Gazeta Nr 50

PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 50 28. AgroNews .com.pl Kukurydza na kiszonkę – kiedy zbierać? Odpowiedź na pytanie – kiedy zbierać kukurydzę? – wydaje się oczywista. Gdy będzie gotowa do zbioru! Jednak określenie gotowości roślin do żniw, tak oczy- wiste już nie jest. Wpływa na nią wiele czynników, jak choćby odmiana, przebieg wegetacji, warunki pogodo- we czy region uprawy. Zależy także od kierunku użytko- wania WYWIAD NUMER 30 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 50 AgroNews .com.pl 29. Przygotowując kiszonkę tniemy i rozdrabnia- my całe rośliny – łodygę, liście i kolby z ziar- niakami. Oprócz wysokiego udziału skrobi z ziarniaków w kiszonce zależy nam na wysokim plonie suchej masy o jak najwyższej strawno- ści włókna surowego. Strawność włókna zale- ży w głównej mierze od terminu zbioru, który powinien nastąpić, gdy sucha masa całych ro- ślin kukurydzy wynosić będzie 32-38%. Jedną z metod oceny przydatności kukurydzy kiszon- kowej do zbioru jest obserwacja zmian położe- nia linii mlecznej w ziarnach. Jej zlokalizowanie na wysokości ⅓ ziarniaka świadczy o tym, że zawartość suchej masy w zielonce wynosi 32- 33%. W sytuacji, gdy linia mleczna znajduje się w połowie ziarniaka (od góry część wypełnia skrobia szklista, a drugą połowę od dołu skro- bia mączysta) możemy założyć, że kukurydza znajduje się w optymalnym terminie do zbio- ru. Sucha masa rozdrobnionych roślin wynosi 35%. O końcowej fazie optymalnego terminu do zbioru świadczy przebieg linii mlecznej na wysokości ⅔ ziarniaka. Możemy wtedy zało- żyć, że zawartość suchej masy w zie- lonce będzie wy- nosić około 38%. Opisana metoda jest łatwa do prze- prowadzenia i nie wymaga dodatko- wych narzędzi. Wydaje się jednak być mocno subiektywna i pozostawia duży margines błę- du. Bardziej precyzyjna wydaje się być ocena su- chej masy z wykorzystaniem kuchenki mi- krofalowej. Badanym materiałem jest tutaj zielonka – możemy ją pozyskać poprzez roz- drobnienie całych roślin kukurydzy w specjal- nym rozdrabniaczu lub pobierając materiał z sieczkarni. Z reprezentacyjnej próby ważącej około 1 kg pobieramy 100 g zielonki. Następ- G otowość kukurydzy ziarnowej do zbioru determinuje wilgotność ziar- na. Bardziej skomplikowana jest ocena gotowości odmian kiszonkowych. nie próbkę umieszczamy na tacce w kuchence mikrofalowej, do której wstawiamy szklankę do połowy wypełnioną wodą. Po 10 minutach ogrzewania otwieramy kuchenkę w celu od- parowania wody. Czynność powtarzamy, lecz skracamy czas ogrzewania do 5 minut. Analo- gicznie wykonujemy czynność 2-3 razy ogrze- wając próbkę minutę, sprawdzając jej wagę. Gdy masa próbki pozostaje bez zmian w sto- sunku do poprzedniego ważenia, przyjmuje się, że uzyskany wynik jest zawartością suchej masy. Przykładowo, gdy ze 100 g badanego materiału pozostało 35 g, to zielonka zawiera 35% suchej masy. W tej metodzie zamiast ku- chenki mikrofalowej możemy wykorzystać tak- że suszarkę do żywności. W ocenie optymalnego terminu zbioru kuku- rydzy na kiszonkę, coraz częściej stosuje się bardziej precyzyjne i zaawansowane metody. Przykładem może być tu technologia NIRS, dzięki której uzyskamy informacje nie tylko o suchej masie, ale także o zawartości skrobi, białka, tłuszczu, popiołu czy poszczególnych frakcjach włókna (w tym jego strawności). Nie- stety jest ona wciąż mało popularna, ponieważ wymaga dostępu do specjalistycznej apara- tury. Alternatywą jest tu zlecenie wykonania tego typu analizy w wybranym laboratorium paszowym. Materiał do badania w tej meto- dzie pozyskuje się tak samo, jak w po- przedniej. Otrzymu- jąc precyzyjne dane na temat zawartości suchej masy w zielo- ne, możemy przewi- dzieć optymalny ter- min zbioru kukurydzy – wiedząc, że w naszych warunkach klimatycznych sucha masa przyra- sta około 0,5% na dobę w słoneczny, wietrzny dzień. Warto wspomnieć, że analizę NIRS mo- żemy wykorzystać także do sprawdzenia pa- rametrów innych komponentów dawki pokar- mowej dla krów. Obecnie można także zaobserwować szyb- ki rozwój technologii bazującej na algorytmie analizującym dane pogodowe, aktualne zdjęcia satelitarne i widma światła odbitego do oce- Przeprowadzenie zbioru kukurydzy kiszonkowej w optymalnym czasie jest bardzo ważne.