Wprowadziliśmy szereg ważnych ustaw dla rolników, podjęliśmy także wiele inicjatyw, które stabilizują ich dochody – powiedział minister rolnictwa i rozwoju wsi Jan Krzysztof Ardanowski na konferencji podsumowującej trzy lata działań resortu rolnictwa pod rządami Prawa i Sprawiedliwości. Do najważniejszych kwestii minister zaliczył m.in. ułatwienie sprzedaży bezpośredniej, ochronę ziemi przed spekulacją i wzrost eksportu żywności. Poinformował także o zwiększeniu pomocy suszowej o dodatkowe 715,5 mln zł, o wzroście wysokości premii na rozpoczęcie działalności dla młodych rolników do 150 tys. zł i o dofinansowaniu budowy zbiorników małej retencji.
Ułatwienia w sprzedaży żywności
Już od nowego roku wchodzi w życie ustawa o sprzedaży produktów przez rolników. Nowe przepisy ułatwiają sprzedaż żywności wyprodukowanej przez rolnika nie tylko klientom detalicznym, ale także restauracjom, stołówkom, lokalnym sklepom czy gospodarstwom agroturystycznym.
– Ta ustawa daje możliwość łatwiejszej niż do tej pory sprzedaży żywności z gospodarstwa. Dzięki tym przepisom rolnicy nie będą już najsłabszym ogniwem łańcucha od pola do stołu – powiedział minister. I zwrócił uwagę, że polskie prawo dotyczące rolniczego handlu detalicznego w Polsce będzie najbardziej liberalne w UE.
– Dajemy rolnikowi możliwość sprzedaży żywności wytworzonej w jego domu, bez zbędnych pozwoleń i kontroli. Ale to od jego aktywności i zaradności będzie zależało, czy te produkty znajdą uznanie wśród konsumentów – zaznaczył Ardanowski.
Rozszerzeniem możliwości sprzedaży żywności jest ustawa dotycząca produkcji żywności na małą skalę w oparciu o działalność marginalną, lokalną i ograniczoną. Wprowadza ona szereg ułatwień, mających zachęcić tych rolników, którzy chcieliby prowadzić produkcję żywności w szerszym zakresie niż zezwala na to rolniczy handel detaliczny. Nowe przepisy znoszą m.in. obowiązek sporządzania i przedkładania powiatowemu lekarzowi weterynarii do zatwierdzenia projektu technologicznego zakładu.
Pomoc suszowa i zaliczki na dopłaty
Sporym wyzwaniem dla obecnego rządu była pomoc rolnikom poszkodowanym przez tegoroczną suszę. Premier Mateusz Morawiecki na wsparcie przeznaczył 1,5 mld zł. Ale wnioski złożyło 260 tys. rolników na łączną kwotę 2,15 mld zł, a więc o 650 mln zł więcej niż wynosi pula rządowej pomocy. Zgodnie z wcześniejszymi obietnicami ministra rolnictwa, budżet na to wsparcie zostanie zwiększony – o dodatkowe 715,5 mln zł.
– To najwyższa pomoc w Europie. Żaden rolnik, u którego oszacowano straty, nie pozostanie bez pomocy – zadeklarował minister.
Ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, wzorem trzech ubiegłych lat wypłacono także ponad 9,2 mld zł tytułem zaliczek na poczet dopłat bezpośrednich.
Min @jkardanowski: Realizujemy najwyższą pomoc suszoną w Europie. Ponad 1,4 mld zł trafiło już na konta rolników. #PracaDlaPolski #MRiRW #rolnictwo pic.twitter.com/aYiRNvniqP
— Min. Rolnictwa (@MRiRW_GOV_PL) 6 grudnia 2018
Ubezpieczenie ryzyka suszy i dochodu rolniczego
Resort rolnictwa przygotował także nowelizację ustawy o ubezpieczeniach rolniczych. Nowe przepisy mają ułatwić rolnikom ubezpieczenie upraw od ryzyka suszy, przy zachowaniu 65 proc. dopłaty do składki z budżetu państwa.
Producenci rolni, którzy będą chcieli się ubezpieczyć od tego ryzyka, sami będą mogli wybrać poziom zmniejszenia odszkodowania o: 20, 25 albo 30 proc. sumy ubezpieczenia w zamian za niższą składkę.
