Zbiory rzepaku na wysokim poziomie?

Według oceny Oil World z lutego, w sezonie 2013/14 światowe zbiory nasion i owoców 7 najważniejszych roślin oleistych wzrosną o 5,3% do 483,5 mln ton, tj. o 7,4 mln ton mniej w porównaniu z przewidywaniami sprzed miesiąca, ale nadal będą o 24,4 mln ton większe niż w sezonie poprzednim – podają Ewa Rosiak i Magdalena Bodył z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
 

Obniżono szacunki zbiorów dla soi (o 7,8 mln ton) i kopry (o 0,1 mln ton), a zwiększono dla rzepaku (o 0,3 mln), orzeszków ziemnych i ziaren palmowych (po 0,1 mln ton). Zmniejszono szacunki soi we wszystkich krajach Ameryki Południowej, w tym najbardziej obniżono je w Brazylii (o 4,5 mln ton). Według aktualnej oceny światowe zużycie nasion i owoców 7 głównych roślin oleistych wzrośnie do 468,9 mln ton (o 3,8%) i będzie o 14,6 mln ton mniejsze od ich produkcji.

Zapasy na koniec sezonu wyniosą 89,8 mln ton, wobec 75,1 mln ton przed rokiem i 67,6 mln ton przed dwoma laty. Po niewielkim wzroście w grudniu, w styczniu nastąpił ponownie spadek cen rzepaku i śruty rzepakowej na rynku europejskim. Kontynuowany był też spadek cen oleju rzepakowego. W styczniu 2013 r. przeciętna cena rzepaku w portach europejskich wyniosła 496 USD/tonę (cif Hamburg) i była o 16 USD/tonę (o 3,1%) niższa niż przed miesiącem i o 132 EUR (o 21,0%) niższa niż przed rokiem.

Olej rzepakowy kosztował 952 USD/tonę (fob ex-mill Holandia) i był o 60 USD/tonę (o 5,9%) tańszy niż przed miesiącem i o 262 USD/tonę (o 21,6%) tańszy niż przed rokiem. Cena śruty rzepakowej wyniosła 335 USD/tonę (fob ex-mill Hamburg) i była o 1 USD/tonę (o 0,3 %) niższa niż przed miesiącem i o 29 USD/tonę (o 8,0%) niższa niż przed rokiem. Według najnowszej oceny cena rzepaku na rynku europejskim zmaleje w sezonie 2013/14 średnio o 19% do 500 USD/tonę, oleju rzepakowego o 15% do 1005 USD/tonę, a śruty rzepakowej o 17% do 310 USD/tonę.

Na rynku krajowym po spadku w styczniu, w lutym ceny rzepaku i produktów jego ponownie nieznacznie wzrosły. Za rzepak płacono średnio 1555 zł/tonę, tj. o 4,2% więcej. Cena oleju rzepakowego niekonfekcjonowanego wzrosła o 1,2% do 3325 zł/tonę, a śruty rzepakowej o 10,7% do 1000 zł/tonę. W relacji do lutego 2013 r. ceny rzepaku, oleju i śruty rzepakowej były niższe odpowiednio o 21,5%, 20,0% i 6,1%. Krajowy przerób rzepaku w 2013 r. był znacznie większy niż w roku poprzednim.

Duże i średnie zakłady przemysłu tłuszczowego (zatrudniające 50 i więcej osób stałej załogi) wyprodukowały w minionym roku 968 tys. ton surowego oleju rzepakowego, tj. o 43% więcej niż w poprzednim roku. Od sierpnia przerób rzepaku przekracza 100 tys. ton lub jest bliski tej wielkości, podczas gdy w pierwszych siedmiu miesiącach ubiegłego roku wahał się od 47 do 76 tys. ton.

Produkcja oleju rzepakowego rafinowanego w tych zakładach wyniosła 642 tys. ton i była o 18% większa niż przed rokiem, z tego na cele spożywcze zwiększyła się o 13% do 438 tys. ton, a na cele techniczne o 30% do 204 tys. ton. Produkcja margaryn wzrosła o 4% do 419 tys. ton. Eksport surowców i produktów oleistych w grudniu 2013 r. był mniejszy niż w poprzednim miesiącu, a ich import większy.

Mniej przywieziono tylko olejów roślinnych. Według wstępnych danych w całym 2013 r. wywieziono: 771 tys. ton nasion oleistych, w tym 751 tys. ton rzepaku (prawie 3 razy więcej niż w 2012 r.), 366 tys. ton olejów roślinnych, w tym 349 tys. ton oleju rzepakowego (o 93% więcej), 768 tys. ton śrut oleistych, w tym 714 tys. ton śruty rzepakowej (o 7% więcej) i 130 tys. ton margaryn (o 3% mniej).

Czytaj także:
Na rynku zbóż wciąż stabilnie
Na jakim poziomie utrzymują się ceny rzepaku?
Popularność polskiego masła rośnie

Przywieziono: 2970 tys. ton śrut oleistych (o 17% mniej niż 2012 r.), 520 tys. ton olejów roślinnych (o 3% mniej), 422 tys. ton nasion oleistych (o 34% mniej), w tym 256 tys. ton rzepaku (o 53% mniej) oraz 92 tys. ton margaryn (o 21% mniej). Wpływy z eksportu surowców i produktów oleistych w 2013 r. wyniosły 974 mln EUR i były o 48% większe niż w roku poprzednim, a wydatki na ich import obniżyły się o 11% do 1820 mln EUR. W tej sytuacji deficyt w handlu surowcami i produktami oleistymi obniżył się do 845 mln EUR, z 1391 mln EUR przed rokiem.

Ceny detaliczne tłuszczów roślinnych, podobnie jak wielu innych grup produktów, rosły w 2013 r. znacznie wolniej niż w dwóch poprzednich latach. Przy powolnym wzroście cen margaryn, na rynku olejów roślinnych przeważały spadki cen. Średni poziom cen tłuszczów roślinnych był w 2013 r. o 0,8% wyższy niż w poprzednim roku.

Tłuszcze roślinne podrożały o 1,2 pkt. proc. mniej niż cała żywność łącznie z napojami bezalkoholowymi, w tym o 3,0 pkt. proc. mniej niż tłuszcze zwierzęce. Margaryny podrożały zdecydowanie mniej niż masło, a oleje roślinne mniej niż „pozostałe tłuszcze zwierzęce” (słonina, smalec). Ceny margaryn wzrosły średnio o 0,2%, a masła o 4,2%. Oleje roślinne podrożały o 1,4% , a „pozostałe tłuszcze zwierzęce” o 1,9%. 

Źródło: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu