Hodowla koników polskich w Popielnie obchodzić 70-lecie. Jest to najstarsza, nieprzerwanie trwająca hodowla koników polskich w kraju. Obchody między 5 a 7 września organizuje Stacja Badawcza Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN.
Przewodnicząca komitetu organizacyjnego obchodów jubileuszu prof. nadzw. dr hab. Marta Siemieniuch przypomina, że koniki polskie są jedyną rodzimą, pierwotną rasą koni wywodzącą się bezpośrednio od dzikich tarpanów, które do końca XVIII wieku można było spotkać na obszarze dawnej Polski, Litwy i Prus.
„Koniki polskie są doskonałym modelem do badania procesów i zachowań występujących u ich dzikich przodków, jak również w populacjach koni dziko żyjących” – wyjaśniła.
Obchodom jubileuszowym towarzyszy konferencja naukowa pod hasłem „Mazurska hodowla koników polskich – przeszłość, teraźniejszość i przyszłość” oraz dwie sesje. Sesja użytkowa obejmie próby dzielności dla młodych klaczy i ogierów koni rasy konik polski, a sesja hodowlana przegląd koni z grupy stajennej oraz wyjazd do rezerwatu koników polskich na półwyspie Popielniańskim.
W Stacji Badawczej Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Popielnie, hodowla koników polskich prowadzona jest w dwóch systemach utrzymania: rezerwatowym i stajennym.
W celu zachowania rasy, jej pierwotnych cech odziedziczonych po tarpanach i różnorodnych możliwości użytkowania, realizowany jest też „program hodowli zachowawczej koników polskich”.
Program dotyczy ogierów i klaczy uczestniczących w rozrodzie i służy przede wszystkim do zachowania charakterystycznych cech rasy i doskonalenia jej użytkowości. Za najbardziej typowe cechy koników polskich uznaje się: myszate umaszczenie z ciemną pręgą biegnącą przez grzbiet (odziedziczone po dzikich przodkach tarpanach), charakterystyczny pierwotny typ i pokrój; niewielkie wymagania odnośnie żywienia i pielęgnacji, dobrą płodność, zdrowotność i długowieczność, obserwowaną zwłaszcza w rezerwatowym systemie utrzymania.
Hodowla koników polskich utrzymywanych w systemie stajennym została zapoczątkowana w Popielnie w 1949 r. i jest najdłużej prowadzoną hodowlą w Polsce. W liczącej około 60 osobników grupie stajennej można wyróżnić konie dorosłe należące do stada hodowlanego (klacze i ogiery), młode konie pozostawione na tzw. remont stada oraz konie należące do stada obrotowego, czyli z przeznaczeniem na sprzedaż.
Nieprzerwanie od 1955 r. w Popielnie prowadzona jest hodowla w systemie rezerwatowym, zwanym też wolnościowym. Oznacza to, że koniki przebywają przez cały rok w rezerwacie leśnym, a ingerencja człowieka, zgodnie z założeniami programu hodowlanego, jest ograniczona do minimum. Polega ona na obserwacjach koni żyjących w rezerwacie i interwencjach w momencie zagrożenia życia zwierzęcia, zimowym dokarmianiu sianem oraz odłowach młodych osobników. Obecnie w rezerwacie żyją trzy tabuny, liczące łącznie około 30-35 koników.
Stacja Badawcza PAN w Popielnie została włączona do Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie w 2016 roku. Misją Stacji Badawczej jest ochrona różnorodności biologicznej, poprzez hodowlę zwierząt ras zachowawczych (koniki polskie, bydło rasy polska czerwona i nizinna czarno-biała), jak również edukacja i propagowanie aktywnego stylu życia.
Obchody 70-lecia hodowli koników polskich w Popielnie odbędą się w Stacji Badawczej PAN w Popielnie i DPT PAN w Wierzbie. Szczegóły na stronie Instytutu PAN.
PAP – Nauka w Polsce, fot. Stacja Badawcza PAN w Popielnie