Minister poinformował, że rozważa także ubezpieczanie dochodu rolniczego.
– Przyjmiemy takie rozwiązanie, jeśli zaakceptują je sami rolnicy – oświadczył Ardanowski.
Ochrona ziemi
Minister za duży sukces rządu uznał wstrzymanie sprzedaży ziemi z zasobów Skarbu Państwa.
– Ukróciliśmy spekulacje ziemią rolną. Teraz trwają prace nad nowelizacją tych przepisów, by pozwalały na osiedlanie się na terenach wiejskich – poinformował minister.
Więcej dla młodego rolnika i dofinansowanie retencji
Minister zapowiedział także zmiany w PROW. Jest już wstępna zgoda Komisji Europejskiej na podniesienie wysokości premii na rozpoczęcie działalności dla młodych rolników do 150 tys. zł. Resort rolnictwa stara się także o przesunięcie środków PROW na dofinansowanie budowy zbiorników małej retencji i nawodnienia. Poza tym do 40 mln zł zwiększona została rezerwa celowa w budżecie na spółki wodne.
Podbój rynków eksportowych
Minister zapowiedział, że utrzymane zostaną działania w zakresie promocji i wsparcia polskich eksporterów. Dziś polska żywność trafia na stoły w kilkudziesięciu krajach.
– Rozwijamy polski eksport. Gdy wchodziliśmy do UE, jego wartość była na poziomie 4,5 mld euro. Teraz przewiduję, że na koniec tego roku będzie to 30 mld euro, z nadwyżką ok. 10 mld euro – powiedział Ardanowski.
Walka z ASF
Problemem, z którym musiał zmierzyć się resort rolnictwa jest afrykański pomór świń. Od 2014 roku chorobę wykryto w 213 chlewniach. Stwierdzono także prawie 3100 ognisk wśród dzików. Zdaniem ministra rząd opanował rozprzestrzenianie się wirusa – od 19 września tego roku ASF nie zaatakował świń.
– Mamy wymierne efekty w walce z ASF. Niedawno Komisja Europejska wyłączyła z obszarów objętych restrykcjami 60 gmin. W tej chwili trwa tam zasiedlanie chlewni i odtwarzanie produkcji rolniczej. A w odniesieniu do kolejnych miejscowości już zostały złożone wnioski do KE – powiedział minister.
Podkreślił, że nie tylko Polska zmaga się z chorobą. ASF pojawił się także w innych krajach w Europie i w Chinach.
Inne działania #PracaDlaPolski
Podsumowując ostatnie trzy lata działalności rządu PiS w obszarze rolnictwa, minister zwrócił także uwagę na obniżenie wieku emerytalnego z 67 lat do 60 dla kobiet i 65 dla mężczyzn.
Przypomniał również o podpisanej niedawno przez prezydenta ustawie o kołach gospodyń wiejskich, dzięki której będą one mogły uzyskać osobowość prawną i korzystać z różnych form wsparcia.
Więcej pieniędzy trafi do rolników także dzięki podniesionemu limitowi zwrotu akcyzy od paliwa rolniczego. Na to działanie rząd zabezpieczył w przyszłorocznym budżecie 1,2 mld zł.
Z kolei na dopłaty do materiału siewnego przeznaczono 130 mln zł.
Korzystne rozwiązania w obszarze poprawy konkurencyjności i dochodów rolników wprowadzono także w ustawie o spółdzielniach rolników.
Z myślą o tych rolnikach, którzy mają problemy z płynnością finansową, rząd przygotował przepisy o oddłużaniu gospodarstw. Będą oni mogli uzyskać kredyty preferencyjne czy pożyczki.
– Ale nie każde gospodarstwo otrzyma taką pomoc. Pamiętajmy, że wsparcie realizowane jest ze środków publicznych, które muszą być wydatkowane zgodnie z logiką i sprawiedliwie – zaznaczył Ardanowski.
Minister zwrócił też uwagę, że rolnicy są dużym beneficjentem programu 500+.
– Program ten wyprowadził wiele rolniczych rodzin z biedy – podkreślił Ardanowski.
Kamila Szałaj