Zapalenie skóry podeszwy (FPD) problemem w produkcji drobiu

W ciągu ostatnich dziesięcioleci dobrostan staje się coraz ważniejszym zagadnieniem w produkcji drobiu. Zapalenie skóry (FPD) jest uznawane jako parametr dobrostanu w intensywnych systemach produkcyjnych. Problem związany jest z zarządzaniem, higieną i jakością ściółki. Programy nadzoru i oceny w ubojniach stosowane są w celu zmniejszenia częstości występowania uszkodzeń podeszwy w populacjach brojlerów i indyków, a tym samym poprawy zdrowia i dobrostanu ptaków. Co to jest FPD?

Foot-pad dermatitis (FPD) jest stanem charakteryzującym się zmianami spodu stóp drobiu, czyli podeszwy. Jest to rodzaj kontaktowego zapalenia skóry, który rozpoczyna się od pęknięcia bądź mikro urazu, a następnie dochodzi do zakażenia bakteryjnego. Specyficzna budowa anatomiczna nogi ptaków (krew nie płynie aż do najodleglejszych części, lecz przez usytuowane głębiej naczynia płynie z powrotem do tułowia), stopy nie są wystarczająco ukrwione aby poradzić sobie z patogenami i procesem zapalnym. W rezultacie stwierdzić możemy nadmierne rogowacenie, nadżerki i odbarwienia skóry.

Przyczyny powstawania
FPD jest wieloczynnikowym problemem, który jest spowodowany głównie przez kontakt z podłożem. Bardzo ważna więc jest jakość ściółki.

Znacznie częstsze występowanie zapalenia skóry opuszki podeszwowej stwierdzamy w stadach hodowanych na mokrej ściółce, niż na suchej. Stan linii pojenia, zarówno odpowiednie ciśnienie czy wyciek, jest istotnie związany z występowaniem zapalenia skóry opuszki podeszwowej brojlerów kurzych i indyczych. Wilgotna ściółka powoduje rozmiękczenie skóry podeszwy, co wpływa na jej większą podatność na uszkodzenia. Tkanka miękka podeszwy stóp w połączeniu z substancjami drażniącymi (amoniak) może prowadzić do rozwoju FPD.

Można zauważyć znaczny efekt sezonowy dotyczących występowania zapalenia skóry, najwięcej przypadków występuje w okresie od października do stycznia. Czynnikami środowiskowymi może być niedostateczna wentylacja, nierównomierne ogrzewanie, różnica pomiędzy temperaturą w obiekcie a podłogą.

Wiadomym jest, że na zawartość wilgoci w ściółce wpływa konsystencja kału, a więc dużą rolę odgrywa skład dawki pokarmowej. Wysoka zawartość sodu i potasu może doprowadzić do nadmiernego spożycia wody, przez co dodatkowo podrażnia uszkodzenia skóry spowodowane zbyt niskim lub za wysokim pH ściółki. Niedobór witaminy A, a oraz biotyny ma także wpływ na powstawanie stanów zapalnych podeszwy. Wszystkie sposoby, które poprawiają stan ściółki w kurnikach mogą przyczynić się do lepszej jakości podeszwy stopy.
Należy pamiętać, że do infekcji bakteriami ze środowiska zewnętrznego dochodzi wtedy, gdy ciągłość skóry zostaje przerwana. Bardzo ważna jest więc sucha ściółka lub pelet.

Co zrobić gdy pojawiły się pierwsze otarcia, urazy już u bardzo młodych ptaków – kiedy skóra podeszwy jest bardzo delikatna? Można zastosować preparat Actisan, który oprócz działania osuszającego dodatkowo wspomaga gojenie podeszwy. Zawarty w produkcie kwas salicylowy przyspiesza procesy gojenia ognisk zapalnych, reguluje odnowę komórkową, pobudza procesy regeneracji skóry właściwej. Działa dezynfekująco i biobójczo na bakterie najczęściej powodujące stany zapalne podeszwy (Staphylococcus ureus, E. Coli i Proteus, Pseudomonas.) Ponadto wiąże amoniak, dwutlenek węgla, siarkowodór, poprawiając mikroklimat w budynku. Może być stosowany w obecności zwierząt, aplikowany bezpośrednio na ściółkę.

Innowacyjny skład preparatu zmniejsza występowanie FPD, a tym samym przyczynia się do poprawy zdrowotności i dobrostanu zwierząt.

Edyta Styczeń, fot. flickr.com