Gazeta Nr 50

W rolnictwie, tak jak w życiu, nie ma drogi na skró- ty i tak samo łatwiej jest zapobiegać niż leczyć. W przypadku farmaceutyków konsultujemy się z le- karzem. W rolnictwie każdy rolnik jest lekarzem dla swoich roślin. Apteką dla roślin są tutaj wiel- kie koncerny chemiczne, które pomagają rolnikom produkując potrzebne środki ochrony i załącza- jąc do nich instrukcję, czyli etykietę zastosowania. Jednak to od rolnika zależy czy i jak zastosuje dany środek chemiczny zgodnie z zaleceniami, co w du- żej mierze przyczynia się do jego skuteczności. Odporność chwastów Zjawisko odporności chwastów na herbicydy jest procesem narastającym i coraz częstszym. W du- żej mierze przyczyniło się do tego stosowanie herbicydów sulfonylomocznikowych, które ce- chuje duża aktywność biologiczna w niewielkich dawkach. Herbicydy te są stosunkowo tanie, więc przekłada się to na częsty ich wybór oraz stoso- wanie przez rolników. Do głównych czynników sprzyjających powsta- waniu zjawiska odporności zalicza się: uprawę uproszczoną, monokultury, płodozmian cechu- jący się dużym udziałem zbóż, ponadto cechy biologiczne niektórych nasion chwastów oraz częste stosowanie środków ochrony roślin za- wierających te same substancje czynne lub ten sam mechanizm działania, obniżenie skuteczno- ści zabiegów herbicydowych. Należy pamiętać, że skuteczność zabiegu herbicydowego łatwo jest obniżyć. Fundamentalne jest wykonywanie zabiegów w odpowiednich warunkach atmos- ferycznych, między innymi termicznych, dobór odpowiedniej techniki opryskiwania - części ro- boczych podzespołów oraz właściwe dosto- sowanie terminu zabiegu do fazy rozwojowej chwastów (chwasty najlepiej zwalczać w fazie siewki, kiedy są najbardziej wrażliwe). O wystąpieniu chwastów odpornych świadczyć może obecność pojedynczych chwastów lub ich skupisk na polu (najczęściej są to chwasty tego samego gatunku) po wykonaniu zabiegu od- chwaszczania. Bytowanie chwastów w postaci skupisk na polu, stopniowe pogarszanie się sku- teczności zastosowanego herbicydu wynika też z historii pola. Ważna jest również obserwacja wy- stępowania chwastów odpornych na sąsiednich polach. Ponadto obecność osobników odpornych może przejawiać się poprzez wieloletnie stoso- wanie środków ochrony roślin zawierających te same substancje czynne lub ten sam mechanizm działania Jedną z najważniejszych cech biologicznych mio- tły zbożowej jest duża siła reprodukcyjna. Jedna roślina może wzbogacić glebowy bank nasion na wiele lat, ponieważ może wydać nawet od 1000 do 10 000 nasion, przy czym formy ozime tego chwastu wytwarzają więcej nasion. Budowa mor- fologiczna nasion ułatwia ich rozprzestrzenianie się na dalekie odległości. Występowanie mio- tły zbożowej na plantacji może przyczynić się do spadku plonów rzędu nawet 40%. Literatura do- nosi, że próg ekonomicznej szkodliwości dla tego gatunku wynosi 10-20 roślin na metr kwadrato- wy lub 25-40 wiech na metr kwadratowy. Do podstawowych zasad zapobiegania odpor- ności miotły należą: staranne i terminowe wy- konywane zabiegi agrotechniczne, prawidłowy płodozmian oraz zabiegi mechanicznego od- chwaszczania. Strategia zwalczania chemicznego chwastów opiera się na: przemiennym stosowa- niu herbicydów pochodzących z różnych grup chemicznych, stosowaniu mieszanin kilku substancji aktyw- nych, wyborze i zastosowaniu właściwej dawki środka ochrony roślin. Tekst i zdjęcia: Karolina Frantczak WODR P roblem odporności chwastów na herbicy- dy nie dotyczy jedynie rolnictwa uprze- mysłowionego, gospodarstw wielkoob- szarowych. Monokultury stosowane są zarówno w małych, średnich jak i większych gospodarstwach. PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 50 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 50 AgroNews .com.pl 9. 8. AgroNews .com.pl