Pewne zawirowanie powstało wokół jednego
z podstawowych haseł integrowanej ochrony.
Brzmi ono, że: środki ochrony roślin wolno
stosować tylko w przypadku przekroczenia,
przez agrofagi (w tym chwasty) progu
szkodliwości. Te z kolei są w większym
lub mniejszym stopniu opracowane dla
szkodników i chorób. Dane dotyczące progów
szkodliwości dla chwastów można znaleźć
w materiałach popularno-naukowych,
atlasach o charakterze ochroniarskim, czy
w ulotkach informacyjno-propagandowych.
Są to wszystko dane orientacyjne. Gorzej,
że jeżeli dotyczą tego samego gatunku,
a pochodzą z różnych źródeł, ich wartości
bardzo często nie pokrywają się. Stosowanie
preparatów zgodnie z progami szkodliwości
spowodowało zainteresowanie zabiegami
przedwschodowymi. Czy w takiej sytuacji
w ogóle istnieje uzasadnienie stosowania
tego typu oprysków? Czy środki chemiczne
można stosować profilaktycznie? Wydaje się,
że odpowiedź można łatwo i szybko uzyskać
analizując listę preparatów dopuszczonych
do obrotu zezwoleniem Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi. Skoro znajdują się na niej
herbicydy zarejestrowane do zabiegów
przedwschodowych – to takie ich stosowanie
wydaje się uzasadnione. Analizując
zagadnienie głębiej można stwierdzić,
że problem nie jest aż tak znaczący. W tabeli
1.
zestawiono herbicydy, określając ich
sposób działania. Okazuje się, że herbicydów,
które muszą być stosowane wyłącznie
doglebowo jest stosunkowo mało. Nieco
więcej jest preparatów, które mogą być
stosowane doglebowo, ale także wykazują
wysoką skuteczność po zabiegach nalistnych.
Zdecydowana większość herbicydów zalecana
jest tylko nalistnie. Jednak przed urzędnikami
„
upierającymi się” i żądającymi uzasadnienia
wykonania zabiegów doglebowych
można się zawsze zabezpieczyć. Na polu,
na którym zamierzamy wykonać zabieg
przedwschodowy można wcześniej rozłożyć
folię z przezroczystego tworzywa, następnie
na brzegach przysypać lub przygnieść
ją kamieniami. Można także wykonać ramkę
obitą folią, którą łatwo (i praktycznie) można
przenieść z pola na pole. Ciepło i wilgoć pod
folią przyspieszą wegetację i dzięki temu
prostemu zabiegowi można się zorientować
jakie gatunki i mniej więcej w jakiej liczbie
będą dominowały na analizowanym polu.
Taka ocena rzeczywiście pozwala lepiej dobrać
herbicyd o działaniu doglebowym. Innym
wariantem jest znajomość historii pola, łącznie
z analizą tabeli określającą żywotności nasion
chwastów w glebie. Jeżeli przykładowo cztery
lata wstecz na polu występowała miotła
zbożowa, istnieją podstawy, żeby zastosować
przedwschodowy środek chwastobójczy,
ponieważ żywotność ziarniaków miotły
wynosi maksymalnie pięć lat.
Stałym zaleceniem i ciągłym trendem
jest stosowanie pierwszych zabiegów
chwastobójczych w okresie jesiennym.
Pozwala to na wczesną eliminację chwastów
zimujących (np. bodziszki, chabry, maruna,
miotła, przytulia, tasznik, tobołki), których
intensywny rozwój i aktywna konkurencja
przejawia się z ruszeniem wegetacji
wiosennej. Przy takim nastawieniu dziwi fakt,
że w dalszym ciągu zdecydowana większość
zarejestrowanych herbicydów i kombinacji
herbicydowych (mieszanin) dotyczy
ochrony podczas wiosny. W tej sytuacji
cieszy pojawienie się każdego nowego
herbicydu uzupełniającego pulę środków
do zabiegów jesiennych. Poza generykami
i preparatami z importu równoległego, które
mają wpływ ekonomiczny (konkurencyjne
ceny), do najbardziej cennych należą nowe
rozwiązania. Do takich można zaliczyć
nowo zarejestrowany herbicyd Trinity 590
SC. Nie reprezentuje on nowych substancji
czynnych, ale dobór znanych: chlorotoluron
+ diflufenikan + pendimetalina. Jest
środkiem nalistnym zalecanym w dawce 2,0
do 2,5 l/ha od drugiego do czwartego liścia
pszenicy, pszenżyta lub żyta. Wszystkie trzy
Stałym
zaleceniem
i ciągłym trendem
jest stosowanie
pierwszych
zabiegów
chwastobójczych
w okresie
jesiennym.
Tabela 1. Podział herbicydów według sposobu ich działania
UPRAWY
LICZBA SUBSTANCJI CZYNNYCH ZALECANA
W POSZCZEGÓLNYCH TERMINACH
tylko doglebowo tylko nalistnie doglebowo
lub nalistnie
Buraki
-
5
4
Jęczmień ozimy
-
31
4
Kukurydza
4
19
11
Pszenica ozima
1
36
6
Rzepak ozimy
4
7
3
Zboża jare
-
23
-
5
TEMAT NUMERU