Gazeta AgroNews Nr. 53

AgroNews .com.pl 14. Przede wszystkim chronią glebę przed nie- korzystnymi czynnikami zewnętrznymi: eroz- ją wodną, wietrzną, zlewnością, zaskorupie- niem, zachwaszczeniem (pod tym względem najlepsza jest gorczyca). Przemarznięta w okresie zimowym masa roślinna sprzyja two- rzeniu gruzełkowatej struktury, dzięki czemu reguluje gospodarkę wodno-powietrzną w glebie, tworzy sieć kanalików ułatwiają- cych podsiąk wody oraz ogranicza jej straty. Udane mię- dzyplony dostarcza- ją znacznych ilości substancji organicz- nej, z której tworzo- na jest próchnica, mogą też być wykorzysta- ne na cele pastewne lub jako nawozy zielone. Rośliny na nawozy zielone możemy podzielić ze względu na cechy, dzięki którym ich sto- sowanie daje nam określone efekty. Są to: – rośliny wytwarzające dużą ilość masy zielo- nej (na przykład bobik, żyto lub owies), – rośliny wzbogacające glebę w azot (na przy- kład rośliny z rodziny bobowatych), – rośliny o działaniu fitosanitarnym (między innymi gorczyca, rzodkiew oleista, gryka czy nostrzyk), – rośliny miododajne, – rośliny mątwikobójcze. Bobik ma właściwości fitomelioracyjne. Wy- twarza on silny palowy system korzeniowy PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 53 osiągający długość do 110 cm. Korzenie boczne są niemal tak długie, jak korzeń główny. Dobrze rozwi- nięty system korzeniowy bobiku drenuje glebę po- prawiając jej właściwości fizyczne i chemiczne. Bobik jest zdolny do pobierania składników pokarmowych z trudno dostępnych związków oraz z głębszych warstw, przez co uruchamia nieprzyswajalny dla zbóż fosfor i potas. Bobik jest cenną rośliną pastewną. Spośród roślin bobowatych wyróżnia się najwyższym potencjałem plonotwór- czym. Owies posiada wyjątko- we właściwości fitosani- tarne. W jego korzeniach wytwarzany jest alkaloid – skopolatyna, który ha- muje rozwój patogenów wywołujących choroby podstawy źdźbła. Nie jest on porażany przez grzyby wywołujące choroby podsusz- kowe, dzięki czemu jest bardzo dobrym przedplonem dla pozostałych gatunków zbóż, w tym również dla pszenicy. Wiadomo, iż uprawa zbóż w monokulturze skutkuje znacznym spadkiem plonu. Włączenie owsa w płodozmian może znacznie ograniczyć rozwój cho- robotwórczych patogenów w uprawach następczych – ma bardzo pozytywny wpływ na kształtowanie się produkcyjności zbóż i opłacalności ich uprawy. Owies charakteryzuje się nie tylko odpornością na choroby grzybowe, cechuje go także niska podatność na zachwaszczenie. Jego uprawa jest bardzo korzyst- nym „elementem antyzmęczeniowym” i powinna być stosowana jako uprawa rozdzielająca inne następu- jące po sobie rośliny zbożowe. Kolejnym atutem jest możliwość wykorzystania do rekultywacji gleb skażo- nych przez przemysł, gdyż owies pobiera znaczne ilo- ści metali ciężkich. Grażyna Mikołajewska Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Rośliny międzyplonowe pełnią bardzo ważną rolę ochronną i konserwującą. Biologiczna ochrona kukurydzy przed chorobami i szkodnikami Europejski Zielony Ład w swojej strategii wyznaczył cele dotyczące ochrony roślin, która w jeszcze większym stopniu niż dotychczas musi skupić się na ograniczaniu stosowania chemicznych środków ochrony roślin. W ich miejsce lub obok nich powinny być wdrażane na coraz większą skalę rozwiązania niechemiczne, o ile takie są dostępne. PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 53 15. AgroNews .com.pl