nabycia ziemi rolnej przez osoby niebędące rolnikami. D o 1 maja 2016 r. wszyscy cudzo- ziemcy potrzebowali zezwolenia Ministra SprawWewnętrznych i Administracji na nabycie nieruchomości rol- nych i leśnych w Polsce. Po dwunastu latach, w dniu 1 maja 2016 r. Polsce skończył się tzw. okres przejściowy na nabywanie nieruchomości rolnych przez cu- dzoziemców. Od tego czasu obywatele Unii Europejskiej (UE) i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogą kupować nieru- chomości rolne w Polsce na tych samych za- sadach, co obywatele polscy. Dlatego, żeby chronić polską ziemię rolną wprowadzono podstawowy warunek naby- cia nieruchomości rolnych –  zgodnie z któ- rym nabywcą nieruchomości rolnej bez ogra- niczeń, może być tylko rolnik indywidualny mieszkający przez co najmniej 5 lat w gminie, w której jest położona nieruchomość lub w gminie sąsiedniej. Sprzedaż nieruchomości rolnych cudzoziemcom w latach 2010-2015 Dla oceny skali nabywania nieruchomości przez cudzoziemców miarodajne są wyłącznie dane dotyczące nieruchomości sprzedawa- nych za zezwoleniem MSWiA. W latach 2010-2015 za zezwoleniem MSWiA sprzedano cudzoziemcom łącznie 4 949,27 ha: • 2010 – 799,79 ha; • 2011 – 1000,51 ha; • 2012 – 1021,28 ha; • 2013 – 660,90 ha; • 2014 – 1020,74 ha; • 2015 – 446,05 ha. Natomiast w latach 2016-2022 za zezwole- niem MSWiA sprzedano cudzoziemcom (oby- watelom spoza UE i EOG) łącznie 191,1 ha: • 2016 – 64,78 ha; • 2017 – 5 ha; • 2018 – 14,19 ha; • 2019 – 35,32 ha; • 2020 – 21,68 ha; • 2021 – 20,5 ha; • 2022 – 29,63 ha. Sprzedaż nieruchomości rolnych cudzoziemcom w latach 2008-2022 Wprowadzone w 2016 r. ograniczenia w sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa okazały się skuteczne, o czym świadczą następujące dane: •W latach 2008-2015 z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa sprzedano cudzoziem- com aż 695,33 ha, z tego aż 262,84 ha to były nieruchomości rolne; średnia wielkość nieru- chomości rolnej sprzedanej cudzoziemcowi to 14,60 ha; •W latach 2016-2022 z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa sprzedano cudzoziem- com łącznie 380,21 ha, z tego nieruchomości rolne to zaledwie 48,98 ha, a średnia wielkość nieruchomości rolnej sprzedanej cudzoziem- cowi wyniosła 1,53 ha. Sprzedaż nieruchomości rolnych cudzoziemcom na rynku prywatnym Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego spowodo- wała zwiększenie zakresu oddziaływania państwa na politykę kraju. Przepisy tej ustawy umożliwiają m.in . wykorzystanie gruntów rolnych pochodzą- cych z  obrotu prywatnego. Dlatego też ustawo- dawca wyposażył KOWR w odpowiednie instru- menty umożliwiające realne oddziaływanie na rynku nieruchomości rolnych, w tym m.in . doty- czące możliwości korzystania w określonych sy- tuacjach z uprawnień ustawowych w zakresie przysługującego prawa pierwokupu oraz prawa nabycia nieruchomości rolnych. Prawo pierwokupu Prawo pierwokupu przysługuje KOWR-owi wów- czas, gdy kupowana przez rolnika indywidualnego nieruchomość rolna nie jest położona w gminie, w której ma on miejsce zamieszkania (lub nie jest położona w gminie graniczącej z tą gminą), a tak- że gdy w wyniku nabycia tej nieruchomości nie na- stępuje powiększenie gospodarstwa rodzinnego. Jeżeli natomiast rolnik indywidualny kupował- by nieruchomości rolne w oddalonych od swoje- go miejsca zamieszkania gminach – wówczas, co do zasady, KOWR-owi przysługiwać będzie prawo pierwokupu tych nieruchomości rolnych. W  uza- sadnionych przypadkach KOWR działając na rzecz Skarbu Państwa wykonuje więc przysługujące prawo pierwokupu, nabywając tym samym daną nieruchomość rolną do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. KOWR od 2016 roku złożył 504 oświadczenia o skorzystaniu z pierwokupu w wy- niku czego objął powierzchnię 8 458,6172 ha.    Prawo nabycia Analogicznie przedstawia się sytuacja odnośnie drugiego z ww. uprawnień (tj. prawa nabycia). Kra- jowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa od 2016 roku złożył 47 oświadczeń o skorzystaniu z prawa na- bycia gruntów o powierzchni 943,5459 ha. Źródło: KOWR