Andriukaitis: zdrowie ważniejsze od zysków przemysłu tytoniowego

Wdrożenie do polskiego prawa zapisów tzw. dyrektywy tytoniowej – to jeden z tematów dwudniowej wizyty w Polsce Vytenisa Andriukaitisa. Unijny komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności spotkał się m.in. z parlamentarzystami, przedstawicielami sektora spożywczego i farmaceutycznego oraz ministrami: zdrowia i rolnictwa.

Andriukaitis: tytoń zabija
– Oddalenie skargi Polski ws. dyrektywy tytoniowej jest lepsze dla polskich obywateli, ponieważ zdrowie publiczne ma wyższą wartość od zysków przemysłu – mówił komisarz podczas pierwszego dnia pobytu w Warszawie. Dyrektywa ma zostać implementowana do 20 maja. Polska zaskarżyła niektóre jej zapisy m.in. dotyczące zakazu sprzedaży papierosów mentolowych (od 20 maja 2020 r.) argumentując, że jako jeden z największych w Europie producentów wyrobów tytoniowych poniesie największe straty. Skarga została jednak odrzucona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej .

– To dobre zwycięstwo. Co prawda Polska z jednej strony przegrała tę sprawę z Komisją, z drugiej strony to dobre dla Polski. Dziś Polska nie ma wątpliwości, że dyrektywa jest zgodna z Traktatem Lizbońskim, przepisami UE, unijnymi regulacjami oraz wymogami zapisów traktatowych, by zdrowie publiczne miało wyższy priorytet od zysków przemysłu – powiedział komisarz Andriukaitis.

Komisarz zwrócił uwagę, że Polska stoi przed wzywaniami demograficznymi i implementacja dyrektywy pozytywnie wpłynie na poziom zdrowia publicznego. – Oznacza to, że z jednej strony spada liczba urodzeń, z drugiej strony jest duża liczba przedwczesnych zgonów, a społeczeństwo się starzeje. Jaka jest więc przyszłość Polski? To samo pytanie można zadać na Litwie i w innych krajach Europy Środkowej.

Andriukaitis spotkał się również z posłami z komisji: ds. Unii Europejskiej, zdrowia oraz komisji rolnictwa i rozwoju wsi. Dyskusja dotyczyła m.in. podnoszenia standardów w profilaktyce, promocji i ochronie zdrowia. Przypomniał, że jednym z celów, do którego zobowiązały się wszystkie państwa członkowskie, jest przedłużenie zdrowego życia obywateli o dwa lata do 2020 r.

– Jest to śmiały cel i do jego realizacji powinny włączyć się wszystkie resorty, a nie tylko zdrowia. Średnia życia w UE-15 wynosi 82 lata, a w krajach UE-12 – 76 lat.

Jedną z najpoważniejszych przyczyn chorób w UE nadal jest palenie tytoniu – 700 tys. zgonów rocznie. Całkowite koszty związane z paleniem dla UE oszacowano na 545 mld euro rocznie.

W czwartek komisarz spotkał się również z przedstawicielami sektora farmaceutycznego, spożywczego, organizacji pozarządowych oraz instytucji publicznych. Wskazywał m.in. na rosnącą odporność na antybiotyki, co stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzi. W ostatnich latach wzrosło stosowanie antybiotyków w weterynarii – dlatego KE stawia na poprawę dobrostanu zwierząt.

– Weterynarze powinni być w centrum walki z zalewem i nadużyciem antybiotyków – podkreślał komisarz.

Rozmowy z ministrem rolnictwa
W piątek komisarz Andriukaitis spotkał się z także z ministrem rolnictwa i rozwoju wsi Krzysztofem Jurgielem.

Spotkanie poświęcone było tematyce związanej głównie z wirusem ASF, embargiem rosyjskim, zdrowiem roślin, ubojem zwierząt w gospodarstwie, derogacją dla produktów mięsnych wędzonych oraz antybiotykoopornością.

Minister Jurgiel zwrócił uwagę na prewencyjne powiększanie przez Komisję Europejską obszaru objętego ograniczeniami związanymi z występowaniem ASF. Zdaniem ministra takie działania były przedwczesne i nie znajdowały uzasadnienia. Krzysztof Jurgiel podkreślił, że utrzymanie wysokiego poziomu finansowania działań związanych ze zwalczaniem ASF w Polsce przez KE daje możliwość właściwego zarządzania tą chorobą i wspiera działania pozwalające na utrzymanie stabilnej sytuacji epizootycznej. Ponadto, aby zapobiec rozprzestrzenieniu się wirusa ASF z Ukrainy na terytorium Unii Europejskiej, konieczne jest wsparcie strony ukraińskiej przez Komisję Europejską w wypracowaniu rozwiązań zmierzających do przygotowania programu zwalczania choroby, który mógłby być współfinansowany z budżetu UE.

W odpowiedzi komisarz Andriukaitis poinformował, że KE docenia wysiłek Polski w zwalczanie wirusa ASF, podkreślając jednocześnie, że dla KE najistotniejszą kwestią jest zahamowanie rozprzestrzeniania się wirusa na terenie UE. W związku z tym KE prowadzi działania prewencyjne w celu zapewnienia wysokiego poziomu bioasekuracji.

W kwestii dotyczącej rosyjskiego embarga minister Jurgiel poinformował, że Polska podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko, że jakiekolwiek ponowne otwarcie rynku rosyjskiego musi dotyczyć wszystkich państw UE w myśl europejskiej solidarności. Komisarz Andriukaitis podzielił w tym względzie zdanie polskiego ministra.

Przechodząc do tematyki związanej ze zdrowiem roślin polski minister rolnictwa zwrócił się z prośbą do Komisarza Andriukaitisa o uwzględnienie polskich propozycji dotyczących dalszych uproszczeń w wysyłce ziemniaków z Polski na rynek UE przy zapewnieniu bezpieczeństwa fitosanitarnego przesyłek. Propozycje pozwolą profesjonalnym producentom uczciwie konkurować na rynku europejskim, ograniczą nielegalny wywóz ziemniaków z Polski, spowodują dalszą profesjonalizację produkcji, a w konsekwencji również poprawę stanu fitosanitarnego tych upraw w Polsce i obniżenie ryzyka wystąpienia choroby w całej UE. Zaproponowane zasady gwarantują równocześnie bezpieczeństwo fitosanitarne i dlatego ich wdrożenie jest uzasadnione.

Minister Krzysztof Jurgiel poruszył także kwestię dotyczącą uboju zwierząt w gospodarstwie i ponownie zwrócił uwagę na proponowane przez Polskę rozwiązania w prawie unijnym mające na celu umożliwienie przyjmowania przez zainteresowane państwa członkowskie UE przepisów krajowych zezwalających na ubój w gospodarstwie zwierząt kopytnych (świnie, owce, kozy, bydło, konie oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych) w celu wprowadzania pozyskanego z nich mięsa na rynki lokalne bezpośrednio konsumentom końcowym lub lokalnym zakładom detalicznym.

Minister poinformował również komisarza Andriukaitisa, że Polska będzie wnioskowała o przedłużenie derogacji dla produktów mięsnych wędzonych w odniesieniu do wymagań dla wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) określonych w przepisach rozporządzenia Komisji (WE) nr 1881/2006. W reakcji na powyższe Komisarz Andriukaitis zapowiedział pozytywne rozpatrzenie polskiej prośby.

Redakcja AgroNews, fot. MRiRW, KE