Gazeta Agronews Nr 58

WYWIAD NUMER 30 NUMER 58 Pracował m.in . w Ambasadzie Królestwa Niderlandów jako doradca ds. polityki rolnej, gdzie wspierał rozwój zrównoważonego rolnictwa w naszej części Europy. Łączy wiedzę naukową, popartą doktoratem realizowanym wWarszawie i Gandawie, z praktycznym spojrzeniem na sektor rolno-spożywczy. Jest cenionym wykładowcą, autorem licznych publikacji i ekspertem instytucji europejskich oraz krajowych. Teraz staje na czele Stowarzyszenia, by wspólnie z jego członkami budować przyszłość rolnictwa, które odpowiada na wyzwania klimatyczne, ekonomiczne i społeczne. Z doktorem Olafem Horbańczukiem rozmawiamy o jego wizji, planach i tym, jak widzi rolę Stowarzyszenia w kształtowaniu zrównoważonej produkcji żywności w Polsce. Marta Nowak-Woźnica: Olaf, jakie będą główne priorytety i kierunki rozwoju Stowarzyszenia pod Twoim kierownictwem? dr Olaf Horbańczuk: Chciałbym kontynuować wszystkie działania, które wchodzą w zakres budowania świadomości konsumenckiej oraz świadomości samych rolników. Wszelkie działania na rzecz gleby, środowiska, jakości żywności, gospodarki wodnej, całego otoczenia produkcyjnego w perspektywie długofalowej, będą zapewniały stałe bezpieczeństwo żywnościowe i chcemy o tym mówić. Chciałbym, aby w centrum tego co robimy był dialog, była współpraca. Widzę miejsce na wspólne działania z innymi organizacja- mi o podobnym charakterze. Z tego miejsca zapraszam do współpracy Wszystkich, którym zależy na bardziej zrównoważonej, odpornej i ROLNICTWO ZRÓWNOWAŻONE przyjaznej środowisku produkcji rolnej, produkcji żywności. Powinniśmy pracować nad komunikacją z konsumentami i rolnikami. Chciałbym, aby nasze Stowarzyszenie pełniło rolę pewnego łącznika między organizacjami, rolnikami i konsumentami. Dla mnie bezpieczna i zrównoważona produkcja żywności to podstawa bezpieczeństwa i niezależno- ści Polski oraz Europy, a parafrazując słowa klasyka - żyjemy w ciekawych, lecz także trudnych czasach. Czy planujecie nowe inicjatywy, które mają realnie wpłynąć na przyszłość polskiego rolnictwa i jeszcze bardziej przyspieszyć transformację? Tak, planujemy. Natomiast na tym etapie nie chciałbym za dużo zdradzać, jesteśmy w fazie planowana i konsultacji. Mogę tylko powiedzieć, iż chcemy m.in. nadać pewien ciężar gatunkowy rolnictwu zrównoważonemu oraz zwiększyć świadomość konsumencką. Jak Stowarzyszenie chce pogłębiać świadomość konsumentów i rolników na temat zrównoważonego rolnictwa? Mamy kilka pomysłów, również nie chciałbym w tej kwestii za dużo teraz mówić, gdyż jest trochę na to za wcześnie. Mogę zapewnić, że działamy. Przede wszystkim trzeba zaznaczyć, iż świadomość rolników na temat zrównoważonego rolnictwa jest większa, aniżeli świadomość konsumentów. Wiedza polskiego konsumenta jest bardzo ograniczona w kwestii rolnictwa, produkcji żywności, nie mówiąc już o produkcji WYWIAD NUMER 30 NUMER 58 zrównoważonej… Panuje bardzo wiele mitów, dziwnych stereotypowych haseł, niektóre przypo- minają bardziej teorie spiskowe niż wiedzę… Mnie to bardzo martwi, uważam, że jest wiele do zrobie- nia w tym aspekcie. Mam nadzieję, że jako Stowa- rzyszenie przyczynimy się w najbliższym czasie do poprawy tej sytuacji. W jaki sposób definiujesz pojęcie „zrównoważone rolnictwo” w kontekście polskiej wsi? Mówiąc krótko, zrównoważenie produkcji żywności jest niczym innym niż optymalizacją me- tod jej wytwarzania w każdym aspekcie: agronomicznym, społecznym, finansowym i środowiskowym. Musimy pamiętać, że rolnik nie zawsze jest w stanie zwięk- szyć plony lub zapewnić, że teraz to „na bank” będą miały one wyższą jakość. Może natomiast zoptyma- lizować procesy tak aby obniżyć nakłady. I to jest już przewidywalny, z punk- tu widzenia biznesowego, konkretny zysk… Czyli „robię to na co mam pełen wpływ. A dodatkowo, może warunki środowiskowe, pogodowe w danym roku będą korzystne dla moich upraw, dla moich zwierząt”. W ramach produkcji rolnej w Polsce mamy tendencję do zużywania wyższej ilości nawozów niż czasami wymaga od tego „sztuka rolnicza”. ROLNICTWO ZRÓWNOWAŻONE Przykładowo w Polsce zużywane jest o około 25-30% więcej nawozów syntetycznych na jednostkę produkcji niż wynosi średnia w UE, a źle wykorzystywa- ne nawozy spływają z rzekami do Bałtyku lub ulatują do atmosfery jako gazy cieplarniane. I właśnie ograniczenie tego zjawiska będzie ogromnym zyskiem dla środowi- ska, jakości wód, powietrza oraz bioróżnorodności. Zyskuje tutaj także otoczenie lokalne, sąsiedzi, miesz- kańcy okolicznych wsi czy miasteczek. Prowadzenie produkcji w systemie rolnictwa zrównoważonego się opłaca zarówno rolnikowi jak i społeczeństwu. Dlatego gospodarstwa dbające o długoterminową opła- calność i stabilność decydują się na zmianę podejścia do produkcji budując długoterminową stabilność wy- sokich efektów produkcyjnych, głównie dzięki żyzności gleby. Optymalizacja procesów nawożenia gleby, odżywia- nia roślin i ich ochrony zawsze prowadzi do znaczącego obni- żenia kosztów produkcji. Pol- skiemu rolnikowi raczej zależy na tym, żeby jego produkcja była bardziej przewidywalna, opłacalna, miała perspektywę na udaną sukcesję i była bar- dziej niezależna, prawda? Po- wiem więcej, Polskiemu kon- sumentowi też powinno na tym zależeć. Jakie działania Stowarzyszenia mogą przyczynić się do odpowiedzi na globalne wyzwania — zmian klimatycznych, utraty bioróżnorodności i kurczących się zasobów? dr Olaf Horbańczuk: “Bezpieczna i zrównoważona produkcja żywności to podstawa bezpieczeństwa i niezależności Polski oraz Europy, a parafrazując słowa klasyka - żyjemy w ciekawych, lecz także trudnych czasach”. 48. AgroNews .com.pl AgroNews .com.pl 49.