59

Szczególnie sucha i ciepła jesień ogranicza jego po- bieranie z gleby – dlatego dokarmianie dolistne jest niezbędne. Najlepiej wykonać 2–3 zabiegi jesienią, rozpoczynając od fazy 4 liści (BBCH 14). Jeśli nie ma możliwości powtarzania oprysków, bor należy za- stosować jednorazowo w pełnej dawce, gdy rośliny mają 5–7 liści. Trzeba jednak pamiętać, że bor podnosi pH cieczy roboczej , dlatego należy go zawsze dodawać n a końcu przygotowywania mieszaniny z innymi na- wozami. Mangan – mikroelement niedostępny na dobrych glebach Mangan jest równie waż- ny jak bor, szczególnie na glebach o wysokim pH. Właśnie na takich stano- wiskach rzepak rośnie naj- lepiej, ale jednocześnie mi- kroelement ten staje się dla roślin trudno dostępny. Niedobór manganu moż- na rozpoznać po pofałdo- wanych, łyżeczkowatych liściach z białymi nerwa- mi. To sygnał, że konieczne jest szybkie nawożenie do- listne. Mangan wpływa na proces fotosyntezy i zwiększa odporność roślin na niskie temperatury. W praktyce najlepiej stosować go profilaktycznie , a nie dopiero po wystąpieniu objawów. Rekomendowane dawki w jednym zabiegu to: • do 1 kg Mn/ha w formie siarczanowej, • do 0,2 kg Mn/ha w formie chelatowej. Dolistne dokarmianie – małe dawki, ale częściej Zasada jest prosta: częściej, a mniejsze stężenia. Lepiej wykonać dwa lub trzy zabiegi mikroelemen- towe jesienią niż jeden w wysokiej dawce. Wie- le nawozów dostępnych na rynku zawiera gotowe mieszanki mikroelementów dedykowane rzepakowi – oprócz boru i manganu znajdziemy w nich także miedź, cynk czy molibden. Jesień – najważniejszy czas dla rzepaku W okresie jesiennego wzrostu rzepak tworzy ro- zetę liściową, szyjkę korzeniową i system korze- niowy, który sięga głęboko w glebę. To właśnie wtedy kształtuje się struktura rośliny i jej zdol- ność do przetrwania zimy. Odpowiednia liczba liści (minimum 8–10), gruba szyjka i dobrze roz- winięty korzeń palowy to efekt właściwego od- żywienia, szczególnie w mikroelementy. Poza podstawowym nawożeniem makroskładni- kami (NPK, siarka, magnez) należy zwrócić uwa- gę na mikroelementy, które wpływają na rozwój korzeni, mrozoodporność oraz odporność na choro- by. Siarka i magnez – funda- ment przetwarzania azotu Choć bor i mangan są klu- czowe, nie można pominąć roli siarki i magnezu. Oba pierwiastki ściśle współ- pracują z azotem i decy- dują o jego wykorzysta- niu przez rośliny. Jeśli azot nie zostanie przetworzony na białko, w tkankach po- zostają jego formy, które zwiększają uwodnienie komórek. Wtedy już nie- wielki mróz może spowodować uszkodzenia liści i szyjki korzeniowej. Dlatego warto w każdym jesiennym zabiegu do- listnym stosować 5-procentowy roztwór siarcza- nu magnezu , który wspiera metabolizm azotu i poprawia zimotrwałość roślin. Bor – niezbędny dla silnych korzeni i odporności Bor to mikroelement, którego w polskich glebach prawie zawsze brakuje. Ma ogromne znaczenie dla rozwoju strefy włośnikowej, budowy ścian komórkowych i prawidłowego transportu cu- krów. Niedobór boru prowadzi do pękania szyj- ki korzeniowej, zahamowania wzrostu i słabego ukorzenienia, co zwiększa ryzyko wymarznięcia rzepaku. PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 59 AgroNews .com.pl 13. Rzepak, który jesienią zostanie dobrze odżywiony, lepiej znosi mrozy, szybciej rusza wiosną i tworzy większe łuszczyny. Jesienne dokarmianie mikroelemen- tami to nie koszt – to inwestycja w stabilny i wysoki plon. Im więcej składników w roztworze, tym mniejsze powinny być ich dawki, by uniknąć fitotoksyczności i za- chować bezpieczeństwo roślin. Jesień to czas inwestycji w plon Rzepak, który jesienią zostanie dobrze odżywiony, lepiej znosi mrozy, szybciej rusza wiosną i tworzy większe łuszczyny. Jesienne dokarmianie mikroelementami to nie koszt – to inwestycja w stabilny i wysoki plon. Rolnik, który już jesienią zadba o bor, mangan, siarkę i magnez, wiosną nie będzie musiał nadrabiać strat. A w uprawie rzepaku – jak w mało której roślinie – to właśnie jesień decyduje o żniwach. Opracowanie: Małgorzata Kulma PRODUKCJA ROŚLINNA NUMER 59 12. AgroNews .com.pl