Gazeta AgroNews Nr. 53

AgroNews .com.pl 10. PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 53 WYWIAD NUMER 30 PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 5 Już w jej wstępie zauważono i podkreślono, iż „(…) pandemia COVID-19 i rosyjska inwazja na Ukrainę wywarły znaczący wpływ na han- del europejski i światowy oraz uwidoczniły, że UE musi zdywersyfikować swoje łańcuchy do- staw żywności i pasz, co pozwoli zwiększyć jej otwartą autonomię i ograniczyć zależność od środków produkcji od tylko jednego lub kilku dostawców zagranicznych z myślą o wzmocnie- niu produkcji białka roślinnego i ogólnej odpor- ności unijnego sektora produkcji białka (…)”. Bardzo ciekawą informacją, któ- rą odnajduje- my w treści Re- zolucji jest fakt, iż jedynie 29% wysokobiałko- wych surowców niezbędnych do skonstruowania pełnoporcjowych mieszanek paszowych pochodzi z produkcji unijnej. Pozo- stała część musi być przywieziona spoza UE, co sprawia, iż zależność od regularnych i nieprze- rwanych dostaw np. ze Stanów Zjednoczonych i Ameryki Południowej jest bardzo duża (szcze- gólnie w przypadku nasion soi i poekstrakcyjnej śruty sojowej). Autorzy dokumentu przypomnieli w jego treści o roli roślin bobowatych, jaką ich uprawa speł- nia w utrzymaniu i poprawie jakości i żyzności gleby, zwiększeniu bioróżnorodności, wiązaniu węgla i azotu, zatrzymywaniu wody, zmniejsze- niu presji wywieranej przez rośliny niepożądane w uprawie, a więc w konsekwencji w łagodze- niu zmiany klimatu. Myślę, że w treści Rezolucji zbyt nieśmiało wyar- tykułowano rolę produkcji zwierzęcej pisząc, że „(…) hodowla zwierząt może przyczynić się do pro- dukcji białka w wysoko przyswajalnej postaci do żywienia ludzi (…)”. Moim zdaniem właściwszym byłoby stanowcze podkre- ślenie, iż jest to fakt i ho- dowla zwierząt nie tylko może, ale po prostu przy- czynia się do powyższe- go. Tym bardziej, iż dalsza lektura dokumentu uczy „(…) że białko pochodze- nia zwierzęcego zapewnia wysokiej jakości proteiny i jest najlepiej przyswajalnym białkiem dla orga- nizmu człowieka, co jest szczególnie istotne dla kobiet w okresie rozrodczym, dzieci, nastolatków oraz osób starszych lub osłabionych (…)”. Rezolu- cja natomiast wprost (słusznie) wskazuje, iż pro- duktem ubocznym produkcji zwierzęcej jest warto- ściowy nawóz, który wspiera odporność unijnego rolnictwa, poprawia efektywność zarządzania za- sobami i zbliża nas do modelu gospodarki o bar- dziej zamkniętym obiegu. Warto zatem zauważyć, iż „(…) produkcja roślinna obejmująca wszelkiego rodzaju uprawy rolne, w tym rośliny wysokobiał- Jedynie 29% wysokobiałkowych surowców niezbędnych do skon- struowania pełnoporcjowych mieszanek paszowych pochodzi z produkcji unijnej. 11. AgroNews .com.pl Białko, określane również słowem proteiny, to podstawowy składnik strukturalny wszystkich organizmów żywych (zwierzęcych i roślinnych). Jego skład pierwiastkowy, najczęściej, przed- stawiany jest następująco: – węgiel 50–55%, – tlen 19–24%, – azot 15–18%, – wodór 6–8%, – siarka 0,3–3%, – fosfor 0–0,5%. Wszystkie procesy biologiczne, które zachodzą w naszym organizmie odbywają się przy zasad niczej roli białek. Biorą one udział w wielu prze- mianach, uczestniczą w transporcie, służą jako przeciwciała oraz pełnią funkcję mechaniczno- -strukturalną. Cechą wspólną białek jest fakt, iż wszystkie zbudowane są z aminokwasów, które u więk- szości kręgowców możemy podzielić na ami- nokwasy endogenne, które organizm może syntetyzować samodzielnie oraz aminokwasy egzogenne, które musi przyjmować systema- tycznie wraz z pożywieniem (Tabela 1.). Należy bezwzględnie pamiętać, iż spożywanie pokar- mów ubogich w niezbędne aminokwasy egzo- genne może doprowadzić do poważnych zabu- rzeń chorobowych. W przypadku roślin takiego podziału nie ma, ponieważ wszystkie amino- kwasy są przez nie wytwarzane wewnątrz orga- nizmu. * arginina i histydyna to aminokwasy warunkowo egzogenne: wytwarzane przez organizm w ilości wystar- czającej dla osobnika dorosłego, ale zbyt małej dla organizmu w fazie rozwoju W marcowym numerze miesięcznika „Wieś Ku- jawsko-Pomorska” (273) przybliżyłem Państwu treści Rezolucji Parlamentu Europejskiego z 14 czerwca 2023 r. w sprawie zapewnienia bez- pieczeństwa żywnościowego i długotermino- wej odporności rolnictwa w Unii Europejskiej (UE). Zadaniem, które zostało we wspomnia- nym powyżej dokumencie uznane za kluczowe, jest sformułowanie strategii Unii Europejskiej w zakresie białka, której efektem wdrożenia musi być skuteczne zwiększenie europejskiej pro- dukcji tego niezwykle cennego składnika pokar- mowego, co powinno zmniejszyć zależność od przywozu z państw trzecich. Idąc za przysłowiowym ciosem, postanowiłem tym razem przedstawić Państwu kolejny doku- ment wytworzony przez Parlament Europejski. Jest nim Rezolucja z 19 października 2023 r. o nazwie „Europejska strategia w zakresie białka”.