n
Stosowanie insektycydów neonikotynowych do ochrony
nasion rzepaku ozimego, kukurydzy, buraków cukrowych,
pszenicy i słonecznika przynosi polskiej gospodarce 226 mln
euro zysku rocznie.
n
Zdaniem ekspertów wprowadzenie zakazu stosowania
insektycydów neonikotynowych spowodowałoby
pomniejszenie plonów o 10‑20%. Analiza rynku niemieckiego
pokazuje, że straty w zyskach plantatorów sięgałyby nawet
40%.
n
Ochrona nasion środkami neonikotynowymi ma kluczowe
znaczenie w produkcji buraka cukrowego. Pozwoliła
wyeliminować częste przypadki żółtaczki buraka wywołane
przez zakażenia wirusowe, które prowadziły do istotnych
strat. Po wycofaniu NNi możemy spodziewać się nawrotu
żółtaczki buraka, co wpłynie na rentowność całego sektora
cukrowego i jego stabilność w okresach nasilonego
występowania szkodników.
n
Brak NNi w okresach nasilonego występowania szkodników
w okresie jesiennym spowoduje spadek zbiorów rzepaku
ozimego nawet o 15‑20%. Na podstawie obserwacji
w Niemczech przeciętne zyski plantatorów mogą zmniejszyć
się o nawet 60%.
n
Zaprzestanie ochrony nasion insektycydami neonikotynowymi
doprowadziłoby do spadku plonów kukurydzy, rzepaku
ozimego, pszenicy zwyczajnej, jęczmienia i buraka cukrowego
od 20 do 40% – zyski rolników zostałyby uszczuplone,
a uprawa niektórych roślin stałaby się nieopłacalna.
n
Spadek produkcji wywołany przez zaprzestanie stosowania
technologii NNi wymagałby uruchomienia dodatkowych
3
mln hektarów ziemi pod uprawy poza granicami Unii
Europejskiej, co przyczyniłoby się do wzrostu emisji CO2
o 600 mln ton;
n
W ciągu pięciu lat koszty zaprzestania stosowania tej
technologii dla rolnictwa i ogólnie gospodarki unijnej
osiągnęłyby poziom 17 mld euro oraz zagroziłoby 50 000
miejsc pracy, zwłaszcza w krajach Europy Środkowej.
n
Skutki finansowe wycofania NNi byłyby odczuwalne aż dla
125 000
osób.
n
Czy EFSA miała wystarczająco dużo czasu
na przeprowadzenie dogłębnej analizy? Czy ten proces
wymaga dłuższego czasu?
n
Dlaczego podczas analizy nie wzięto pod uwagę wielu
informacji istotnych do wydania oceny jak dane z monitoringu
polowego, badania czy standardy międzynarodowe?
n
Czy wymogi przyjęte przez kraje członkowskie – standardowe
procedury zaprawiania nasion, wykorzystanie specjalistycznych
maszyn i metod wysiewu – nie stanowią wystarczającego
sposobu ograniczenia ryzyka? Z jakiego powodu metody te nie
zostały ocenione przez autorów raportu?
n
Czy wnioski dla niektórych spośród określonych obszarów
ryzyka byłyby inne gdyby nie zidentyfikowano braków
w danych?
n
Jakie były główne uwagi krajów członkowskich
zaangażowanych w proces „peer review”?
n
Czy można uznać tę publikację za rozstrzygający
głos w sprawie ryzyka dla pszczół biorąc pod uwagę
wszystkie “niedociągnięcia” raportu (niepewność, brak
danych, fakt, że w analizie nie uwzględniono ważnych
informacji)?
n
Czy podczas oceny ryzyka dla pszczół wykorzystano nowe
standardy oceny, których opracowanie jeszcze trwa? Czy
prace nad nowymi standardami oceny zostały zakończone
i zatwierdzone?
n
Czy gdyby zastosowano nowe standardy do oceny
pozostałych insektycydów uzyskano by podobne wnioski
na temat ryzyka dla tych owadów?
Najistotniejsze pytania:
n
W swoim raporcie EFSA skoncentrowała się na potencjalnym
ryzyku pomijając istotne informacje na temat metod ograniczenia
ryzyka oraz programów monitoringowych zrealizowanych przez
kraje członkowskie, i.e. “ocena opiera się w znacznym stopniu
na teorii zamiast na aspektach praktycznych”.
n
W raporcie określono rodzaje ryzyka w przypadku różnych
upraw i różnych dróg narażenia (pył, nektar/pyłek pszczeli czy
gutacja).
n
W raporcie mówi się o licznych brakach danych i wysokim
poziomie niepewności w wielu kwestiach.
n
Autorzy raportu przyznają, że nie wykorzystano w pełni
wszystkich dostępnych danych pochodzących z monitoringu
przeprowadzonego przez kraje członkowskie.
n
Autorzy raportu przyznają, że nie wykorzystano wyników
niektórych badań które przeprowadzono zgodnie
z uznanymi i obowiązującymi międzynarodowymi
metodologiami.
n
Raport nie ocenia wymogów obowiązujących w krajach
członkowskich (zgodnie z Dyrektywą 2010/21/EC) które
przyjęto w celu zminimalizowania ryzyka.
Najistotniejsze komentarze:
Społeczno-ekonomiczna wartość technologii NNi*:
*
Raport Forum Humboldta na Rzecz Żywności i Rolnictwa (HFFA)
19
Temat numeru
