Popyt na ryby warunkują ceny

Połowy ryb na Bałtyku wyniosły w I półroczu 2012 r. 77,3 tys. ton i były o 1,1% niższe niż przed rokiem. Spadek wyładunków odnotowano wyłącznie w przypadku śledzi (o 35% do 10,1 tys. ton), których kwoty połowowe zostały obniżone w 2012 r. o 25% – informuje Krzysztof Hryszko z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Połowy szprotów zwiększyły się w analizowanym okresie o 6,3% do 52,5 tys. ton 1, wykorzystując 80% dostępnego Polsce limitu.

Tak wysoki poziom spowodował, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał rozporządzenie o zakazie dalszych połowów szprotów, a pozostała część limitu będzie wykorzystana w ramach przyłowu podczas ukierunkowanych połowów śledzi. Mimo rosnących połowów dorszy (o 13,5% do 7,6 tys. ton) w I półroczu 2012 r. wykorzystano zaledwie 37% dostępnej kwoty i kolejny rok z rzędu nie uda się jej prawdopodobnie w pełni wykorzystać.

Komisja Europejska przedstawiła propozycje zmian w dopuszczalnych limitach połowowych ryb na Bałtyku w 2013 r. W przypadku dorszy proponowane jest obniżenie kwot dla stada wschodniego o 9% i o 25% dla stada zachodniego. Dla śledzi wzrost mógłby wynieść 23% dla ryb poławianych na Bałtyku zachodnim i 9% na wschodnim, a dla szprotów proponowany jest 11% przyrost limitu.

Produkcja ryb, przetworów rybnych i owoców morza w dużych zakładach przemysłu rybnego (zatrudnienie powyżej 49 osób) utrzymuje się w 2012 r. na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. W I półroczu br. wyniosła ona 156,3 tys. ton i była o 0,9% wyższa niż w tym samym okresie roku poprzedniego. Spośród głównych grup produktów zwiększyło się przetwórstwo wędzonych łososi (o 10,3% do 21,7 tys. ton), przetworów i konserw ze śledzi (o 2,7% do 47,6 tys. ton) oraz mrożonych filetów z ryb morskich (o 2,3% do 12,3 tys. ton).

Największą dynamiką wzrostu w br. charakteryzuje się produkcja przetworów i konserw z łososi (blisko 3-krotny wzrost) oraz mrożonego mięso z ryb morskich oraz całych i morskich mrożonych (o ok. 40%). Na bardzo niskim poziomie utrzymuje się natomiast produkcja innych, poza łososiami, ryb wędzonych.

W analizowanym okresie wyprodukowano zaledwie 10,4 tys. ton ryb w tym asortymencie, wobec 16,7 tys. ton w roku ubiegłym. Eksport ryb, przetworów rybnych i owoców morza wyniósł w okresie styczeń-czerwiec 2011 r. 175,0 tys. ton i był o 3,6% niższy niż w analogicznym 1 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie wprowadzenia zakazu prowadzenia połowów szprota w podobszarach 22–32 Morza Bałtyckiego. okresie roku poprzedniego.

Eksport z burt statków zmniejszył się o 21,8% do 40,8 tys. ton 2, a eksport z lądu zwiększył się o 3,2% do 134,2 tys. ton. Wartość eksportu ogółem wyniosła 2378 mln zł i była 10,1% większa niż rok wcześniej. Wolumen importu zmniejszył się o 4,3% do 207,5 tys. ton, przy 3,1% wzroście wydatków na zakup ryb (2302 mln zł). Wyższe tempo wzrostu eksportu w porównaniu z importem spowodowało, że po raz pierwszy od kilkunastu lat odnotowano dodatnie saldo wymiany handlowej rybami, przetworami rybnymi i owocami morza (76 mln zł).

W 2012 r. o obrotach handlowych sektora rybnego decyduje przede wszystkim dalszy spadek popytu wewnętrznego pod wpływem wysokich cen na rynkach światowych. Wyjątek stanowią tylko silnie taniejące łososie, na które zwiększyło się zarówno zapotrzebowanie przetwórstwa z przeznaczeniem na eksport, jak i ich spożycie w kraju. Natomiast w eksporcie, mimo spadku wolumenu, rośnie jego wartość pod wpływem skokowego wzrostu wartości wywozu przetworów i konserw, głównie ze śledzi.

Zmniejszenie wielkości wywozu wynika głównie z ograniczenia sprzedaży szprotów paszowych bezpośrednio ze statków w portach zagranicznych. W miesiącach letnich, na skutek sezonowego ograniczenia spożycia i bariery popytowej spowodowanej wysokimi cenami, wyhamowały podwyżki cen detalicznych ryb, przetworów rybnych i owoców morza na rynku krajowym.

W lipcu br., w porównaniu z czerwcem ceny praktycznie nie uległy zmianie, a od początku roku podrożały średnio o 3,2%. W stosunku do cen notowanych przed rokiem są one jednak o blisko 9% wyższe, a w ujęciu średniorocznym (styczeń- lipiec br. w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego) o ponad 10%. Drożeją przede wszystkim ryby solone (śledzie), filety z ryb morskich (świeże i mrożone – morszczuki, dorsze) oraz ryby wędzone (makrele).

Źródło: Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu